Thông tin tại cuộc Họp báo chiều 25/5/2022 của Tổng cục Hải quan cho thấy, từ đầu năm 2022 đến 22/5, số lượng xe ô tô 9 chỗ ngồi trở xuống nhập khẩu về Việt Nam theo hình thức quà biếu, quà tặng là 166 chiếc, chiếm tỷ lệ 0,45% trên tổng số lượng xe nhập khẩu.
Tính chung giai đoạn từ 2016 đến nay, lượng xe về theo hình thức biếu tặng là 3979 chiếc, tương đương 0,85% tỷ lệ xe nhập khẩu cả nước.
Đại diện Tổng cục Hải quan cho biết, trước đây qua công tác quản lý, theo dõi xe ô tô nhập khẩu không nhằm mục đích thương mại, cơ quan này đã phát hiện các hiện tượng gian lận, lợi dụng chính để nhập khẩu xe dưới dạng tài sản di chuyển của Việt kiều hồi hương, xe tạm nhập khẩu của đối tượng được hưởng quyền ưu đãi miễn trừ, xe nhập khẩu dưới dạng quà biếu tặng.
Tổng cục Hải quan đã điều tra, xử lý một số vụ việc hoặc chuyển cơ quan có thẩm quyền xử lý hành vi trốn thuế, gian lận, đồng thời báo cáo Bộ Tài chính để kiến nghị Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ ban hành các chính sách quản lý để đảm bảo công tác quản lý, tránh việc lợi dụng.
Cụ thể, đối với xe ngoại giao Thủ tướng Chính phủ đã ban hành các Quyết định số 53/2013/QĐ-TTg ngày 13/09/2013, Quyết định 10/2018/QĐ-TTg ngày 1/03/2018, Quyết định số 14/2021/QĐ-TTg ngày 26/03/2021 theo đó đã hạn chế được việc mua bán tiêu chuẩn định lượng miễn thuế xe ô tô.
Đối với xe tài sản di chuyển của việt kiều hồi hương phải nộp đủ các loại thuế (không được miễn thuế như trước đây), theo đó đã hạn chế việc nhập khẩu, mấy năm trở lại đây không phát sinh việc nhập khẩu theo loại hình này.
Đối với xe nhập khẩu dưới dạng quà biếu tặng, đã ban hành Thông tư 143/2015/TT-BTC, theo đó quy định xe nhập khẩu dưới dạng quà biếu tặng phải được cấp phép trước khi làm thủ tục nhập khẩu và mỗi tổ chức, cá nhân chỉ được nhập 01 xe/1 năm.
Theo quy định của pháp luật về thuế, đối với xe ô tô nhập khẩu dưới dạng quà biếu tặng, người khai hải quan phải nộp đủ các loại thuế: thuế nhập khẩu, thuế tiêu thụ đặc biệt và thuế giá trị gia tăng trước khi hàng hóa được thông quan, đối với xe quà biếu tặng thì phải nộp thêm thuế thu nhập bất thường tại cơ quan thuế nội địa.
“Đối với xe ô tô nhập khẩu dưới dạng quà biếu, tặng mà các phương tiện thông tin đại chúng đã nêu trong thời gian vừa qua, cơ quan hải quan đã thực hiện thủ tục theo đúng quy định hiện hành và thu đủ các loại thuế theo quy định. Đồng thời, cơ quan hải quan gửi hồ sơ liên quan đến cơ quan thuế nội địa để thực hiện việc thu thuế thu nhập bất thường”- đại diện Tổng cục Hải quan khẳng định.
Bộ Tài chính đã chỉ đạo cơ quan hải quan có các biện pháp cụ thể: Hồ sơ cấp phép không đầy đủ, chi tiết theo quy định thì từ chối cấp giấy phép nhập khẩu. Rà soát hồ sơ tại khâu cấp giấy phép nhập khẩu (phải có chứng từ chứng minh mối quan hệ (quan hệ xuất nhập khẩu thì phải có tờ khai, chứng từ thanh toán tiền hàng, quan hệ tư vấn, hỗ trợ thì phải có hợp đồng, email trao đổi trước đó...), trường hợp nghi ngờ về mối quan hệ giữa bên cho và bên tặng thì báo cáo Tổng cục Hải quan để xác minh thông tin.
Đối với các doanh nghiệp trong các năm gần đây thường xuyên nhập khẩu dưới dạng quà biếu tặng thì phải thực hiện xác minh. Chi cục Hải quan cửa khẩu (nơi làm thủ tục hải quan) tăng cường công tác quản lý trị giá hải quan đối với xe ô tô nhập khẩu. Đó là xác định trị giá hải quan để tính thuế tại thời điểm làm thủ tục hải quan (thay vì xác định trị giá hải quan tại thời điểm thông quan như hàng hóa khác). Phải kiểm tra đối chiếu kiểm tra đăng kiểm ngay khi có kết quả trên Hệ thống một cửa quốc gia, nếu có sự khác biệt dẫn đến làm thay đổi trị giá hàng hóa thì phải xác định lại trị giá hải quan và ban hành quyết định ấn định thuế, thủ đủ các loại thuế trước khi thông quan.
Rà soát tất cả tờ khai nhập khẩu xe không nhằm mục đích thương mại trong 2 năm gần đây, đối với các tờ khai đã xác định trị giá chưa đúng thì ấn định thuế, trường hợp người nộp thuế không nộp số tiền còn thiếu thì chuyển hồ sơ sang cơ quan công an.
Các Chi cục Hải quan phải tổ chức rà soát tình hình kiểm tra, xác định trị giá hàng ngày về việc xác định trị giá đối với từng tờ khai nhập khẩu. Tổ chức thành lập các đoàn thanh tra, kiểm tra tại 4 Cục Hải quan các tỉnh, thành phố có số lượng xe nhập khẩu dưới dạng quà biếu tặng lớn trong thời qua.
Phía Tổng cục Hải quan khẳng định, nếu phát hiện sai phạm trong việc cấp phép nhập khẩu và thực hiện thủ tục hải quan đối với xe ô tô nhập khẩu dưới dạng quà biếu tặng thì sẽ xử lý nghiêm, không bao che.
Đối với các thông tin như một địa chỉ có nhiều doanh nghiệp nhận xe là quà biếu tặng, hoặc xe sau khi thông quan đã đưa ra cửa hàng để bán, Tổng cục Hải quan thấy rằng: Cơ quan hải quan thực hiện việc cấp giấy phép trên cơ sở hồ sơ hợp lệ theo quy định tại Thông tư 143/2015/TT-BTC do người nhận quà biếu tặng nộp (trong đó có giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh).
Theo đó, việc một địa chỉ có nhiều doanh nghiệp hoạt động (được cấp giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh) là theo quy định của pháp luật về quản lý doanh nghiệp. Trường hợp đây là những địa chỉ ma dùng để khai báo gian dối, cơ quan hải quan sẽ phối hợp với cơ quan chức năng xem xét và xử lý đúng quy định.
