Chính quyền, doanh nghiệp và người dân cần chung tay phát triển thành phố thông minh

Theo ông Hồ Đức Thắng, Phó Cục trưởng Cục Chuyển đổi số Quốc gia, vấn đề lớn nhất hiện nay là dữ liệu phân tán và thiếu tính liên thông, vì vậy việc xây dựng đô thị thông minh đối mặt với không ít thách thức. “Chúng ta đã triển khai đô thị thông minh tại 60 địa phương, nhưng thành công vẫn rất giới hạn. Nhiều dự án gặp khó khăn trong tích hợp dữ liệu giữa các ngành, dẫn đến việc quản lý và vận hành chưa đạt hiệu quả cao,” ông chia sẻ. Ngoài ra, thiếu nguồn nhân lực chất lượng cao và hạ tầng công nghệ chưa đồng bộ cũng là rào cản lớn.

Vai trò của chính quyền trong việc kiến tạo môi trường thuận lợi là không thể thiếu. Chính quyền không chỉ định hướng chiến lược mà còn phải xây dựng các cơ chế pháp lý đồng bộ và thúc đẩy các dự án thử nghiệm công nghệ mới.

“Chính quyền cần chuyển từ vai trò dẫn dắt sang kiến tạo, thông qua việc hoàn thiện thể chế pháp lý và thúc đẩy các cơ chế thí điểm có kiểm soát,” ông Hồ Đức Thắng nhấn mạnh. Những địa phương như Đà Nẵng, Thừa Thiên Huế và Bình Dương đã đạt được thành công nhờ sự quyết tâm từ chính quyền trong việc định hướng và triển khai các dự án cụ thể.

Tại Đà Nẵng, sáu trụ cột phát triển đô thị thông minh đã được xác định, bao gồm Kinh tế thông minh, Du lịch thông minh, Nông nghiệp thông minh, Giao thông thông minh, Quản trị thông minh và Môi trường thông minh. “Tất cả những nỗ lực này đều hướng tới mục tiêu nâng cao chất lượng sống cho người dân,” ông Trần Ngọc Thạch, Phó Giám đốc Sở Thông tin và Truyền thông TP. Đà Nẵng, chia sẻ. Những sáng kiến này được hỗ trợ bởi các công nghệ tiên tiến, từ IoT đến AI, giúp cải thiện quản lý hành chính và cung cấp các dịch vụ công thông minh như giám sát môi trường, chiếu sáng thông minh và quản lý chất thải.

Doanh nghiệp đóng vai trò tiên phong trong việc triển khai các giải pháp công nghệ và xây dựng hạ tầng cốt lõi. Ông Hồ Đức Thắng cho rằng: “Mỗi doanh nghiệp cần đảm nhận vai trò tiên phong nghiên cứu và đầu tư vào một lĩnh vực hoặc một nhiệm vụ cụ thể.”

Ví dụ điển hình là Bình Dương, nơi Becamex đã hợp tác với chính quyền để xây dựng một vùng đổi mới sáng tạo. Cách tiếp cận này không chỉ giúp Bình Dương trở thành một trong những cộng đồng thông minh hàng đầu thế giới, mà còn tạo ra mô hình hợp tác công – tư hiệu quả giữa doanh nghiệp và chính quyền.

Tại Đà Nẵng, các doanh nghiệp trong nước đã phát triển thành công hệ thống quan trắc môi trường và camera thông minh với chi phí thấp hơn nhiều so với sản phẩm nước ngoài. Những giải pháp này không chỉ tiết kiệm ngân sách mà còn chứng minh khả năng làm chủ công nghệ của người Việt. Tương tự, hệ thống Hue-S tại Thừa Thiên Huế đã đặt người dân làm trung tâm. “Phản ánh hiện trường của người dân được coi là chỉ đạo trực tiếp từ lãnh đạo tỉnh, đảm bảo xử lý nhanh chóng. Điều này đã tạo ra niềm tin mạnh mẽ từ người dân, với hơn 90% phản hồi hài lòng,” ông Hồ Đức Thắng nhấn mạnh.

Người dân không chỉ là người hưởng lợi từ đô thị thông minh mà còn đóng vai trò quyết định trong việc làm nên thành công của các giải pháp công nghệ. Sự tham gia của người dân trong các dự án như Hue-S không chỉ cung cấp dữ liệu quý giá mà còn giúp điều chỉnh các chính sách và dịch vụ sao cho phù hợp hơn với nhu cầu thực tiễn.

Bài học từ các quốc gia như Trung Quốc, Hàn Quốc và Singapore cho thấy rằng sự hợp lực giữa các bên là yếu tố quyết định. Trung Quốc, chẳng hạn, đã giao cho các doanh nghiệp dẫn dắt như Baidu, Alibaba, và Tencent vai trò phát triển từng lĩnh vực cụ thể. “Doanh nghiệp lớn xây dựng nền tảng, còn doanh nghiệp nhỏ và vừa phát triển các ứng dụng trên nền tảng đó. Đây là cách tạo ra sự hợp lực và cạnh tranh lành mạnh,” ông Hồ Đức Thắng nhận định.

Xây dựng đô thị thông minh không chỉ là nhiệm vụ của chính quyền, doanh nghiệp hay người dân, mà là sự hợp lực của cả ba bên. Với sự phối hợp hiệu quả, không chỉ các đô thị lớn mà cả những tỉnh thành nhỏ hơn cũng có thể tận dụng công nghệ để cải thiện chất lượng sống, thúc đẩy phát triển kinh tế và xây dựng những thành phố bền vững trong tương lai.