Không chủ quan với bệnh bạch hầu

Cục trưởng Cục Y tế dự phòng (Bộ Y tế) Đặng Quang Tấn cho biết, ngay sau khi Đắk Nông phát hiện liên tiếp các ca bạch hầu, Bộ Y tế đã chỉ đạo địa phương triển khai điều tra xử lý ổ dịch, đặc biệt, cách ly những ca bệnh nhằm chống lây nhiễm. Đồng thời, giám sát chặt chẽ các trường hợp tiếp xúc gần, lấy mẫu xét nghiệm. Bên cạnh đó, phát hiện sớm các trường hợp bệnh và nghi ngờ bệnh để cách ly, điều trị, điều trị dự phòng, khoanh vùng, xử lý ổ bệnh kịp thời, không để dịch lây lan và bùng phát ra cộng đồng. Bộ cũng đã ban hành kế hoạch tiêm bổ sung, triển khai tại một số tỉnh trọng điểm. Tại Đắk Nông, đã có 10.000 liều vaccine được chuyển đến khu vực có ổ bệnh.

Ở nước ngoài, họ đã tiêm phòng vaccine có thành phần bạch hầu đến mũi thứ 6, cho cả trẻ 14 - 15 tuổi, chúng ta mới tiêm đến mũi thứ 5 và lứa tuổi tiêm nhỏ hơn. Phó Viện trưởng Viện Vệ sinh dịch tễ T.Ư, PGS.TS Dương Thị Hồng

TS Đặng Quang Tấn cũng cho biết, bạch hầu là bệnh truyền nhiễm nhóm B, nhiễm độc cấp tính do vi khuẩn bạch hầu gây nên. Bệnh thường gặp ở trẻ nhỏ, tuy nhiên cũng có thể gặp ở người lớn nếu không có miễn dịch. Bệnh lây truyền dễ dàng qua đường hô hấp hoặc qua tiếp xúc trực tiếp với các dịch tiết từ niêm mạc mũi họng của bệnh nhân hoặc người lành mang trùng khi ho, hắt hơi. Trước đây, bệnh lưu hành khá phổ biến ở hầu hết các địa phương trên cả nước. Từ khi vaccine phòng bạch hầu được đưa vào chương trình tiêm chủng mở rộng, bệnh đã được khống chế và chỉ ghi nhận một vài trường hợp lẻ tẻ do không tiêm vaccine phòng bệnh, thường xảy ra ở các khu vực vùng sâu, vùng xa nơi có tỷ lệ tiêm chủng thấp. Hiện bệnh bạch hầu chưa được loại trừ ở nước ta, do đó người dân vẫn có thể mắc bệnh nếu chưa tiêm vaccine phòng bệnh đầy đủ và tiếp xúc với mầm bệnh.

Để chủ động phòng chống bạch hầu, Cục Y tế dự phòng khuyến cáo người dân cần thực hiện tốt các biện pháp sau: Đưa trẻ đi tiêm chủng tiêm vaccine phối hợp phòng bệnh bạch hầu (ComBe Five hoặc DPT-VGB-Hib (SII), TD) đủ mũi tiêm và đúng lịch. Thường xuyên rửa tay bằng xà phòng; che miệng khi ho hoặc hắt hơi; giữ vệ sinh thân thể, mũi, họng hàng ngày; hạn chế tiếp xúc với người mắc bệnh hoặc nghi ngờ mắc bệnh. Bảo đảm nhà ở, nhà trẻ, lớp học thông thoáng, sạch sẽ và có đủ ánh sáng. Khi có dấu hiệu mắc bệnh hoặc nghi ngờ mắc bệnh bạch hầu phải được cách ly và đưa đến cơ sở y tế để được khám, điều trị kịp thời. Người dân trong ổ dịch cần thực hiện nghiêm túc việc uống thuốc phòng và tiêm vaccine phòng bệnh theo chỉ định và yêu cầu của cơ quan y tế.

Liên quan đến vấn đề này, PGS.TS Dương Thị Hồng - Phó Viện trưởng Viện Vệ sinh dịch tễ T.Ư, Trưởng Văn phòng Tiêm chủng mở rộng Quốc gia cho biết, tại Trung tâm tiêm chủng trực thuộc Viện, đã có thêm người đến tiêm chủng mũi vaccine bạch hầu nhưng số lượng chưa đông. "Giai đoạn chuyển đổi vaccine 5 trong 1 cách đây 2 năm, tỉ lệ tiêm mũi 5 trong 1 (có thành phần ngừa bạch hầu) giảm xuống dưới 90%. Thời điểm giãn cách xã hội tháng 4 vừa qua, cũng có hơn 1 tháng tạm ngưng tiêm chủng, dù chúng tôi đã chỉ đạo tiêm vét nhưng vẫn có một tỉ lệ nhất định sót mũi tiêm hoặc chưa tiêm" - PGS.TS Hồng cho hay.

Cũng theo các chuyên gia y tế, trẻ được tiêm miễn phí mũi 5 trong 1 có bạch hầu là trẻ dưới 2 tuổi, nhưng do đây vẫn là bệnh lưu hành, khi tỉ lệ tiêm chủng giảm hơn, nhóm nguy cơ cao hơn thì đối tượng dễ bị tác động lại là trẻ lớn. Giai đoạn vừa qua đã có chiến dịch tiêm bổ sung vaccine TD (ngừa bạch hầu và uốn ván) nhưng mới triển khai được đến nhóm dưới 7 tuổi và mới tiến hành được ở 30 tỉnh, thành nguy cơ cao.

Hiện các chuyên gia đề nghị mở rộng các tỉnh được tham gia chiến dịch này để tiêm vét, tiêm bổ sung cho các cháu đang bị thiếu mũi hoặc chưa tiêm. Bên cạnh đó là thay mũi uốn ván đơn thành mũi TD cho cả trẻ em và phụ nữ chuẩn bị có thai. Do bệnh diễn biến cấp tính và có biến chứng đến tim, các trường hợp bệnh không được chẩn đoán, điều trị kịp thời, bệnh nhân có thể tử vong. “Biểu hiện của bệnh ban đầu là ho, sốt, dễ nhầm với hàng loạt căn bệnh khác, nên các bác sĩ hướng dẫn nếu có tiếp xúc với người bệnh, người nghi ngờ bệnh, có ho, sốt thì cần đến ngay cơ sở y tế. Tại đây bác sĩ dễ dàng phân biệt bệnh có phải bạch hầu không, do bệnh nhân bạch hầu có giả mạc màu trắng hoặc xám ở thành họng. Người có tiếp xúc với bệnh nhân (nhóm nghi nhiễm bệnh) sẽ được uống vaccine dự phòng” - Phó Viện trưởng Viện Vệ sinh dịch tễ T.Ư khuyến cáo.