Dự án chống xuống cấp, ngập lụt cho di tích đã 2 lần “lên khuôn”, nhưng đến giờ Di tích vẫn đang chờ… kinh phí. Cứ mưa là ngập Đình Vạn Phúc, hay còn gọi là đình Tổng được xây dựng vào đầu thế kỷ XI, thờ Đức Thánh Linh Lang Đại Vương, Tây trấn Thượng Đẳng Phúc Thần. Nhưng mấy năm nay, mỗi lần có mưa là đình lại ngập trong “biển nước”. Cơn mưa cuối tháng 5 vừa qua cũng vậy, người dân khu vực quanh đình bì bõm lội trong nước. “Một di tích quốc gia mà sau cơn mưa là ngập từ trong ra ngoài tới 90cm như thế này. Kêu nhiều nhưng chẳng thấu!” - bà Nguyễn Thị Thịnh - Phó trưởng Ban quản lý Di tích cho biết. Chỉ vào phía hậu cung, bà Thịnh tiếp lời: “Cứ mỗi lần mưa lớn, nước từ phía ngoài dồn cả vào trong này, mọi đồ đạc trong đình đều phải kê lên. Nước ngập sâu quá, không thoát nổi, các trụ cột bị ngâm nhiều ngày đã mục gần hết”.
Một trong những lý do khiến ngôi đình trở thành cái “rốn nước” là do nằm ở vị trí thấp so với các nhà xung quanh. “Đình thấp, nhà xung quanh cao, đầm Cây Khế gần đó bị lấn chiếm, lấp dần. Vì thế mưa là nước dồn cả về đây” - một người dân ở đây cho biết. Bản thân tòa đại bái của đình cũng xuống cấp, phải chằng chống. “Môi trường ẩm thấp là mối nguy với các cấu kiện gỗ và nội thất gỗ của Di tích. Ngay cả khi nước rút rồi, nước ngấm vào vẫn tiếp tục làm chúng xuống cấp thêm” – nhà nghiên cứu mỹ thuật Nguyễn Đức Bình cho hay. Ngay cả Phó Giám đốc Sở VH&TT Hà Nội Trương Minh Tiến thừa nhận cũng biết tình trạng xuống cấp này. Bản thân ông Tiến đã nhiều lần trực tiếp kiểm tra và bàn bạc với quận Ba Đình, nhưng theo phân cấp quản lý di tích quốc gia, quận mới là đơn vị thực hiện đề án tu bổ đình. Chưa có kinh phí Năm 2011 đã có dự án chống sập với kính phí 200 triệu đồng, nhưng dự án… chẳng đi về đâu. Đã có nhiều lãnh đạo sở, ban, ngành, các nhà nghiên cứu văn hóa đến thực tế nhằm tìm ra phương án giải quyết, song đình vẫn chưa thoát cảnh ngập lụt. Ông Thái Minh Hiền - Trưởng Ban quản lý Di tích cho biết, trước đây, toàn bộ quy hoạch của đình là 8.000m2, nhưng bị lấn chiếm chỉ còn 3.000m2. “Nhìn thấy đình làng ngày càng xuống cấp, có nguy cơ đổ sập bất cứ lúc nào mà chưa có cách cứu vãn, tôi đã nhiều lần viết đơn gửi lên lãnh đạo TP. Thậm chí còn đích thân trên dưới chục lần gặp lãnh đạo quận Ba Đình để mong có phương án trùng tu…, nhưng vẫn chỉ nhận được câu trả lời nửa vời” - ông Hiền than thở. Trao đổi với Ban quản lý Di tích được biết đã có một dự án khoảng 34 tỷ đồng chống xuống cấp, ngập lụt cho công trình, song đến thời điểm hiện tại vẫn chỉ là dự án “trên giấy”, chưa có quyết toán ngân sách cụ thể. Ông Trương Minh Tiến cũng xác nhận, hiện tại, việc tu bổ di tích này nằm trong kế hoạch tu bổ các di tích cho tới năm 2020 của quận Ba Đình, song cân đối ngân sách tới giờ, quận vẫn chưa làm được. Ông Trần Ngọc Tăng, với tư cách là đại biểu hội Khóa XIII cũng đã nhiều lần trao đổi với lãnh đạo ngành văn hóa, song chưa có “hồi âm”. Lý do như ông Tăng phân tích, Hà Nội có đến hàng trăm di tích kiểu như thế bị xuống cấp, nhưng kinh phí hạn chế nên vẫn phải “xếp hàng”. Tuy nhiên, ông Tăng cho rằng: “Chúng ta không thể để một địa chỉ văn hóa chứa đựng nhiều giá trị tâm linh bị xuống cấp như thế. Quan trọng là tập trung nguồn lực, ngân sách, tìm cách để có phương án tu bổ hợp lý. Để vài năm nữa e không kịp vì đình xuống cấp nghiêm trọng quá rồi”.
Đình làng Vạn Phúc ngập nước sau mỗi trận mưa lớn. |