Vi phạm bắt đầu từ nhận thức
Tại Đồng Nai, đầu năm 2023 hơn 10 cán bộ và nhân viên đăng kiểm Trung tâm đăng kiểm xe cơ giới 60.05D đã bị khởi tố, bắt tạm giam để điều tra vì những vi phạm trong quá trình công tác.
Vào thời điểm từ tháng 8/2022, các Trung tâm đăng kiểm tại các tỉnh miền Tây, Thành phố Hồ Chí Minh, Bình Dương bị cơ quan chức năng điều tra, buộc đóng cửa ngừng hoạt động. Lúc đó, lượng xe ô tô từ các địa phương đổ dồn về tỉnh Đồng Nai để đăng kiểm.
Công việc tại các Trung tâm đăng kiểm bị quá tải khi cán bộ, đăng kiểm viên, kiểm định viên đều bị tạm giam để điều tra, hàng nghìn phương tiện bị ách tắc, xếp hàng cả tháng mới đến lượt kiểm định. Các cơ quan chức năng đã thống nhất tạm cho các cán bộ, đăng kiểm viên tại ngoại để trở lại làm việc tại các Trung tâm đăng kiểm, đến khi Toà án nhân dân đưa vụ án ra xét xử.
Chính vì vậy, các cán bộ, nhân viên đăng kiểm của Trung tâm đăng kiểm xe cơ giới 60.05D đã quay trở lại với công việc tước đây của mình. Hàng ngày, kiểm định hàng trăm lượt phương tiện, góp phần giải quyết lượng xe đang quá tải.
Nguyễn Ngọc Minh, Giám đốc Trung tâm đăng kiểm xe cơ giới 60.05D, người giữ vai trò quản lý, điều hành hoạt động của Trung tâm. Theo cáo trạng, trong hai năm (từ năm 2018 đến tháng 10/2020), Nguyễn Ngọc Minh cùng các cán bộ quản lý và đăng kiểm viên thu lợi gần 127 triệu đồng, trong đó thu lợi bất chính hơn 48 triệu đồng, nhận hối lộ hơn 78 triệu đồng từ các chủ xe, để bỏ qua lỗi cho gần 900 trường hợp không đủ điều kiện về tình trạng an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường của xe khi đăng kiểm và trường hợp không có lỗi.
Minh cho biết, bản thân anh là người quản lý luôn nhắc nhở nhân viên làm việc, lấy sự hài lòng của khách hàng để tồn tại doanh nghiệp. Làm hết việc chứ không hết giờ. Nói về hành vi ‘’hối lộ”, Minh cho biết, đến lúc này cơ quan pháp luật đã làm rõ hành vi vi phạm pháp luật. Tuy vậy, thực tế tại Trung tâm đã quán triệt các nhân viên từ đầu, không được đòi hỏi hay đặt vấn đề “bồi dưỡng” với tài xế đăng kiểm xe. Sai lầm chính do nhận thức việc nhận tiền cảm ơn tình nguyện từ các chủ xe, không "vòi vĩnh" nên dẫn đến hành vi vi phạm pháp luật.
Nguyễn Ngọc Minh cho biết, nhiều anh em cán bộ, đăng kiểm viên được tại ngoại và trở về trong nỗi mặc cảm, chờ ngày phiên tòa xét xử vụ án. Họ mỗi ngày phải đối diện với những căng thẳng khi nhiều người có những lời nói công kích, thiếu thiện cảm. Đây chính là áp lực lớn nhất khiến thời gian đầu trở lại làm việc, nhiều cán bộ, đăng kiểm viên chán nản.
Nhưng được sự động viên của Trung tâm đăng kiểm xe cơ giới, họ đã làm việc bằng trách nhiệm với nghề nghiệp, trách nhiệm với xã hội, như một cách góp phần chuộc lại những sai lầm đã mắc phải: “Chúng tôi làm việc quá tải, làm luôn ngày đêm, bất kể giờ giấc để làm sao giải quyết tồn đọng số lượng xe đang vật vờ chờ đợi đăng kiểm” - Minh chia sẻ.
Nỗ lực sửa chữa sai lầm, mong được xã hội nhìn nhận để lấy công chuộc tội
Đăng kiểm viên Kiều Văn Vinh cho biết: “Trong quá trình làm nghề đăng kiểm, tài xế có bồi dưỡng cho nhân viên đăng kiểm. Tôi cứ nghĩ tài xế bồi dưỡng cho mình một cách vô tư như vậy là không phạm pháp. Do nhận thức của mình như vậy là chưa đúng, sau này tôi được cơ quan chức năng giải thích thì biết việc làm của mình là vi phạm pháp luật”.
Vinh kể, trong nhiều tháng liền, nhân viên đăng kiểm làm việc vất vả quên ngày đêm để giải quyết cho lượng xe quá lớn đang chờ Trung tâm thực hiện kiểm định. Đến khi anh em kiểm định viên bị cơ quan chức năng khởi tố thì gần như kiệt quệ tinh thần. Thời điểm đó áp lực công việc cộng với áp lực về tinh thần quá lớn.
“Nghề đăng kiểm cần trình độ cao, tuy nhiên thu nhập hiện chưa thỏa đáng, vì vậy đôi khi anh em tài xế cho một ít tiền bồi dưỡng thì anh em cũng nhận để trang trải cho cuộc sống khó khăn”. Về những “lỗi bỏ qua” cho xe để được tài xế “bồi dưỡng”, Vinh giải thích: Trong quá trình kiểm định xe thì tất cả những lỗi trực tiếp nghiêm trọng thì nhân viên kiểm định quán triệt là không được bỏ qua. Những lỗi không trực tiếp gây nguy hiểm, như ống bô xe bị thủng lỗ, gạt nước mưa bị mòn, mặt bàn đạp phanh bàn đạp ly hợp bị mòn, bộ phận ở gầm xe bị rò rỉ nhớt… Những lỗi đó đăng kiểm viên có “bỏ qua” và nhắc nhở tài xế về nhà tự khắc phục. Chính vì nhận thức thiếu hiểu biết đó dẫn đến sai phạm.
Những ngày vừa được cơ quan chức năng cho tại ngoại, Vinh kể luôn sợ những ánh mắt soi mói của mọi người xung quanh, của những tài xế đến đăng kiểm xe. Nhưng do sự động viên của Trung tâm, nhất là vào thời điểm lượng xe quay trở lại đăng kiểm rất đông, nhân viên đăng kiểm thiếu hụt, nên Vinh cùng anh em đăng kiểm động viên nhau vượt qua những mặc cảm tự ti để quay trở lại làm việc.
Vinh cho biết, từng chứng kiến cảnh người dân xếp hàng trong đêm để kiểm định xe nên rất buồn và trăn trở. Rồi Vinh tự động viên đồng nghiệp cố gắng vượt qua những khó khăn để hoàn thành nhiệm vụ. Chỉ mong đóng góp công sức vào hoạt động đăng kiểm để chuộc lại lỗi lầm của mình.
“Đa số anh em kiểm định viên đều được đào tạo trình độ chuyên môn bài bản, nhân thân tốt, chưa phạm tội lần nào, là trụ cột kinh tế của gia đình, và hết lòng cống hiến nghề nghiệp. Tuy nhiên do quản lý chưa tốt nên dẫn đến những sai phạm trong quá trình đăng kiểm. Mong rằng mọi người có cái nhìn khác về ngành đăng kiểm và tạo điều kiện cho nhân viên sống được bằng nghề, để tập trung cống hiến với nghề tốt hơn nữa”, Vinh tâm sự.
