Bộ Giao thông lên tiếng về BOT Tân Đệ

Trước những thông tin cho rằng Trạm BOT Tân Đệ đã hết thời gian thu phí và việc bổ sung hạng mục tuyến tránh QL10 qua thị trấn Đông Hưng, tỉnh Thái Bình và thu phí tại trạm Tân Đệ là chưa hợp lý, Bộ Giao thông vận tải (GTVT) đã chính thức lên tiếng về những nội dung này.

Được chính phủ cho phép bổ sung vào dự án

Trong thông cáo báo chí mới được phát đi, Bộ GTVT khẳng định, việc bổ sung hạng mục tuyến tránh Đông Hưng vào Hợp đồng BOT Dự án, sử dụng trạm thu phí Tân Đệ để hoàn vốn theo đề xuất của UBND tỉnh Thái Bình, được UBND, HĐND và Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Thái Bình thống nhất bằng văn bản và Bộ GTVT triển khai phù hợp với quy định của pháp luật.

Lý giải về điều này, Bộ GTVT cho biết, QL10 qua thị trấn Đông Hưng, tỉnh Thái Bình có lưu lượng xe lớn (theo số liệu của Tổng cục Đường bộ Việt Nam năm 2013, lưu lượng xe là 22.215PCU/ngày.đêm) thường xuyên xảy ra ùn tắc, đặc biệt vào giờ cao điểm và tiềm ẩn nhiều nguy cơ gây mất an toàn giao thông, cản trở sự phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh Thái Bình, trong khi nguồn vốn ngân sách khó khăn không thể bố trí đầu tư.

Tại buổi làm việc giữa Bộ GTVT với lãnh đạo tỉnh Thái Bình vào ngày 04/9/2014, UBND tỉnh Thái Bình đề xuất bổ sung hạng mục tuyến tránh Đông Hưng vào hợp đồng Dự án cải tạo, nâng cấp QL10 đoạn từ cầu La Uyên đến cầu Tân Đệ theo hình thức BOT và được Bộ trưởng Bộ GTVT đồng ý về nguyên tắc tại Thông báo kết luận cuộc họp số 924/TB-BGTVT ngày 09/9/2014. Căn cứ Tờ trình số 86/TTr-TASCO ngày 26/9/2014 của Công ty CP Tasco, Bộ GTVT đã báo cáo Thủ tướng Chính phủ cho phép bổ sung hạng mục tuyến tránh Đông Hưng vào Dự án tại văn bản số 15680/BGTVT-ĐTCT ngày 09/12/2014.

Trên cơ sở ý kiến đồng thuận của Bộ Kế hoạch và Đầu tư (văn bản số 9763/BKHĐT-KCHTĐT ngày 27/12/2014), Bộ Tài chính (văn bản số 19227/BTC-ĐT ngày 31/12/2014), UBND tỉnh Thái Bình (văn bản số 3937/UBND-CTXDGT ngày 29/12/2014), Thủ tướng Chính phủ đã đồng ý bổ sung đoạn tuyến tránh QL10 qua thị trấn Đông Hưng vào Hợp đồng BOT Dự án tại văn bản số 135/TTg-KTN ngày 28/01/2015.

Ngoài ra, trong quá trình lập dự án đầu tư cho hạng mục tuyến tránh Đông Hưng, Bộ GTVT tiếp tục có văn bản số 8715/BGTVT-ĐTCT ngày 06/7/2015 lấy ý kiến của UBND, HĐND và Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Thái Bình về nội dung bổ sung đầu tư hạng mục tuyến tránh Đông Hưng vào Hợp đồng Dự án và sử dụng trạm Tân Đệ để thu phí hoàn vốn.

Tại các văn bản số 2358/UBND-CTXDGT ngày 14/7/2015, số 48/ĐĐBQH-CTĐBQH ngày 21/7/2015, số 64/HĐND-CTHĐ ngày 22/7/2015 của UBND, Đoàn đại biểu Quốc hội, HĐND tỉnh Thái Bình đều thống nhất phương án đầu tư bổ sung vào Hợp đồng Dự án và sử dụng trạm Tân Đệ để thu phí hoàn vốn cho hạng mục tuyến tránh Đông Hưng. Bộ GTVT triển khai các thủ tục tiếp theo theo quy định của pháp luật và ký Phụ lục hợp đồng bổ sung hạng mục tuyến tránh Đông Hưng vào tháng 10/2016 để triển khai đầu tư.Đến nay, hạng mục tuyến tránh Đông Hưngđã hoàn thành và được nghiệm thu đưa vào khai thác.

Kêu gọi sự chia sẻ của người dân

Về thời gian thu phí của Trạm BOT Tân Đệ, Bộ GTVT cho hay, thời gian thu phí trạm Tân Đệ theo Hợp đồng BOT ký năm 2008 dự kiến 21,33 năm. Trong quá trình thực hiện, căn cứ vào chi phí đầu tư được quyết toán, lưu lượng xe thực tế, Bộ GTVT điều chỉnh theo quy định. Thời điểm tháng 7/2014, thời gian thu phí được tính toán 12,25 năm.

Ngày 28/01/2015, trên cơ sở đề xuất của UBND tỉnh Thái Bình, báo cáo của Bộ GTVT và ý kiến góp ý của các Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Tài chính, Thủ tướng Chính phủ cho phép bổ sung hạng mục tuyến tránh QL10 qua thị trấn Đông Hưng, tỉnh Thái Bình vào Hợp đồng BOT Dự án, sử dụng trạm thu phí cầu Tân Đệ để thu phí hoàn vốn.

Đến tháng 10/2016, khi ký Phụ lục hợp đồng bổ sung hạng mục tuyến tránh Đông Hưng, thời gian thu phí tại trạm Tân Đệ dự kiến 11 năm 9 tháng (từ tháng 4/2009 đến tháng 01/2021). Thủ tướng Chính phủ đã đồng ý bổ sung hạng mục tuyến tránh Đông Hưng vào Dự án nên thời gian thu phí hoàn vốn tại trạm Tân Đệ là thời gian hoàn vốn cho toàn bộ Dự án.

Theo Bộ GTVT, hàng năm đơn vị vẫn giao Tổng cục Đường bộ Việt Nam theo dõi doanh thu và căn cứ chi phí vận hành khai thác được quyết toán để tính toán thời gian hoàn vốn. Như vậy, thông tin về trạm thu phí Tân Đệ đã hết thời hạn thu phí là không chính xác.

Tổng cục Đường bộ Việt Nam đã chỉ đạo nhà đầu tư triển khai lắp bảng điện tử tại trạm Tân Đệ nhằm công khai, minh bạch các thông tin về dự án như doanh thu, thời gian thu phí… để người dân theo dõi, giám sát. Để hạn chế các bất cập đối với người sử dụng khu vực lân cận trạm thu phí Tân Đệ, Bộ GTVT đã yêu cầu nhà đầu tư miễn, giảm phí cho 07 xã thuộc huyện Vũ Thư, tỉnh Thái Bình.

Bộ GTVT thừa nhận, hình thức thu phí lượt không thể đảm bảo công bằng một cách tuyệt đối, đa số các phương tiện đi cả tuyến là công bằng, các phương tiện đi lại giữa hai trạm thu phí hoặc đi trên đoạn tuyến thuộc dự án nhưng không qua trạm thu phí thì không phải trả phí (như đối với Dự án, các phương tiện sử dụng tuyến tránh Đông Hưng nhưng không qua trạm thu phí thì không phải trả phí nhưng nhà đầu tư vẫn phải đầu tư và bảo trì trong giai đoạn khai thác).

Tuy nhiên, một số phương tiện đi lại quanh khu vực trạm thu phí vẫn phải trả phí. Trong điều kiện nguồn vốn ngân sách nhà nước khó khăn và không thể cân đối để đầu tư. Do đó, Bộ GTVT kêu gọi sự chia sẻ của người sử dụng với các khó khăn của ngành giao thông vận tải.