Tìm cách kiểm soát mất cân bằng giới tính

Thảo Trần (thực hiện)
Chia sẻ Zalo

Kinhtedothi - Dù thực hiện nhiều biện pháp lồng ghép tuyên truyền về công tác dân số, nhưng tỷ lệ sinh con thứ 3 trở lên, tỷ số mất cân bằng giới tính khi sinh tại Hà Nội vẫn ở mức cao. Xung quanh vấn đề này, phóng viên Kinh tế & Đô thị đã trao đổi với Chi cục trưởng Chi cục Dân số - Kế hoạch hóa gia đình (KHHGĐ) Hà Nội Tạ Quang Huy.

 Chi cục trưởng Chi cục Dân số - Kế hoạch hóa gia đình (KHHGĐ) Hà Nội Tạ Quang Huy.
Ông đánh giá như thế nào về vấn đề mất cân bằng giới tính khi sinh tại Hà Nội trong 6 tháng đầu năm 2020 so với cùng kỳ năm 2019?
- Sau nhiều nỗ lực trong công tác dân số, tỷ số giới tính khi sinh của Hà Nội đã giảm từ 114,5 trẻ trai/100 trẻ gái năm 2015 xuống còn 113,2 trẻ trai/100 trẻ gái trong 6 tháng đầu năm 2020. Tuy nhiên, hiện tỷ số giới tính khi sinh của Hà Nội vẫn cao hơn so với 6 tháng đầu năm 2019 (112,8 trẻ trai/100 trẻ gái). Ngoài ra, trong 6 tháng đầu năm 2020, số sinh là 48.433 trẻ (giảm 944 trẻ so với cùng kỳ năm 2019), số trẻ là con thứ 3 trở lên là 3.474 trẻ (giảm 346 trẻ so với cùng kỳ năm 2019). Tuy nhiên, ở một số huyện ngoại thành như Sóc Sơn, Phúc Thọ, Đan Phượng, Chương Mỹ, Thường Tín, Ứng Hòa, tỷ lệ sinh con thứ 3 trở lên, tỷ số mất cân bằng giới tính khi sinh vẫn còn ở mức cao.
Thực tế cũng cho thấy, hàng năm, đặc thù của tỷ số giới tính khi sinh có sự biến động. Thường trong 6 tháng đầu năm, tỷ số giới tính khi sinh bao giờ cũng cao hơn so với những thời điểm sau đó. Vấn đề này phụ thuộc vào mẫu số, tỷ suất sinh, càng về cuối năm, tỷ số này sẽ ổn định hơn.
Kết quả đạt được của ngành dân số Hà Nội trong thời gian gần đây là bước đột phá so với trước đó, nhưng vẫn còn khoảng cách khá xa so với mục tiêu đề ra. Đặc biệt, do ảnh hưởng của dịch Covid-19, một số mục tiêu sẽ khó trở thành hiện thực. Ông nghĩ sao về điều này?
- Hàng năm, cứ từ tháng 1 đến tháng 4, Chi cục Dân số KHHGĐ triển khai chiến dịch truyền thông lồng ghép dịch vụ. Đây là đợt truyền thông cao điểm tập trung các hoạt động tuyên truyền vận động và các hoạt động tư vấn, kết hợp với các hoạt động dịch vụ cung ứng, các phương tiện tránh thai, dịch vụ sức khỏe sinh sản cho đối tượng trên địa bàn các xã, phường, thị trấn.
 Bác sĩ tại trạm y tế xã Tân Hội, huyện Đan Phượng thăm khám cho sản phụ. Ảnh: Thảo Trần
Tuy nhiên, năm 2020 do ảnh hưởng của dịch bệnh Covid-19, hiện nay còn 15 đơn vị chưa triển khai được chiến dịch tăng cường tuyên truyền vận động lồng ghép cung cấp các dịch vụ về dân số năm 2020. Một số đơn vị vẫn tổ chức thực hiện chiến dịch nhưng không theo đúng các nội dung trong kế hoạch. Các cuộc truyền thông vận động không thực hiện được. Hiệu quả thực hiện cung cấp các dịch vụ về dân số trong chiến dịch còn hạn chế.
Vì thế, định kỳ hàng tháng, Chi Cục Dân số - KHHGĐ Hà Nội đều có văn bản chuyển hướng thay vì thực hiện các cuộc truyền thông tập trung nhóm lớn sang các hoạt động truyền thông tư vấn, vận động trực tiếp. Trong khi, thay vì dịch vụ chăm sóc sức khỏe giảm, dịch vụ tránh thai cho các đối tượng tại các trạm y tế xã, phường so với những năm trước giảm hẳn. Tuy nhiên, về cơ bản, ngành dân số Hà Nội vẫn bảo đảm hoàn thành mục tiêu kế hoạch năm 2020 là ổn định quy mô dân số, duy trì vững chắc mức sinh thay thế, giảm tỷ lệ sinh con thứ 3 trở lên; giảm thiểu tình trạng mất cân bằng giới tính khi sinh...
Thời gian tới, Chi Cục Dân số - KHHGĐ Hà Nội có những giải pháp nào để bảo đảm nâng cao chất lượng dân số cũng như đạt được mục tiêu năm 2020, phấn đấu duy trì tỷ số giới tính khi sinh đạt 113 trẻ trai/100 trẻ gái, thưa ông?
- Trước tiên, ngành dân số Thủ đô tăng cường công tác kiểm tra, giám sát và xử lý vi phạm các quy định về nghiêm cấm lựa chọn giới tính thai nhi. Cùng với việc nâng cao năng lực cho đội ngũ cán bộ làm công tác y tế, dân số, TP tiếp tục tập trung giám sát các hoạt động triển khai kế hoạch giảm thiểu mất cân bằng giới tính khi sinh tại những huyện ngoại thành.
Tuy nhiên, giải pháp then chốt vẫn là tăng cường công tác bình đẳng giới và nâng cao vị thế của phụ nữ, trẻ em gái. Đẩy mạnh tuyên truyền, giáo dục, vận động thay đổi nhận thức của người dân, phát huy hơn nữa vai trò của phụ nữ trong xã hội, vận động nam giới tham gia bình đẳng giới.
Xin cảm ơn ông!

Hiện tại, Hà Nội đã và đang thực hiện nhiều biện pháp quyết liệt nhằm kiểm soát tỷ lệ mất cân bằng giới tính khi sinh. Trong năm 2020, Hà Nội phấn đấu duy trì tỷ số giới tính khi sinh đạt 113 trẻ trai/100 trẻ gái.