Chu kỳ phục hồi kinh tế mới

Kinhtedothi - Theo kết quả nghiên cứu của Trung tâm Thông tin và Dự báo kinh tế, xã hội quốc gia (Bộ KH&ĐT) vừa công bố, tăng trưởng GDP của Việt Nam giai đoạn 2016 - 2020 khoảng 6,5 - 7%, lạm phát được kiểm soát trong khoảng 5 - 7%, bội chi ngân sách Nhà nước đến năm 2020 giảm xuống còn 4,8% GDP.

Các dòng vốn tăng mạnh trở lại, đặc biệt là dòng vốn trong khu vực tư nhân và đầu tư nước ngoài… Đây cũng là những dự báo quan trọng để lần đầu tiên việc lập kế hoạch trung và dài hạn được triển khai trong bối cảnh hội nhập quốc tế.

Dự báo GDP tăng trưởng mạnh trở lại

Mặc dù nền kinh tế Việt Nam đã đạt được nhiều thành tựu to lớn trong thời gian qua nhưng kết quả nghiên cứu cũng chỉ ra không ít những tồn tại, hạn chế, khó khăn. Trong đó, có thể kể đến vấn đề lạm phát tăng cao đến hai con số, mặt bằng lãi suất cao và các nguy cơ về nợ xấu, tín dụng tăng trưởng nóng hay bong bóng bất động sản đến mức đáng lo ngại…

Giai đoạn tới nền kinh tế Việt Nam sẽ thoát khỏi suy giảm và bắt đầu chu kỳ phục hồi mới. Ảnh: Việt Dũng

Cụ thể, tính chung cả giai đoạn 2011 - 2015, tăng trưởng bình quân toàn nền kinh tế ước đạt dưới 6%, thấp hơn nhiều so với mức 6,32% của giai đoạn 2006 - 2010, đồng thời cũng không đạt được kế hoạch tăng trưởng 6,5 - 7% như mục tiêu kế hoạch đề ra. Ngoài tác động tiêu cực của suy thoái kinh tế toàn cầu thì nguyên nhân chủ yếu là do những cải cách trong nước chưa mang lại hiệu quả. Quá trình tái cơ cấu kinh tế chưa mang lại những chuyển biến về chất, mô hình tăng trưởng kinh tế vẫn dựa chủ yếu vào vốn đầu tư, khai thác tài nguyên và lao động giá rẻ. Chính vì thế, theo Thứ trưởng Bộ KH&ĐT Đặng Huy Đông, việc đánh giá một cách toàn diện, khoa học bối cảnh kinh tế trong nước và quốc tế cũng như giải pháp thúc đẩy tăng trưởng và phát triển bền vững thời gian tới là rất cần thiết.

Trong giai đoạn 2016 - 2020, nhận định chung cho thấy, tăng trưởng kinh tế toàn cầu sẽ khả quan hơn. Động lực phát triển cho kinh tế toàn cầu sẽ được chuyển từ các nước phát triển trong giai đoạn đầu sang các nước đang phát triển trong giai đoạn tiếp theo. Tốc độ tăng thương mại toàn cầu giai đoạn 2016 - 2020 dự báo sẽ tăng mạnh trong giai đoạn 2 năm đầu tiên và duy trì mức tăng nhẹ ở 3 năm còn lại. Trong giai đoạn này, nền kinh tế Việt Nam sẽ thoát khỏi suy giảm và bắt đầu chu kỳ phục hồi mới. Ngoài ra, tăng trưởng kinh tế được kỳ vọng phục hồi mạnh trong giai đoạn này nhờ vào hàng loạt yếu tố hỗ trợ từ giá hàng hóa thấp, lực đẩy từ các DN có vốn đầu tư nước ngoài (FDI) và nhu cầu bên ngoài, cùng với những cải cách về thể chế của nền kinh tế sẽ phát huy hiệu quả. Các dòng vốn tăng mạnh trở lại, đặc biệt là dòng vốn trong khu vực tư nhân và đầu tư nước ngoài…

Dấu ấn khi hội nhập sâu hơn

Đánh giá về những nhận định mà Trung tâm Thông tin và Dự báo kinh tế, xã hội quốc gia đưa ra, TS Nguyễn Minh Phong cho rằng: “Những mục tiêu trên chắc chắn đạt được… Nó hoàn toàn phù hợp với năng lực hiện tại cũng như đón trước những cơ hội mới”. Giải thích thêm về những cơ hội mới này của Việt Nam, TS. Nguyễn Minh Phong đưa ra những căn cứ, thứ nhất, những năm qua Chính phủ đang định vị lại những hướng phát triển, và đã có một số định vị tốt. Thứ hai, vấn đề chuyển dịch cơ cấu như xuất khẩu và đầu tư tư nhân đã được cải thiện nhờ môi trường đầu tư tốt hơn. Thứ ba, các hiệp định thương mại mới sẽ mang lại sự thúc đẩy mới cho xuất khẩu và sản xuất… Với quan điểm đó, “Mục tiêu tăng trưởng từ 6,5 - 7% trong khoảng 5 năm là “bình thường”, và ngay cả mục tiêu 6,7% đặt ra cho năm 2016 cũng đã được một tổ chức quốc tế dự báo” - TS Nguyễn Minh Phong nhận định.

Giai đoạn tới nền kinh tế Việt Nam sẽ thoát khỏi giai đoạn suy giảm và bắt đầu chu kỳ phục hồi mới. Tuy nhiên, các chuyên gia cũng thừa nhận kế hoạch tăng trưởng thời gian tới cũng sẽ gặp không ít thách thức, chủ yếu liên quan đến vấn đề thể chế. Đây cũng là thách thức sắp tới của Việt Nam để tận dụng những cơ hội khi hội nhập sâu rộng hơn.

Có 3 động lực thúc đẩy tăng trưởng trong thời gian tới. Một là, theo xu thế hội nhập, xuất khẩu trong 5 năm tới sẽ tăng rất cao, vào khoảng 15 - 20%/năm. Hai là, Chính phủ vẫn duy trì mức đầu tư toàn xã hội từ 30 - 31% GDP. Ba là, hội nhập tạo ra áp lực phải cải cách để đổi mới mạnh mẽ hơn ở trong nước, vì thế năng suất lao động hy vọng cũng sẽ tốt lên, khi đó sẽ giúp giảm bớt những cái lãng phí, kém hiệu quả, đóng góp cho chất lượng tăng trưởng của giai đoạn tới.

Chuyên gia kinh tế Cấn Văn Lực