Trẻ suy kiệt do điều trị tiêu chảy sai cách

Nhiều trẻ do bố mẹ điều trị sai cách, khi đến BV đã trong tình trạng mất điện giải nghiêm trọng, thể trạng suy kiệt.

Tự điều trị, bệnh nặng hơn

Thấy con nôn nhiều, đi ngoài phân lỏng 5 - 6 lần/ngày, nghe hàng xóm mách bảo, bố mẹ bé Bin (2 tuổi, tập thể Thành Công, quận Đống Đa) lấy lá ổi sắc đặc cho con uống. Sau 3 ngày uống nước lá ổi, bệnh không những không giảm mà số lần đi ngoài tăng lên, bé mất nước trầm trọng, da xanh rớt, người lả dần. Lúc này, gia đình mới đưa bé đến BV Nhi cấp cứu.

Khám cho trẻ tại Bệnh viện Nhi T.Ư.

Còn bé Nguyễn Thùy Lam (4 tuổi, Thanh Liêm, Hà Nam) bị tiêu chảy 3 - 4 lần/ngày, sau một ngày uống lá hồng xiêm sắc không đỡ, gia đình lại chuyển sang cho bé uống nước lá ổi, ăn cháo xay với chuối xanh nhưng tình trạng bệnh không thuyên giảm. Cũng giống như bé Bin, bé Lam nhập viện sau 4 ngày tiêu chảy, mất nước nhiều khiến bé sút cân, mệt lả người. Khi vào BV, do bé nôn nhiều, không bù dịch được bằng đường uống nên bác sĩ cho truyền dịch, điều trị theo phác đồ.

Cùng chung tâm lý muốn con nhanh khỏi bệnh, anh Nguyễn Anh Vinh (Vĩnh Phúc) lại tự ý mua thuốc kháng sinh điều trị cho con. Uống kháng sinh 3 ngày mà tình trạng bệnh không cải thiện, anh Vinh đưa con đến BV Nhi T.Ư, qua xét nghiệm cho thấy, bé mắc tiêu chảy do Rotavirus. Kháng sinh không có tác dụng trong trường hợp này.

TS Nguyễn Thị Việt Hà khuyến cáo, gia đình cần đưa trẻ đi khám ngay khi có một trong những biểu hiện sau:

– Đi ngoài nhiều lần phân lỏng (đi liên tục)

– Nôn tái diễn, nôn nhiều làm trẻ không ăn uống được

– Tiêu chảy kèm theo sốt cao

- Ăn uống kém hoặc bỏ bú

- Trẻ không tiến triển sau 2 ngày điều trị tại nhà

Theo TS Nguyễn Thị Việt Hà - Trưởng khoa Tiêu hóa, BV Nhi T.Ư, mùa Hè với khí hậu nóng, ẩm là thời kỳ cao điểm các bệnh về đường tiêu hóa ở trẻ nhỏ, đặc biệt là bệnh tiêu chảy. Nhiều gia đình khi thấy con đi ngoài kéo dài, lo lắng sợ con sút cân, mất sức thường tìm các giải pháp nhằm cầm tiêu chảy cho con. Các biện pháp thường sử dụng là nước sắc hoặc nước lọc từ các loại lá ổi, hồng xiêm giã nhỏ khiến bệnh không những không thuyên giảm mà còn kéo dài và nặng thêm.

Không nên kiêng khem quá mức

TS Hà cho biết, đó chỉ là 3 trong số các sai lầm thường gặp của các gia đình trong việc điều trị tiêu chảy cho trẻ. Việc sử dụng các thuốc hoặc các biện pháp cầm tiêu chảy sẽ làm cho thời gian lưu trú của các virus, vi khuẩn trong đường tiêu hóa kéo dài hơn, làm nặng thêm tình trạng tiêu chảy của trẻ và khiến cho tiêu chảy kéo dài hơn. Việc tự ý sử dụng kháng sinh có thể làm rối loạn hệ vi khuẩn có ích trong đường tiêu hóa, khiến trẻ hấp thu kém và lâu bình phục.

Cũng theo TS Hà, tiêu chảy là bệnh rất phổ biến ở trẻ, có thể do nhiều nguyên nhân khác nhau như nhiễm virus, vi khuẩn, ký sinh trùng đường ruột. Tiêu chảy cũng có thể là hậu quả của chế độ ăn không đúng cách như thay đổi thức ăn cho trẻ đột ngột, cho trẻ ăn các thức ăn khó tiêu hóa, ăn quá nhiều…, hay do tác dụng phụ của các thuốc kháng sinh.

Tuy nhiên, không phải trường hợp tiêu chảy nào cũng cần mang trẻ tới BV. Với những bé mất nước ở mức độ nhẹ (trẻ tỉnh táo, uống nước bình thường, không bị nôn trớ nhiều, khóc có nhiều nước mắt, miệng lưỡi trẻ ướt, trẻ đi tiểu nhiều), gia đình có thể chăm sóc tại nhà, dự phòng mất nước bằng cách bù lượng nước tương đương với lượng nước mất sau mỗi lần nôn, đi ngoài. Không kiêng khem và không nên thay đổi thành phần thức ăn của trẻ, việc kiêng khem quá mức sẽ làm cho cơ thể trẻ thiếu năng lượng, dễ bị suy dinh dưỡng, chậm hồi phục, ảnh hưởng tới sự phát triển.