Qua 25 năm, quan hệ ASEAN -Trung Quốc đã phát triển trở thành mối quan hệ song phương quan trọng nhất.
Qua quá trình nỗ lực vun đắp, cả hai bên đã xây dựng mối quan hệ hợp tác chưa từng có. Thời điểm hiện tại, các thành viên ASEAN ngày càng có tiếng nói và vị thế mạnh mẽ khi nền kinh tế ngày càng phát triển. Với vị trí địa chính trị và nền kinh tế đang phát triển, khu vực ASEAN trở thành một phần quan trọng trong tầm nhìn dài hạn của Trung Quốc về hòa bình và thịnh vượng. Chính vì vậy, đây là thời điểm cả 2 bên cần một tầm nhìn rõ ràng hơn, đưa mối quan hệ ngoại giao trở thành mối quan hệ bình đẳng, cả 2 cùng có lợi. Và cuộc họp tại Vân Nam là cơ hội hiếm có cho 10 nước khu vực Đông Nam Á và nền kinh tế lớn thứ 2 thế giới củng cố lòng tin của nhau. Và một trong những vấn đề mà cả 2 phía sẽ phải cùng làm việc với nhau trên tinh thần hiệu quả, thực chất là vấn đề Biển Đông. Nhiều nhà bình luận nhận định, đối với "vấn đề phức tạp và quan trọng", cả ASEAN và Trung Quốc không thể chậm trễ hay lãng phí thời gian để xây dựng lòng tin tại thời điểm này. Ngày 13/6, trong cuộc gặp với Bộ trưởng Ngoại giao Trung Quốc Vương Nghị nhân dịp dự Hội nghị đặc biệt Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN - Trung Quốc, Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Phạm Bình Minh nhấn mạnh quan hệ 2 nước tiếp tục có những tiến triển tích cực. Bộ trưởng Ngoại giao 2 nước bày tỏ sự coi trọng và nhất trí tăng cường quan hệ ASEAN - Trung Quốc; phát huy tiềm năng hợp tác, thực hiện các chương trình hành động, dự án đã đề ra; cho rằng Hội nghị đặc biệt Bộ trưởng ASEAN - Trung Quốc sẽ góp phần tăng cường hiểu biết và hợp tác giữa ASEAN và Trung Quốc, là bước chuẩn bị quan trọng để tổ chức thành công Hội nghị cấp cao kỷ niệm 25 năm thiết lập quan hệ đối thoại ASEAN - Trung Quốc trong năm nay. Về hợp tác kinh tế, Phó Thủ tướng đề nghị phía Trung Quốc tạo thuận lợi hơn nữa trong việc nhập khẩu hàng hóa của Việt Nam, nhất là nông, lâm, thủy hải sản, trong đó có mặt hàng gạo, đẩy nhanh tiến độ các dự án cơ sở hạ tầng đã thỏa thuận; triển khai các tín dụng ưu đãi dành cho Việt Nam. Về Biển Đông, Phó Thủ tướng bày tỏ quan ngại của Việt Nam về những diễn biến phức tạp ở Biển Đông vừa qua; đề nghị hai bên tuân thủ thỏa thuận và nhận thức chung quan trọng của Lãnh đạo cấp cao hai Đảng, hai nước về việc kiểm soát tốt bất đồng, không có hành động làm phức tạp thêm tình hình; cùng ASEAN thực hiện hiệu quả Tuyên bố về cách Ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC), sớm xây dựng Bộ Quy tắc ứng xử ở Biển Đông (COC), góp phần duy trì hòa bình, ổn định ở Biển Đông và khu vực. Bộ trưởng Ngoại giao Trung Quốc Vương Nghị nhất trí về các biện pháp tăng cường quan hệ hợp tác giữa hai nước. Về tình hình khu vực, Bộ trưởng Vương Nghị cho rằng Trung Quốc và ASEAN đều có nhu cầu duy trì hòa bình, hợp tác, kiểm soát bất đồng ở Biển Đông.
 Hội nghị đặc biệt Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN -Trung Quốc 2016 là thời điểm để củng cố niềm tin. |
