Để điều chỉnh cho phù hợp với định hướng mới, Sở GTVT Hà Nội đã chủ trì, phối hợp với 8 tỉnh, 15 huyện, thị xã tổ chức rà soát Quy hoạch GTVT Thủ đô.
Yêu cầu cấp bách
Tháng 7/2011, Thủ tướng Chính phủ đã ký Quyết định số 1259/QĐ - TTg phê duyệt Quy hoạch chung xây dựng Thủ đô Hà Nội đến năm 2030 và tầm nhìn đến năm 2050 (Quy hoạch 1259). Đây là Đồ án quy hoạch lớn nhất có tính chất chi phối đối với mọi quy hoạch khác của Hà Nội, trong đó có cả Quy hoạch GTVT Thủ đô đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050 được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định số 519/QĐ - TTg năm 2016 (Quy hoạch 519).
Sau nhiều năm mở rộng địa giới hành chính, phát triển đô thị “nóng”, Quy hoạch 1259 đã bộc lộ nhiều bất cập cần được điều chỉnh. Giám đốc Sở GTVT Hà Nội Nguyễn Phi Thường cho biết, Quy hoạch 1259 sẽ được điều chỉnh lớn, hướng tới Quy hoạch chung xây dựng Thủ đô đến năm 2045, tầm nhìn đến năm 2065.
“Giao thông phải đi trước mở đường. Quy hoạch GTVT Thủ đô phải được rà soát, làm rõ các bất cập trong kết nối nội vùng cũng như liên vùng; hay những vấn đề chưa được làm rõ trong Quy hoạch số 1259, kiến nghị Chính phủ điều chỉnh, tạo tiền đề cho sự phát triển giao thông và đô thị bền vững, hiệu quả” - ông Nguyễn Phi Thường nói.
Đứng trước nhiều vấn đề thực tế như vậy, việc rà soát Quy hoạch 519 là vô cùng quan trọng, Sở GTVT Hà Nội sẽ tiếp tục tổ chức nhiều cuộc thảo luận song phương, đa phương với sự tham gia của tư vấn để sớm có kiến nghị lên TP và T.Ư xem xét, điều chỉnh Quy hoạch GTVT Thủ đô.
Giám đốc Sở GTVT Hà Nội Nguyễn Phi Thường
Với mục tiêu nhận diện rõ những bất cập, Sở GTVT Hà Nội đã chủ động đề xuất với Thành ủy, UBND TP cho thuê tư vấn độc lập đánh giá lại Quy hoạch 519. Đồng thời Sở cũng chủ trì, mời 8 tỉnh lân cận Thủ đô gồm: Phú Thọ, Vĩnh Phúc, Thái Nguyên, Bắc Giang, Bắc Ninh, Hưng Yên, Hà Nam, Hòa Bình cùng tham dự Hội nghị rà soát quy hoạch, kết nối giao thông. Đây là lần đầu tiên Hà Nội tham vấn ý kiến của các địa phương lân cận trong xây dựng, điều chỉnh Quy hoạch GTVT.
Phó trưởng Ban Quản lý đường sắt đô thị (ĐSĐT) Hà Nội Lê Trung Hiếu nhìn nhận: “Nó cho thấy sự thay đổi căn bản trong tư duy của các nhà quản lý đô thị cũng như cơ quan quản lý chuyên ngành GTVT. Hà Nội với vai trò hạt nhân, có tầm ảnh hưởng rất lớn về kinh tế - xã hội, an ninh quốc phòng đến các địa phương lân cận, và rộng hơn nữa là cả nước. Nên TP phải có Quy hoạch GTVT không chỉ thuận trong mà còn phải tiện ngoài, đồng bộ, kết nối tốt với cả khu vực”.
Tổng Giám đốc Công ty tư vấn thiết kế giao thông vận tải (TEDI) Phạm Hữu Sơn chia sẻ, việc rà soát, điều chỉnh Quy hoạch 519 là rất cần thiết, nhất là tại thời điểm chuẩn bị điều chỉnh Quy hoạch 1259. Việc tổ chức hội nghị, tiếp thu ý kiến của các địa phương lân cận về Quy hoạch GTVT Thủ đô sẽ giúp công tác điều chỉnh các quy hoạch chính xác, hiệu quả hơn.
Giám đốc Sở GTVT Hà Nội Nguyễn Phi Thường cho biết: "Việc rà soát Quy hoạch 519 cần sớm được hoàn thành. Việc đã rất gấp và rất quan trọng, bởi kết quả rà soát này sẽ được đưa vào trong định hướng của sửa đổi Quy hoạch chung xây dựng Thủ đô 1259. Nếu không đưa được những định hướng lớn vào đây sẽ không đủ cơ sở để điều chỉnh Quy hoạch 519 sau này”.
Hàng loạt vấn đề
Ngay tại Hội nghị đầu tiên rà soát Quy hoạch 519, Sở GTVT Hà Nội đã tiếp nhận nhiều ý kiến đóng góp của 8 tỉnh lân cận cũng như các sở, ngành, địa phương của TP.
Đại diện cả 8 tỉnh: Phú Thọ, Vĩnh Phúc, Thái Nguyên, Bắc Giang, Bắc Ninh, Hưng Yên, Hà Nam, Hòa Bình đều đưa ra những kiến nghị nhằm nâng cao khả năng kết nối giao thông với Thủ đô. Bên cạnh những tuyến quốc lộ, cao tốc là trục chính, mạng lưới giao thông kết nối Hà Nội với nhiều địa phương vẫn còn bất cập tại các tuyến đường tỉnh, đường huyện, đường đô thị…
Do Quy hoạch GTVT của các địa phương khác nhau, chưa có tính liên thông nên có tuyến đường tỉnh ở Hà Nội thì nhỏ, địa phương khác lại to, các điểm khớp nối không đồng bộ, dẫn đến hạn chế năng lực lưu thông, dồn phần lớn áp lực giao thông lên các trục chính.
Hay như Quy hoạch mạng lưới ĐSĐT Hà Nội chưa tính đến khả năng liên thông, nối dài ĐSĐT đến các tỉnh lân cận. Trong khi đó, đại diện cả 8 tỉnh nêu trên đều mong muốn có thể tiếp nối ĐSĐT của Thủ đô, kéo dài đến các khu vực đô thị trên địa bàn giáp ranh, thậm chí là dài hơn nữa.
Về vấn đề này Giám đốc Sở GTVT Hà Nội Nguyễn Phi Thường cho rằng: “Để đầu tư, xây dựng ĐSĐT, hình thành đô thị theo mô hình TOD, các tỉnh cũng cần phải tính toán, điều chỉnh quy hoạch của chính mình cho phù hợp”.
Đối với mạng lưới GTVT nội bộ của Hà Nội, ông Nguyễn Phi Thường cho hay: “Khi bắt tay cùng tư vấn rà soát Quy hoạch 519, chúng tôi thấy hàng loạt vấn đề đặt ra. Một số chỉ tiêu, hạng mục của Quy hoạch 519 cần nghiên cứu, xem xét lại về tính thực tiễn và sự phù hợp với hoàn cảnh mới, yêu cầu mới”. Ví dụ như việc thay đổi Quy hoạch chung Thủ đô, định hình lại 5 đô thị vệ tinh chỉ còn 2 TP trực thuộc TP và 2 đô thị vệ tinh.
Hay như việc TP đã được duyệt chủ trương nâng công suất sân bay Nội Bài lên 100 triệu hành khách/năm; cùng với đó là xây dựng sân bay thứ hai với công suất 30 triệu hành khách/năm. Sân bay không chỉ phục vụ cho đô thị tại chỗ mà còn phục vụ cho cả vùng, bởi vậy phải tính toán, đầu tư mạng lưới giao thông kết nối thuận tiện nhất cho cả trong và ngoài Thủ đô.
Tổng Giám đốc TEDI Phạm Hữu Sơn cũng nêu lên một số vấn đề cần xem xét cho tương lai của mạng lưới GTVT Thủ đô. “Trước đây Hà Nội chỉ quy hoạch đến Vành đai 5. Nhưng với nhu cầu kết nối cao, tốc độ phát triển đô thị nhanh như hiện nay, đặc biệt là khi hình thành các TP trực thuộc, đô thị vệ tinh, Hà Nội sẽ cần phải nghiên cứu đến cả Vành đai 6” - ông Phạm Hữu Sơn nói.
Bên cạnh đó Quy hoạch mạng lưới ĐSĐT cũng còn rất nhiều khoảng trống. Ông Phạm Hữu Sơn cho rằng, nhiều trục đường trước đây không có Quy hoạch ĐSĐT nhưng hiện đã trở thành trục chính, mật độ giao thông rất lớn, ví dụ như đương Lê Văn Lương - Tố Hữu có thể kết nối thẳng đến Hòa Bình. Có thể nghiên cứu bổ sung cho trục này một tuyến ĐSĐT, và phải điều chỉnh từ Quy hoạch 519.
