Đặt câu hỏi đến đại diện Ngân hàng Nhà nước tại cuộc họp báo, phóng viên nêu vấn đề: “Cách đây 2, 3 tháng, Thủ tướng có chỉ đạo NHNN điều hành chính sách tiền tệ theo xu hướng giảm lãi suất cho vay. Nhưng 2, 3 tháng nay vẫn chưa thấy động thái nào từ NHNN đối với chỉ đạo này. Xin được hỏi Phó Thống đốc liệu có rào cản nào với việc này không và từ nay tới cuối năm lãi suất cho vay có thể giảm hay không?”.
Trả lời câu hỏi, Phó Thống đốc NHNN Nguyễn Thị Hồng cho biết, bước vào năm 2016, khi cầu trong nước tăng trưởng lại, tín dụng tăng nhanh từ đầu năm, lạm phát có xu hướng tăng trở lại thì câu chuyện điều hành lãi suất là vấn đề rất khó khăn. Trên thực tế, những tháng đầu năm, trên thị trường xuất hiện xu hướng một số ngân hàng điều chỉnh tăng lãi suất huy động. Khi lãi suất huy động tăng thì rất khó để giảm lãi suất cho vay. Chính vì thế, vào tháng 4-5, Thủ tướng có cuộc đối thoại với DN, tiếp sau đó có chỉ đạo tại các nghị quyết của Chính phủ, yêu cầu NHNN chỉ đạo, tổ chức điều hành làm sao để phấn đấu giảm mặt bằng lãi suất cho vay.
Vào thời điểm đó, NHNN thấy điều kiện thị trường là như vậy thì mục tiêu đầu tiên đặt ra là ngăn chặn xu hướng tăng lãi suất huy động, từ đó giảm áp lực lên lãi suất cho vay. “Vì thế, về phía điều hành của NHNN, chúng tôi đã điều hành theo hướng điều tiết lượng vốn khả dụng của hệ thống một cách hợp lý, tức là cho phép hệ thống dư thừa thanh khoản, cho phép lãi suất liên ngân hàng ở mức thấp. Việc này để các tổ chức tín dụng nếu gặp khó khăn về thanh khoản thì họ dễ dàng tiếp cận trên thị trường liên ngân hàng, không quay ra cạnh tranh lãi suất huy động từ thị trường 1”, Phó Thống đốc chia sẻ.
Để giảm lãi suất cho vay, Thống đốc NHNN đã ban hành Chỉ thị 04, là chỉ thị xuyên suốt với Chỉ thị 01, chỉ đạo tác tổ chức tín dụng cân đối nguồn vốn, sử dụng vốn cho hợp lý, tiết kiệm chi phí, phấn đấu giảm lãi suất cho vay.
Trên thực tế, có một số ngân hàng thương mại đã giảm lãi suất cho vay đối với một số đối tượng với thời hạn cụ thể. Từ nay tới cuối năm, bao giờ nhu cầu tín dụng cũng tăng cao hơn so với những tháng đầu năm, trong lộ trình và diễn biến của lạm phát hiện nay thì NHNN vẫn theo dõi rất sát để có thể điều hành. “Gần đây có một số ngân hàng thương mại lớn có động thái điều chỉnh giảm lãi suất huy động khi thanh khoản của hệ thống vẫn tiếp tục dư thừa. Đây là cơ sở tốt để các tổ chức tín dụng giảm lãi suất cho vay”, Phó Thống đốc NHNN Nguyễn Thị Hồng cho biết.
