Agribank và Trung ương Hội Nông dân Việt Nam tích cực phối hợp triển khai hiệu quả chính sách “Tam nông”

Với mục tiêu thực hiện hiệu quả chính sách phát triển nông nghiệp, nông dân, nông thôn của Đảng và Nhà nước, ngay từ năm 1997, Agribank đã chủ động phối hợp cùng Trung ương Hội Nông dân Việt Nam ký kết thỏa thuận hợp tác nhằm tạo ra kênh dẫn vốn và quản lý vốn hiệu quả, thực hiện thành công chính sách tín dụng phục vụ phát triển nông nghiệp, nông thôn. Trong tổng số dư nợ và đầu tư trên 1,1 triệu tỷ đồng hiện nay, Agribank dành đến trên 73% tổng dư nợ đầu tư phát triển “Tam nông” (chiếm trên 50% thị phần tín dụng toàn ngành Ngân hàng đầu tư cho lĩnh vực này), cung ứng vốn kịp thời đến gần 4 triệu khách hàng khu vực nông nghiệp, nông thôn, giúp người nông dân phát triển sản xuất kinh doanh, làm giàu ngay trên quê hương bản quán.

Với nhận thức giai cấp nông dân chiếm vai trò quan trọng trong quá trình phát triển kinh tế đất nước, nhất là trong giai đoạn Việt Nam ngày càng hội nhập sâu rộng với các quốc gia, vùng lãnh thổ trong khu vực và toàn cầu, từ năm 1997 đến nay, trên cơ sở nắm bắt kịp thời các chủ trương, chính sách của Đảng, Chính phủ, chỉ đạo của Ngân hàng Nhà nước, Agribank đã chủ động quan hệ hợp tác với Trung ương Hội Nông dân Việt Nam trong việc phối hợp triển khai chính sách tín dụng phục vụ phát triển nông nghiệp, nông thôn. Agribank và Trung ương Hội Nông dân Việt Nam đã ký kết Nghị quyết Liên tịch số 2308/NQLT-1999 ngày 09/10/1999 phối hợp triển khai Quyết định 67/1999/QĐ-TTg của Chính phủ, ký kết các thỏa thuận hợp tác về việc tổ chức thực hiện Nghị định số 41/2010/NĐ-CP ngày 12/4/2010 của Chính phủ, Nghị định số 55/2015/NĐ-CP ngày 09/06/2015 của Chính phủ (nay là Nghị định 116/2018/NĐ-CP). Theo đó, Agribank chi nhánh các tỉnh/thành, huyện/thị đã thống nhất nội dung và ký kết văn bản thỏa thuận với Hội Nông dân, Hội Liên hiệp Phụ nữ cùng cấp để triển khai thực hiện tại địa phương. Đồng thời Agribank cũng đã ban hành các văn bản có liên quan về hướng dẫn cho vay thông qua tổ vay vốn và được các chi nhánh trong toàn hệ thống quán triệt, triển khai cụ thể.

Cùng với việc phối hợp với Trung ương Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam, việc phối hợp chặt chẽ giữa Agribank với Trung ương Hội Nông dân Việt Nam đã đem lại những kết quả rất đáng khích lệ trong việc kịp thời triển khai thực hiện chính sách tín dụng phục vụ phát triển nông nghiệp, nông thôn một cách sâu rộng, có hiệu quả.

Agribank tiên phong triển khai hiệu quả các chương trình trọng điểm của Chính phủ, NHNN. Agribank hiện đang phục vụ gần 04 triệu khách hàng vay vốn, chủ lực triển khai 09 chương trình tín dụng chính sách: Cho vay theo Nghị định 55/2015/NĐ-CP ngày 09/6/2015 của Chính phủ về chính sách tín dụng phát triển nông nghiệp, nông thôn; Cho vay hộ gia đình, cá nhân thông qua Tổ vay vốn/tổ liên kết; Cho vay theo chính sách hỗ trợ nhằm giảm tổn thất trong nông nghiệp theo QĐ 63,65,68/2013/QĐ-TTg ngày 14/11/2013 của Thủ tướng Chính phủ; Cho vay ưu đãi lãi suất đối với các huyện nghèo theo NQ 30a/2008/NQ-CP của Chính phủ và Thông tư 06/2009/TT-NHNN; Cho vay xây dựng Nông thôn mới; Cho vay gia súc, gia cầm; Cho vay tái canh cà phê; Cho vay theo Nghị định 67 về một số chính sách phát triển thủy sản; Tín dụng ưu đãi phục vụ “Nông nghiệp sạch”, trong đó cho vay xây dựng nông thôn mới Agribank đã triển khai đến 100% số xã trên cả nước, với 2,6 triệu khách hàng dư nợ. Bên cạnh đó, Agribank cung ứng trên 200 sản phẩm dịch vụ ngân hàng tiện ích, có đóng góp tích cực phát triển thị trường thanh toán không dùng tiền mặt, nâng cao khả năng tiếp cận dịch vụ ngân hàng cho nền kinh tế, đặc biệt là ở khu vực nông nghiệp, nông thôn.

Tuy là ngân hàng thương mại phải cạnh tranh huy động vốn theo cơ chế thị trường, mỗi năm bằng tài chính của ngân hàng, Agribank vẫn dành hàng ngàn tỷ đồng để hỗ trợ cho vay lãi suất thấp, xử lý rủi ro đối với các đối tượng khách hàng, đặc biệt là các khách hàng thuộc các chương trình chính sách, cùng khách hàng tháo gỡ khó khăn, phục hồi và phát triển sản xuất, kinh doanh. Đồng thời, Agribank tiết giảm chi phí hoạt động, hàng năm dành kinh phí hàng trăm tỷ đồng dành cho các hoạt động an sinh xã hội, ưu tiên các lĩnh vực xóa đói giảm nghèo, y tế, giáo dục, đền ơn đáp nghĩa, đường giao thông nông thôn, trạm y tế xã...

Đến nay, Agribank đã triển khai được trên 57.000 tổ vay vốn và hơn 1,3 triệu tổ viên, tỷ lệ nợ xấu rất thấp (0,3% tổng dư nợ). Dư nợ cho vay qua tổ vay vốn và dư nợ bình quân một tổ liên tục tăng, hiện nay dư nợ cho vay qua tổ vay vốn đạt 110 ngàn tỷ đồng. Tại nhiều địa phương trên cả nước như Thanh Hóa, Nghệ An, Hà Tĩnh, Nam Định, Phú Thọ… mô hình tổ vay vốn được Agribank triển khai rất mạnh và hiệu quả. Mô hình cho vay qua tổ vay vốn là kênh dẫn vốn hiệu quả, tạo điều kiện hơn cho khách hàng, nhất là các hộ gia đình vùng sâu, vùng xa được tiếp cận nguồn vốn, sử dụng các dịch vụ ngân hàng, học hỏi, chia sẻ kinh nghiệm về phương thức đầu tư sản xuất, nâng cao hiệu quả kinh doanh, đảm bảo khả năng trả nợ, góp phần quan trọng trong giảm áp lực quản lý khách hàng của Agribank, được sự đồng tình ủng hộ của cấp ủy, chính quyền địa phương. Qua đó, các hộ trong tổ nhóm liên kết giúp đỡ nhau trong sản xuất, sử dụng vốn có hiệu quả để nâng cao thu nhập, tạo tính cộng đồng ngày càng gắn bó, tạo niềm tin của người dân đối với các chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước.

Ghi nhận những đóng góp quan trọng của Agribank, nhân dịp kỷ niệm 30 năm thành lập (26/3/2018), Agribank vinh dự được đón nhận Huân chương Lao động hạng Nhất, phần thưởng cao quý của Đảng, Nhà nước. Mới đây, tại Hội nghị tổng kết 10 năm thực hiện Nghị quyết Trung ương 7 khóa X về nông nghiệp, nông dân, nông thôn, Agribank vinh dự được đón nhận Bằng khen của Thủ tướng Chính phủ.

Có thể khẳng định rằng, việc tăng cường hợp tác liên ngành giữa Agribank với Trung ương Hội Nông dân Việt Nam đã tạo điều kiện thuận lợi để các bên triển khai các cơ chế, chính sách tín dụng về phát triển nông nghiệp, nông thôn của Đảng và Nhà nước một cách sâu rộng, có hiệu quả, tạo nền tảng vững chắc giúp các hội viên tiếp cận nguồn vốn tín dụng thuận lợi, phục vụ phát triển sản xuất kinh doanh, sử dụng vốn vay đúng mục đích, hiệu quả, góp phần thực hiện thành công Đề án tái cơ cấu ngành nông nghiệp của Chính phủ.

Việt Nam có hơn 70% dân số làm nông nghiệp, tuy nhiên nông nghiệp mới đóng góp khiêm tốn khoảng 20% GDP; trong khi ở những quốc gia phát triển, tỷ lệ lao động trong ngành nông nghiệp chỉ chiếm 2%-4% dân số nhưng đóng góp đến 40% GDP. Phát biểu tại hội nghị thúc đẩy doanh nghiệp đầu tư vào nông nghiệp mới được tổ chức tại TP Đà Lạt, tỉnh Lâm Đồng mới đây, Người đứng đầu Chính phủ đặt hàng cho ngành nông nghiệp trong 10 năm tới phải đứng vào top 15 các nước phát triển nhất thế giới, trong đó lĩnh vực chế biến nông sản đứng vào top 10 thế giới. Nông nghiệp Việt Nam là một trung tâm chế biến sâu của nông nghiệp thế giới, là một trung tâm logistics của thương mại nông sản toàn cầu.

Phát huy vai trò chủ lực của Ngân hàng Thương mại có sứ mệnh gắn với “Tam nông”, chung tay cùng đưa nền nông nghiệp Việt Nam phát triển bền vững, hội nhập, đạt được các mục tiêu theo định hướng phát triển “Tam nông” của Đảng và Nhà nước, thời gian tới đây, Agribank xác định tiếp tục tăng cường mối quan hệ phối hợp với Trung ương Hội Nông dân Việt Nam và các Bộ, Ngành Trung ương và địa phương, kiên định mục tiêu giữ vai trò chủ lực trên thị trường tài chính nông nghiệp, nông thôn, đồng hành thủy chung cung ứng kịp thời nhu cầu về vốn và sản phẩm dịch vụ ngân hàng tiện ích của người nông dân.

Hiện nay, đầu tư vào khu vực nông nghiệp nông thôn vẫn còn hạn chế, dàn trải chưa đáp ứng được nhu cầu; vốn đầu tư tư nhân ít, số lượng doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực chiếm tỷ trọng nhỏ (khoảng dưới 2%), chủ yếu là doanh nghiệp vừa và nhỏ. Quy mô sản xuất kinh doanh còn nhỏ lẻ, manh mún, năng lực sản xuất hạn chế, đầu tư thiếu đồng bộ, máy móc thiết bị sản xuất, chế biến chậm đổi mới; cơ sở hạ tầng nông thôn thiếu đồng bộ; công tác quy hoạch theo phong trào; sự tuân thủ quy hoạch thấp; chưa xây dựng được các chuỗi liên kết từ sản xuất đến tiêu thụ dẫn đến thường xuyên xảy ra tình trạng được mùa rớt giá. Cho vay trong lĩnh vực nông nghiệp chi phí cao, chênh lệch lãi suất thấp, rủi ro lớn do thường xuyên chịu ảnh hưởng của thiên tai, biến đổi khí hậu, dịch bệnh, ô nhiễm môi trường, thị trường thiếu minh bạch... Nguồn vốn cho vay của Agribank là nguồn vốn thương mại, huy động từ thị trường nên lãi suất đầu vào cao. Nhu cầu tăng trưởng tín dụng nông nghiệp, nông thôn rất lớn, trong khi Agribank chưa cổ phần hóa và chưa được tăng vốn điều lệ nên Agribank gặp khó khăn về bảo đảm tỷ lệ an toàn vốn tối thiếu và tăng trưởng tín dụng đáp ứng nhu cầu của khách hàng. Thị trường bảo hiểm nông nghiệp chưa phát triển, số lượng doanh nghiệp tham gia còn hạn chế. Tiến độ giải ngân một số Dự án ODA còn chậm, đối tượng vay khó tiếp cận nguồn vốn dự án do đối tượng khách hàng là tổ hợp tác hoặc hợp tác xã năng lực yếu, không đủ điều kiện vay vốn, không có vốn góp của xã viên…

Trước thực tế này, Agribank có một số đề xuất như sau đối với Chính phủ, Ngân hàng nhà nước và các bộ, ngành: Tăng cường đầu tư cho khu vực nông nghiệp nông thôn, đặc biệt là đầu tư từ ngân sách nhà nước về cơ sở hạ tầng, ứng dụng khoa học công nghệ, các yếu tố đầu vào, trợ giá…; Xem xét mở rộng đối tượng đầu tư một số dự án tài trợ ODA để đẩy nhanh tiến độ giải ngân, nâng cao hiệu quả sử dụng vốn, tăng số lượng khách hàng được tiếp cận nguồn vốn ưu đãi; Xây dựng quy hoạch phù hợp đặc điểm kinh tế vùng, định hướng ngành, các vùng sản xuất nông nghiệp, đặc biệt là những vùng tập trung quy mô lớn, mô hình chuỗi giá trị liên kết trên cơ sở thế mạnh và đáp ứng nhu cầu thị trường; Xây dựng chính sách khuyến khích áp dụng công nghệ cao vào sản xuất nông nghiệp, hướng đến nông nghiệp sạch, nông nghiệp hữu cơ. Tuyên truyền tích cực định hướng sản xuất nông nghiệp, kiến thức về nông nghiệp sạch, nông nghiệp hữu cơ đến những người nông dân đặc biệt ở những địa bàn vùng sâu vùng xa; Kiên quyết và có lộ trình từng bước nâng cao tính minh bạch của thị trường nông nghiệp, xử lý nghiêm những trường hợp cạnh tranh không lành mạnh; Đối với sản phẩm bảo hiểm nông nghiệp, mở rộng đối tượng, đơn giản hóa thủ tục, tạo thị trường cạnh tranh lành mạnh, khuyến khích các doanh nghiệp tham gia, có chính sách hỗ trợ phí bảo hiểm cho người tham gia sản xuất nông nghiệp.