Hiệp hội Nước mắm Việt Nam được thành lập theo Quyết định số 610/QĐ-BNV ngày 3/9/2020 của Bộ Nội vụ. Hiệp hội là tổ chức xã hội - nghề nghiệp của các tổ chức, cá nhân cùng đồng lòng nghiên cứu, xây dựng và quảng bá văn hoá ẩm thực nước mắm của người Việt. Hiệp hội cũng nhằm mục đích tăng trưởng liên tục sản phẩm nước mắm, đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của thị trường về chất lượng, an toàn thực phẩm và thị hiếu tiêu dùng. Gắn bảo vệ môi trường trong quá trình phát triển sản xuất. Kế thừa và phát triển tinh hoa lâu đời của nghề sản xuất nước mắm, kết hợp với khoa học kỹ thuật hiện đại, thúc đẩy phát triển sản phẩm nước mắm Việt Nam.
Các hội viên sáng lập của Hiệp hội Nước mắm Việt Nam hoạt động trên toàn quốc, có thành phần đại diện đầy đủ từ nhà sản xuất, kinh doanh, xuất nhập khẩu nước mắm, nhà khoa học, quản lý, kiểm nghiệm nước mắm. Doanh số và sản lượng kinh doanh nước mắm của các hội viên sáng lập của Hiệp hội chiếm khoảng 70% doanh số và sản lượng của toàn ngành nước mắm Việt Nam.
Tại Chương trình Đại hội, đã diễn ra lễ công bố quyết định thành lập Hiệp hội Nước mắm Việt Nam, thảo luận và biểu quyết thông qua dự thảo Điều lệ hoạt động, thông qua chương trình, phương hướng hoạt động nhiệm kỳ 2020 - 2025. Đại hội cũng đã bầu ra Ban chấp hành Hiệp hội với 21 thành viên và Ban kiểm tra với 5 thành viên.
Phát biểu tại Đại hội thành lập Hiệp hội Nước mắm Việt Nam, Thứ trưởng Bộ NN&PTNT Phùng Đức Tiến viện dẫn, lịch sử ngành nghề nước mắm tại Việt Nam được hình thành và phát triển từ nghề cá, nghề muối trong 500 - 600 năm nay. Nước mắm được sản xuất rộng rãi trên cả 3 miền, nhưng quy trình sản xuất và chất lượng sản phẩm có nhiều khác biệt.
Theo thống kê, cả nước hiện có 783 cơ sở sản xuất nước mắm và 1.500 hộ nông dân tham gia. Mỗi năm, Việt Nam sản xuất khoảng 250 triệu lít nước mắm. Cả nước hiện có 35 cơ sở sản xuất nước mắm xuất khẩu. Nước mắm cua Việt Nam đã được xuất khẩu sang 20 thị trường.
Năm 2019, cả nước đã hình thành được 43 chuỗi sản phẩm tiêu thụ nước mắm an toàn. Tổng giá trị ngành nước mắm đạt khoảng 6.000 tỷ đồng/năm. Tốc độ tăng trưởng hàng năm từ 13%.
Theo Thứ trưởng Phùng Đức Tiến, quy định pháp luật hiện nay đối với lĩnh vực sản xuất, kinh doanh nước mắm là khá đầy đủ. Trong suốt thời gian dài qua, các tổ chức, DN, hộ gia đình, cá nhân tham gia ngành nghề nước mắm đều đã tuân thủ, thường xuyên đổi mới sản xuất để đáp ứng các yêu cầu phát triển, cũng như thị hiếu tiêu dùng.
Dù đang có bước phát triển tích cực, tuy nhiên, Thứ trưởng Phùng Đức Tiến cho rằng, tốc độ đổi mới công nghệ trong lĩnh vực sản xuất nước mắm hiện còn chậm. Đây là vấn đề đặt ra, cũng là đòi hỏi cấp thiết để nâng cao sức cạnh tranh cho nước mắm Việt Nam. “Bộ NN&PTNT cùng các bộ ngành và Hiệp hội sẽ tiếp tục rà soát, ban hành các quy chuẩn bảo đảm những yêu cầu sản xuất đặt ra” - Thứ trưởng Phùng Đức Tiến cho biết.
