Những vườn hoa mọc lên từ bãi rác

“Hoa trong phố”, “Tuyến phố không rác”, “Vườn hoa phụ nữ tự quản”, “Chung tay bảo vệ môi trường”… là tên gọi của những mô hình sáng tạo, những việc làm cụ thể đang được các cấp Hội Liên hiệp phụ nữ (LHPN) phường Ngọc Hà, quận Ba Đình triển khai hưởng ứng “Năm trật tự và văn minh đô thị”. Nhưng cao hơn cả là góp phần giữ gìn màu xanh cho Thủ đô.

Những người đang sống gần ngã tư khu dân cư số 9 phường Ngọc Hà có lẽ đã không còn xa lạ với một chân rác được "mọc" lên nơi đây trong vài năm qua bởi sự thiếu ý thức của một bộ phận người dân. Sau nhiều năm triển khai các biện pháp như tuyên truyền, nhắc nhở, thậm chí Hội phụ nữ và các đoàn thể khác thay phiên nhau trực, nhưng không mấy tác dụng. Chân rác này vẫn tồn tại, gây ô nhiễm môi trường tới UBND phường và các hộ dân sống gần đó. Tháng 4/2016, Hội LHPN phường Ngọc Hà quyết định áp dụng sáng kiến biến chân rác đó thành vườn hoa. Nhận được sự ủng hộ của Đảng ủy phường và các ban, ngành, đoàn thể, Hội LHPN phường bắt tay vào việc xây dựng market, tìm nguồn xã hội hóa và huy động hội viên hưởng ứng để thực hiện. Ngày 20/10/2016, công trình mang tên “Hoa trong phố” được hoàn thiện, đó là một vườn hoa với chiều dài 5m, rộng gần 1m, trên tường được sơn màu, trang trí bằng những chậu hoa được trồng trong những nguyên liệu tái chế từ phế thải. Phó Chủ tịch Hội LHPN phường Ngọc Hà Hoàng Thị Hằng chia sẻ: “Vườn hoa xinh xắn đa sắc màu đã xóa sổ chân rác tồn tại lâu năm, trả lại sự sạch đẹp cho khu vực này. Chúng tôi giao cho Chi hội phụ nữ khu dân cư số 9 chăm sóc hoa, quét dọn vệ sinh một tuần/lần. Từ hiệu quả của công trình, Hội đã nhân rộng ra ở các khu dân cư khác”.

Cũng tại phường Ngọc Hà, vườn hoa nhỏ xinh gần cửa đền Đống Nước thuộc khu dân cư số 7, tại ngõ 173 Hoàng Hoa Thám cũng được hình thành lên từ một bãi rác tự phát. Ông Nguyễn Nhật Toàn, Bí thư Chi bộ địa bàn dân cư số 7 cho biết, từ nhiều năm nay, khu vực này khá mất vệ sinh bởi là nơi tập kết rác thải của người dân, thậm chí trở thành "nhà vệ sinh công cộng" khi nhiều người hồn nhiên "xả" xú uế vào bờ tường. Dù chính quyền địa phương đã có nhiều biện pháp nhắc nhở nhưng tình hình không mấy được cải thiện. Trước tình hình đó, hội viên phụ nữ phường Ngọc Hà đã khảo sát địa điểm, bóc xóa biển quảng cáo sai quy định, thu dọn vệ sinh khu vực và chung tay kêu gọi người dân trên địa bàn phường ủng hộ bản vẽ, sơn, cây xanh, cũng như tái sử dụng các phế liệu phục vụ cho việc xây dựng vườn hoa. Chỉ trong một thời gian ngắn, với khoản tiền ít ỏi, chị em đã bỏ công sức xóa điểm chân rác, nơi đây đã trở thành một vườn hoa nhỏ và sạch sẽ, được người dân đồng tình ủng hộ. Sau đó, công trình được bàn giao cho Chi hội phụ nữ - Chi đoàn thanh niên địa bàn dân cư số 7 chăm sóc, tạo diện mạo mới cho khu phố.

Sức lan tỏa tới ý thức xã hội

Những đổi thay tích cực dần lan tỏa trong khu dân cư số 1 trước tòa nhà của Cục Điện ảnh kể từ khi vườn hoa hình thành. Tối nào cũng vậy, cứ khoảng 7 giờ tối, nhà nhà mang rác ra đầu ngõ đứng đợi xe rác đi qua để bỏ. Người dân trong khu dân cư chủ động tưới nước hàng ngày hoặc thay cây khi cây chết mà không cần phải phân công. Bà Nguyễn Thị Lan - một người dân ở khu dân cư số 1 hào hứng chia sẻ: “Vườn hoa mới khiến cả khu dân cư náo nức vui mừng, bởi nó không chỉ xóa được điểm rác tự phát, gây bức bối bấy lâu mà còn mang đến một hình ảnh mới, sạch, đẹp, văn minh hơn cho cả khu phố. Đến nay, khu vực này trở thành nơi người dân tập trung trò chuyện cùng nhau khi rảnh rỗi, là nơi tập thể dục, cũng là sân vui chơi cho trẻ nhỏ”.

Nhưng có lẽ, vất vả nhất phải nói đến công trình đầu tiên nằm trên địa bàn khu dân cư số 6 (giáp Nhà máy Bia Hà Nội). Chủ tịch Hội LHPN phường Ngọc Hà Chu Thanh Loan cho biết: “Đây là công trình nằm trong ngõ hẻm sâu, trước đây tập trung rất nhiều tệ nạn xã hội, mất an ninh trật tự. Nhiều năm qua, khu vực này bị rác bao vây, gây mất VSMT. Không chỉ rác thải sinh hoạt, cả phế liệu xây dựng, nước thải, rồi xác súc vật, một số người thiếu ý thức cũng quăng cả ra đây. Khu vực này ngày nóng nực thì bốc mùi hôi thối, ngày mưa gió thì lầy lội vì tắc cống rãnh rất ảnh hưởng đến cuộc sống của người dân xung quanh”. Không ít lần, cư dân tổ chức họp bàn, tìm và áp dụng nhiều biện pháp từ treo biển cấm đổ rác, cảnh báo đến luân phiên theo dõi, áp dụng hình thức xử phạt..., nhưng tình hình vẫn không được cải thiện. Cứ thế, bãi rác nơi đây tồn tại dai dẳng suốt nhiều năm.

Sau đó, được sự hỗ trợ, ủng hộ của UBND phường, cư dân tổ dân phố số 6 cùng Trung tâm kỹ thuật hạ tầng và môi trường đô thị chung tay xử lý vấn đề bằng việc lên ý tưởng, thiết kế, làm khu vui chơi cho thiếu nhi ngay ở chỗ bãi rác tự phát. Vậy là một sân chơi nhỏ được xây lên với nhiều loại trò chơi như: Cầu trượt, leo núi, hố cát, thú nhún, bập bênh... Phía trên tường là bức tranh khá sinh động nhờ hình ảnh các con vật, phong cảnh thân quen, gần gũi. “Khi công trình hoàn thành, mọi người thay nhau canh chừng, nhắc nhở những người còn cố tình đổ rác trộm. Một vài lần như vậy, họ đã tự xấu hổ mà dừng hành vi thiếu ý thức. Trong thời gian ngắn, hiện tượng đổ rác bừa bãi cũng như các tệ nạn xã hội đã chấm dứt hoàn toàn”, bà Nguyễn Thị Sửu – người dân tại khu dân cư số 6 cho biết.

Nói về những công trình nhỏ, ý nghĩa lớn này, Chủ tịch Hội LHPN phường Ngọc Hà Chu Thanh Loan cho hay, đây là những công trình, phần việc của phụ nữ phường Ngọc Hà nhằm tuyên truyền, giáo dục và giữ gìn VSMT, làm đẹp cảnh quan đô thị. Không những tạo vườn hoa, Hội LHPN phường còn tạo sân chơi cho thiếu nhi với những vật dụng thân thiện với môi trường. “Tới đây, phường Ngọc Hà sẽ nhân rộng, đem hoa tươi phủ khắp nhiều tuyến đường khác thuộc địa bàn phường. Nhưng để những “bông hoa” đẹp tiếp tục “tỏa hương” cần sự chung tay rất lớn từ phía cộng đồng. Mong cho những hội viên Hội phụ nữ phường Ngọc Hà tiếp tục giữ được lửa nhiệt huyết, lan tỏa những thông điệp, hành động thiết thực giúp đỡ cộng đồng”, bà Loan chia sẻ.