Việc thu thuế từ hoạt động này là cần thiết để tăng thu ngân sách, huy động tối đa các nguồn thu, tuy nhiên, quá trình triển khai vẫn còn nhiều băn khoăn, thắc mắc của người nộp thuế cần được tháo gỡ.
Doanh thu khủng
Với nền tảng là CNTT, hoạt động trên không gian mạng, các giao dịch diễn ra không phụ thuộc vào vị trí, khoảng cách địa lý, hoạt động kinh doanh TMĐT đang có sự phát triển rất nhanh và mạnh. Qua rà soát, thu thập thông tin, dữ liệu, Cục Thuế Hà Nội đã xác định có hơn 1.100 cá nhân hoạt động kinh doanh phần mềm, dịch vụ điện tử, trò chơi trên mạng có tổng thu nhập trong 3 năm gần đây (2016 - 2019) là 4.800 tỷ đồng, trong đó cá nhân có thu nhập cao nhất lên đến 140 tỷ đồng.
| Phần hướng dẫn kê khai đối với người kinh doanh thương mại điện tử trên trang web của Cục Thuế Hà Nội. Ảnh: Phạm Hùng |
Trong hoạt động kinh doanh TMĐT có 3 nhóm lớn là: Bán hàng thông qua trang mạng xã hội (bán hàng online); Có thu nhập thông qua hoạt động viết các ứng dụng, trò chơi và hưởng thu nhập từ quảng cáo qua các trang mạng xã hội (Facebook, Youtube); Các tổ chức, gia đình có hoạt động cho thuê nhà thông qua các trang mạng điện tử (Agoda, Booking...).
Phó Cục trưởng Cục Thuế TP Hà Nội Viên Viết Hùng cho biết, những năm gần đây, ngày càng có nhiều cá nhân với trí tuệ, năng lực sáng tạo kiếm được thu nhập từ Youtube, Google, Facebook và các chợ ứng dụng như Playstore, Appstore.
“Chúng tôi trân trọng, đánh giá cao tài năng, trí tuệ của các cá nhân hoạt động kinh doanh TMĐT đã, đang mang lại thu nhập cho chính mình và làm giàu cho đất nước. Đồng thời, khuyến cáo các cá nhân có phát sinh thu nhập từ hoạt động này cần thực hiện đăng ký, kê khai, nộp thuế theo các quy định của pháp luật Việt Nam để tránh bị xử phạt”- ông Hùng cho hay.
Theo Thông tư 92/2015/TT-BTC ngày 15/6/2015 về hướng dẫn thực hiện thuế giá trị gia tăng và thuế thu nhập cá nhân đối với cá nhân cư trú có hoạt động kinh doanh, các cá nhân có thu nhập từ kinh doanh mà doanh thu từ 100 triệu đồng/năm trở lên phải nộp thuế theo quy định. Như vậy, các cá nhân nhận thu nhập từ tổ chức như Facebook, Google, Youtube... được xếp là cá nhân kinh doanh, nộp thuế theo tỷ lệ 5% giá trị gia tăng và 2% thuế thu nhập cá nhân.
Băn khoăn chuyện truy thu, phạt chậm nộp
Việc phải thực hiện kê khai, nộp và truy thu nếu chậm nộp thuế cho các hoạt động kinh doanh trên nền tảng TMĐT được đa số người nộp thuế tán thành. “Chúng tôi biết, tất cả các cá nhân được cơ quan thuế mời đến tập huấn về kê khai, nộp thuế hoạt động TMĐT đều là các cá nhân có mức doanh thu được cơ quan thuế lấy thông tin từ dòng tiền qua ngân hàng. Vì thế, việc trốn thuế là không thể”- ông Nguyễn Văn Mạnh, một cá nhân có doanh thu từ hoạt động kinh doanh qua TMĐT cho biết. Tuy nhiên, vị này cũng nêu ra nhiều băn khoăn. Đó là việc xác định mức thuế dựa vào doanh thu.
“Nếu chỉ nhìn vào doanh thu để áp mức thuế, tôi nghĩ là chưa công bằng. Nhiều trường hợp nếu nhìn vào dòng tiền các công ty nước ngoài trả cho người có kinh doanh TMĐT sẽ thấy rất cao. Nhưng nếu trừ đi chi phí hoạt động, chúng tôi thậm chí còn bị lỗ. Như vậy, chúng tôi vừa lỗ, vừa lại phải bị nộp thuế” - ông Mạnh đặt câu hỏi.
Tại cuộc tập huấn của một cơ quan thuế địa phương, nhiều ý kiến nêu lên thực tế, từ nhiều năm trước, họ đã đến cơ quan thuế để đóng thuế, tuy nhiên, cán bộ thuế lúng túng. “Hai năm trước, tôi đã chủ động đến cơ quan thuế ở Yên Phong, Bắc Ninh trình bày về công việc, trong đó, nói rõ doanh thu từ nước ngoài về và xin nộp thuế. Cán bộ thuế hướng dẫn đăng ký là hộ kinh doanh cá thể.
Sau đó, tôi đóng thuế một quý/lần với mức thuế 4,5% áp vào ngành nghề kinh doanh máy tính và thiết bị linh kiện điện tử. “Ngành nghề đúng của tôi phải là sản xuất phần mềm, lấy doanh thu từ nước ngoài và kinh doanh quảng cáo nhưng lại áp vào kinh doanh máy tính và thiết bị điện tử. Nay hoạt động TMĐT bị truy thu, áp dụng mức phạt 0,03%/ngày thì giải quyết như thế nào?” - Một cá nhân bị áp thuế hỏi.
Phía cơ quan thuế cho rằng, với trường hợp này, cá nhân đã đóng thuế thì không bị truy thu, phạt chậm nộp. Hiện, Tổng cục Thuế đã chỉ đạo các Cục thuế địa phương tiếp tục rà soát, tuyên truyền các cá nhân tự kê khai, nộp thuế.
Đơn cử, tại Cục thuế TP Hà Nội đã phối hợp với các ngân hàng để rà soát các tài khoản chuyển tiền của các đơn vị nhà thầu nước ngoài (Google, Apple, Booking, Agoda) từ đó tra soát các tổ chức, cá nhân nhận tiền tại Việt Nam. Phối hợp với các đơn vị sàn TMĐT, các tổ chức trung gian vận chuyển để rà soát các shop bán hàng trực tuyến để phân loại đối tượng quản lý. Từ năm 2017, Cục Thuế TP Hà Nội đã tập trung hướng dẫn, hỗ trợ, khuyến khích người kinh doanh đăng ký, tự giác thực hiện nghĩa vụ theo quy định.
Hành vi không kê khai và không nộp thuế theo quy định được coi là hành vi trốn thuế, gian lận thuế. Đối với tổ chức, DN, mức xử phạt hành chính là từ 1 - 3 lần số tiền trốn thuế; mức phạt đối với cá nhân là 1/2 mức tiền phạt đối với tổ chức. |
