Cuối giờ làm việc chiều 31/10, ĐB Phan Thị Mỹ Dung (đoàn Long An) gửi tới 2 Bộ trưởng Y tế, Công an câu hỏi về vấn đề làm giả hồ sơ bệnh án tâm thần để trốn tránh trách nhiệm hình sự sau khi phạm tội. Theo đại biểu, tình trạng này đã diễn ra nhiều năm trước nhưng đến nay vẫn chưa có giải pháp khắc phục triệt để, thậm chí có dấu hiệu trầm trọng hơn.
ĐB liên hệ với sự việc mới nhất, các cơ quan chức năng phát hiện việc làm giả 78 hồ sơ bệnh án tâm thần tại Bệnh viện Tâm thần Trung ương 1. Ngoài ra, còn nhiều vụ nữa chưa bị phát hiện.
Cử tri thì rất bất bình khi có đối tượng nhiều lần bị bắt về tội trộm cắp tài sản mà lần nào “hành sự” cũng có tính toán, chuẩn bị đường đi nước bước rất tinh vi. Mỗi lần bị bắt, đối tượng lại có được một bản kết luận tâm thần nên không phải chịu trách nhiệm hình sự. Đưa vào cơ sở chữa bệnh bắt buộc thì 2 - 3 tháng sau là hết bệnh, được bảo lãnh ra ngoài, có thắc mắc hỏi thì được trả lời “bị tâm thần mà lúc bệnh, lúc không là… chuyện bình thường”.
ĐB đặt vấn đề trách nhiệm xử lý của 2 Bộ trưởng và biện pháp để giải quyết nghiêm, triệt để vấn đề này.
Trả lời chất vấn của ĐB Quốc hội Phan Thị Mỹ Dung sáng 1/11, Bộ trưởng Y tế Nguyễn Thị Kim Tiến thừa nhận, thực tế vừa qua, cơ quan công an có phát hiện 2 nhân viên Bệnh viện Tâm thần TƯ 1 làm giả hồ sơ bệnh án tâm thần cho một số trường hợp. Vụ việc này hiện đang được điều tra, chưa có kết luận.
Tuy nhiên, trước tình hình đó, Bộ Y tế cũng đã yêu cầu rà soát hoạt động của các bệnh viện tâm thần cũng như các khoa tâm thần ở các bệnh viện đa khoa trên toàn quốc để tìm, chặn những lỗ hổng có thể phát sinh việc làm giả hồ sơ bệnh án như vậy.
Theo nữ Tư lệnh ngành Y tế, việc làm giả hồ sơ có 2 loại khác nhau. Loại thứ nhất là việc làm giả xuất phát từ những bệnh viện như viện Tâm thần TƯ 1, TƯ 2. Đây là những bệnh viện có chức năng khám chữa bệnh cho mọi người dân.
Loại thứ hai là xảy ra tại hệ thống các cơ sở giám định pháp y tâm thần. Các cơ sở này chỉ tiến hành giám định bệnh với những đối tượng đã có vấn đề tội phạm nhưng có nghi ngờ về tâm thần nên cơ quan điều tra yêu cầu giám định. Để giám định tâm thần với những trường hợp này thì không chỉ là bác sĩ, bệnh nhân tự khám, xác định mà cần có công an đi cùng trong quá trình khám xét.
Bộ trưởng Nguyễn Thị Kim Tiến cho hay: Viện Giám định tâm thần ở Thường Tín (Hà Nội) này, Bộ trưởng Y tế nhấn mạnh, muốn đưa ra kết luận cũng phải kiếm tra với quy trình chuyên môn rất kỹ lưỡng, chặt chẽ thì mới có thể xác định bệnh nhân tâm thần hay không. Khi hội đồng chuyên môn ở đây đưa ra kết luận xác định trường hợp này bị tâm thần thì công an mới công nhận để xem xét vấn đề trách nhiệm hình sự với người đó.
“Xác nhận tâm thầm của các bệnh viện bên ngoài chỉ mang tính chất dân sự, không có ý nghĩa với việc xác định một người phạm tội là do bị tâm thần” – Bộ trưởng Y tế nhấn mạnh.
Bộ trưởng Y tế đề nghị Bộ trưởng Công an trả lời cụ thể về vấn đề các đối tượng hình sự “chạy” bệnh án tâm thần vì các bác sĩ, bệnh viện bên ngoài muốn làm giả hồ sơ bệnh án tâm thần cũng không dễ. Bộ Y tế sẽ phối hợp để xử lý hành vi với những người vi phạm như vậy.
Nhận xét phần trả lời của Bộ trưởng Y tế rất rõ ràng, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân đề nghị Bộ trưởng Công an xử lý nghiêm tất cả những trường hợp cá nhân có án hình sự mà “chạy” bệnh án tâm thần đã phát hiện được. Bộ Công an cũng phải phối hợp với Bộ Y tế để rà soát quy trình thực hiện việc giám định tâm thần trong những trường hợp đó.
“Bộ trưởng Y tế cũng cần xem xét lại, không thể để trong ngành mình có những cá nhân bác sĩ, nhân viên y tế vi phạm để ảnh hưởng đến uy tín của cả ngành. Nếu xác định được trường hợp có vi phạm thì cũng phải xử lý thật nghiêm khắc để làm gương” – Chủ tịch Quốc hội nói.