Cuối ngày 4/7, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky cáo buộc Moscow đã đặt chất nổ gần trạm lò phản ứng nguyên tử, nhằm "giả mạo một cuộc tấn công" vào nhà máy hạt nhân Zaporizhzhia.
Tuyên bố này trích dẫn thông tin tình báo, được đưa ra sau cuộc gặp của ông Zelensky với Tổng thống Pháp Emmanuel Macron. Tổng thống Ukraine thông báo trên Twitter rằng ông và ông Macron đã "đồng ý theo dõi cùng với IAEA (Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế của Liên Hợp quốc)".
Một tuyên bố của lực lượng vũ trang Ukraine sau đó trích dẫn "dữ liệu hoạt động" nói rằng, "các thiết bị nổ" đã được đặt trên nóc lò phản ứng thứ 3 và thứ 4 của nhà máy hôm 4/7. "Nếu được kích nổ, chúng sẽ không làm hỏng các lò phản ứng nhưng sẽ tạo ra hình ảnh giống như bị pháo kích từ phía Ukraine" - thông báo trên Telegram cho biết.
Trong khi đó, Renat Karchaa, cố vấn của người đứng đầu Rosenergoatom - công ty điều hành mạng lưới hạt nhân của Nga - nói rằng Ukraine đã lên kế hoạch thả đạn dược có tẩm chất thải hạt nhân, được vận chuyển từ một trong số 5 trạm hạt nhân của nước này, xuống nhà máy.
"Trong đêm tối ngày 5/7, quân đội Ukraine sẽ cố gắng tấn công nhà máy Zaporizhzhia bằng thiết bị chính xác tầm xa và máy bay không người lái" - ông Karchaa nói trên truyền hình Nga hôm 4/7.
Nhà máy điện hạt nhân lớn nhất châu Âu nằm bên bờ sông Dnepr ở TP Zaporizhzhia, Đông Nam Ukraine. Quân đội Nga đã kiểm soát nhà máy với 6 lò phản ứng này ngay từ những ngày đầu chiến sự nổ ra vào tháng 2/2022. Kể từ đó, Moscow và Kiev thường xuyên cáo buộc đối phương pháo kích xung quanh nhà máy, gây nguy cơ xảy ra rủi ro hạt nhân tồi tệ.
Trong hơn một năm qua, IAEA đã cố gắng nhằm đảm bảo nhà máy này sớm được phi quân sự hóa và giảm thiểu rủi ro tai nạn hạt nhân. Tổng giám đốc IAEA Rafael Grossi đã đến thăm nhà máy 3 lần kể từ khi Nga tiếp quản, nhưng đến nay vẫn chưa đạt được bất kỳ thỏa thuận nào để giữ cho cơ sở an toàn khỏi bị pháo kích.
Cố vấn của Tổng thống Zelensky, ông Mykhailo Podolyak, đã công khai chỉ trích các nỗ lực của ông Grossi trên truyền hình Ukraine, đổ lỗi rằng bất kỳ thảm họa nào tại Zaporizhzhia trong tương lai đều là do cách tiếp cận vấn đề chậm chạp của IAEA.
Cả Nga và Ukraine đến nay đều không cung cấp bằng chứng cho những khẳng định của họ về âm mưu tấn công nhà máy hạt nhân Zaporizhzhia.
