Cần thay đổi cách phân bổ ngân sách

09:49 26/11/2014

Chia sẻ

Kinhtedothi - Chiều 25/11, Quốc hội đã thảo luận ở hội trường về Dự án Luật Ngân sách Nhà nước (NSNN) sửa đổi. Trong đó vấn đề lập lại kỷ cương thu, chi ngân sách, tăng tính chủ động và tự chịu trách nhiệm cho địa phương được đặc biệt nhấn mạnh.

Đưa ra 4 tồn tại trong vấn đề ngân sách, ĐB Trần Du Lịch (đoàn TP Hồ Chí Minh) nhận định: Thứ nhất, NSNN của T.Ư và địa phương đã bị lồng ghép quá lâu, không minh bạch, tạo ra cơ chế xin cho kéo dài. Thứ hai, kỷ luật ngân sách không nghiêm, tùy tiện, tồn tại quá nhiều các quỹ ngoài ngân sách, thiếu kỷ cương. Thứ ba, tính tự chủ của địa phương chưa có. Thứ tư, quy trình thiết lập, kiểm soát ngân sách thụ động. Từ đó, ĐB cho rằng: Cần thay đổi lại cách làm ngân sách. Tại kỳ họp giữa năm, Quốc hội thảo luận việc phân bổ ngân sách, hỗ trợ những lĩnh vực nào, chi những lĩnh vực nào. Chính phủ sẽ dựa theo khuôn mẫu đó để thực hiện. Đến cuối năm, Quốc hội sẽ xem lại, như thế sẽ biết rõ việc nào chi đúng, chi sai".

Đại biểu Trương Thị Huệ (đoàn Thái Nguyên) phát biểu ý kiến. Ảnh: TTXVN

Theo ĐB Trương Thị Huệ (đoàn Thái Nguyên): "Cần tăng tính chủ động, tự chịu trách nhiệm của các cấp thẩm quyền trong việc thu chi ngân sách. Nuôi dưỡng nguồn thu để tăng thu ngân sách, đồng thời tiết kiệm chi. Nên quy định khoán chi phí thường xuyên như xăng xe, tiếp khách. Tuy nhiên, việc khoán chi này phải gắn với hiệu quả công việc, không dùng lãng phí. ĐB Trần Văn Tấn (đoàn Tiền Giang) đề nghị: "Cần phân cấp rõ chức năng quyền hạn của Quốc hội quyết định ngân sách T.Ư, HĐND quyết định ngân sách địa phương để không trùng lắp".

Một số ĐB cũng cho rằng, ở các khoản chi dự phòng trong các trường hợp cấp bách, đề nghị bỏ quy định chi cho "các khoản cấp bách khác" như Dự Luật đưa ra, vì dễ bị hiểu là mua ô tô mới, ra nước ngoài cũng là "cấp bách". Cần quy định rõ những trường hợp cụ thể như: phòng chống thiên tai, dịch bệnh, quốc phòng an ninh… nếu không chi hết, đề nghị chuyển sang ngân sách năm sau.

Trong việc thu phí, lệ phí, các ĐB cho rằng, cần xác định rõ phí nào thuộc nguồn thu ngân sách, phí nào không thuộc nguồn thu ngân sách. Vì thực tế, nhiều khoản thu, chi chưa được kiểm soát. ĐB Lê Văn Tấn (đoàn Hà Nam) nêu: Đối với nguồn tiền đưa vào các quỹ ngoài NSNN, không chịu sự kiểm soát của Nhà nước. Cần có quy định để thu hẹp các quỹ này, có báo cáo hàng năm trước Quốc hội về tình hình hoạt động của các quỹ này. Việc lập các quỹ ngoài ngân sách phải do Quốc hội quy định. ĐB Phạm Huy Hùng (đoàn Hà Nội) cũng cho rằng: "Tổng chi ngân sách quá cao làm thâm hụt NSNN chứ không phải nguồn thu thấp. Thu hẹp các quỹ ngoài ngân sách và không nên có quy định ứng trước ngân sách để thực hiện nghiêm kỷ luật ngân sách".

Cùng với đó, nhiều ĐB cho rằng, Luật cần có quy định để phản ánh đúng những khoản nợ phải trả của ngân sách. Một số DN vay nợ có bảo lãnh của Nhà nước, khi không trả được, Nhà nước phải trả nợ thay. Hay các khoản vay từ nước ngoài chưa được Quốc hội kiểm soát tổng thể, nhưng khi chi trả Quốc hội vẫn phải thông qua. Về quy định giải trình thu chi ngân sách của các cấp, cần công khai tình hình thực hiện dự toán, báo cáo thuyết minh bắt buộc trên trang điện tử của các cấp. Quy định trách nhiệm giải trình của đơn vị làm dự toán.