Đảng Cộng hòa kiểm soát đa số tại Hạ viện Mỹ đã chính thức phát động một phiên điều trần luận tội Tổng thống đương nhiệm hôm 28/9 (giờ địa phương), trong đó điều tra tài chính gia đình Biden nói chung và các giao dịch kinh doanh của con trai ông là Hunter Biden.
Phiên điều trần hôm thứ Năm không có nhân chứng cung cấp thông tin về hoạt động kinh doanh của gia đình ông Biden. Thay vào đó, các nhà lập pháp đã nghe ý kiến từ các nhân chứng là chuyên gia về luật thuế, điều tra tội phạm và hiến pháp.
Phiên điều trần kéo dài hơn 5 giờ diễn ra trong bối cảnh các đảng viên đảng Cộng hòa tại Hạ viện phải đối mặt với sự phản đối từ các đồng nghiệp và sự miễn cưỡng từ chính các thành viên trong đảng tại Thượng viện - những người lo ngại về sự phân nhánh chính trị, đồng thời cho rằng việc kết án và miễn nhiệm Tổng thống Biden là gần như không thể.
Đây được cho là động thái "khơi mào" có tính rủi ro cao đối với đảng Cộng hòa, diễn ra trong bối cảnh Chính phủ liên bang nhiều khả năng phải đóng cửa cuối tuần này.
Hạ nghị sĩ Jamie Raskin, đảng viên đảng Dân chủ hàng đầu tại Ủy ban Giám sát của Hạ viện, nói: "Chúng ta chỉ còn 62 giờ nữa là đóng cửa Chính phủ và đảng Cộng hòa đang tiến hành một cuộc luận tội dựa trên một lời nói dối đã bị vạch trần và mất uy tín từ lâu".
Ông Raskin cũng đặt câu hỏi về tính hợp pháp của phiên điều trần vì Hạ viện chưa bỏ phiếu để chính thức khởi động cuộc điều tra luận tội Tổng thống.
Đảng Dân chủ, vốn chỉ trích cuộc điều tra là một âm mưu chính trị nhằm làm suy yếu ông Biden trong cuộc đua tái tranh cử Tổng thống 2024 - đã mời Michael Gerhardt, một giáo sư luật, người cũng từng xuất hiện với tư cách là chuyên gia trong các thủ tục luận tội trước đây.
Khi trình bày chi tiết lý do đảng Cộng hòa nói rằng họ phải luận tội ông Biden, chuyên gia Gerhardt kết luận: "Nếu tất cả đây là cơ sở cho cuộc điều tra này thì tôi cho điều đó là chưa đủ".
Tuy nhiên, vẫn còn những câu hỏi khi đảng Cộng hòa đào sâu vào vấn đề tài chính của gia đình Biden, đặc biệt là Hunter Biden - người đã thừa nhận có sử dụng ma túy trong phần lớn thời gian bị giám sát. Đảng Cộng hòa đã điều tra Hunter Biden trong nhiều năm, kể từ khi cha ông còn là Phó tổng thống Mỹ.
Trước phiên điều trần hôm 28/9, đảng Cộng hòa đã công bố một loạt tài liệu và hồ sơ ngân hàng mới nêu chi tiết các giao dịch chuyển khoản từ một doanh nhân Trung Quốc đến Hunter Biden vào năm 2019. Hunter Biden đã liệt kê địa chỉ của cha mình trên biểu mẫu chuyển khoản mà đảng Cộng hòa cho rằng là một manh mối rõ ràng.
Đảng Cộng hòa tại Hạ viện cũng đang xem xét một cuộc điều tra của Bộ Tư pháp Mỹ về thuế và việc sử dụng súng của Hunter Biden bắt đầu từ năm 2018. "Bộ Tư pháp đã bao che cho gia đình Biden" - Hạ nghị sĩ Jason Smith, một đảng viên Cộng hòa Missouri, hiện là chủ tịch của một Ủy ban tại Hạ viện.
Chủ tịch Hạ viện Kevin McCarthy đã công bố cuộc điều tra luận tội trong tháng này, được thúc đẩy bởi cựu Tổng thống Donald Trump - được cho là đối thủ hàng đầu của ông Biden trong cuộc bầu cử tháng 11/2024 - và với áp lực ngày càng tăng từ cánh hữu để tránh nguy cơ bị sa thải khỏi vị trí lãnh đạo tại Hạ viện.
Trump là Tổng thống Mỹ duy nhất từng bị luận tội 2 lần: lần đầu vì cáo buộc ông gây áp lực ép Ukraine phải điều tra gia đình Biden; lần sau vì cáo buộc ông kích động cuộc gây rối Điện Capitol vào ngày 6/1/2021. Ông đã được Thượng viện tuyên trắng án trong cả hai trường hợp.
Phiên điều trần hôm thứ Năm dự kiến sẽ là sự khởi đầu trong chuỗi nhiều phiên. Nếu Tổng thống Biden bị luận tội tại Hạ viện, cáo buộc sau đó sẽ được gửi đến Thượng viện để xem xét.
