Việt Nam vươn mình trong kỷ nguyên mới

Chú trọng tạo việc làm, tăng thu nhập cho nông dân

Chia sẻ Zalo

KTĐT - Mặc dù cơ cấu thu nhập của cư dân nông thôn Hà Nội đã có thay đổi do quá trình đô thị hóa, song thu nhập từ nông nghiệp vẫn chiếm tới 60,4%. Đó là kết quả nghiên cứu của đề tài “Tác động của quá trình đô thị hóa đến sự phát triển của khu vực nông thôn giai đoạn 2011 - 2020” do Trung tâm Nghiên cứu dân số, môi trường và các vấn đề xã hội (Đại học KHXH&NV) vừa công bố.

Qua khảo sát mức sống hộ gia đình nông thôn trong thời kỳ 2005 - 2011 tại 5 tỉnh, thành phố là Hà Nội, Hải Dương, Bắc Ninh, TP. HCM và Bình Dương đã cho thấy sự thay đổi đáng kể trong cơ cấu thu nhập của hộ gia đình nông thôn. Trong đó, nguồn thu từ nông nghiệp giảm nhiều nhất, từ 48,7% năm 2005 xuống còn 36,2% năm 2011. Nguồn thu nhập từ các lĩnh vực phi nông nghiệp tăng đáng kể như kinh doanh, buôn bán, làm công nhân tăng 4%. Riêng thu nhập từ tiểu thủ công nghiệp chỉ tăng 1% trong vòng 6 năm qua, từ 5,4% năm 2005 lên 6,4% năm 2011. “Điều này cho thấy tiểu thủ công nghiệp, các ngành nghề truyền thống ở nông thôn vẫn đang gặp khó khăn và thách thức trong phát triển thị trường” - PGS.TS Hoàng Bá Thịnh, Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu dân số, môi trường và các vấn đề xã hội, cho biết.
 

Một vấn đề nổi lên trong nghiên cứu là so với các địa phương còn lại, mức thu nhập từ nông nghiệp của dân cư nông thôn Hà Nội vẫn chiếm tỷ lệ cao nhất với 60,4% và có xu hướng giảm chậm. Trong khi đó, thu nhập từ các ngành nghề khác ở nông thôn có tăng nhưng không đáng kể. Chẳng hạn, thu nhập từ làm công nhân khu công nghiệp của hộ gia đình nông thôn trên địa bàn thành phố năm 2011 chiếm 5,9% (tăng 0,7% so với năm 2005); thu nhập từ dịch vụ chiếm 2,5% (tăng 0,5%); thu nhập từ tiểu thủ công nghiệp chiếm 8,4% (tăng 2,1%)… Điều đó cho thấy, trong những năm qua, mặc dù Hà Nội có tốc độ đô thị hóa, công nghiệp hóa nhanh, diện tích ruộng đất canh tác bị thu hồi nhiều song việc phát triển ngành nghề phi nông nghiệp, tạo việc làm cho người nông dân vẫn còn hạn chế. Chính điều đó khiến thu nhập các hộ gia đình nông thôn vẫn chủ yếu trông chờ vào sản xuất nông nghiệp.

Theo PGS.TS Hoàng Bá Thịnh, việc thu hẹp diện tích đất canh tác nông nghiệp và giảm dần dân số làm nghề nông là một thách thức và tác động lớn đến người nông dân. Trong những năm qua, do quá trình đô thị hóa nhanh, việc thu hồi diện tích đất nông nghiệp lớn đã làm cho một bộ phận lao động nông thôn thiếu tư liệu sản xuất, thiếu việc làm. Hàng ngàn hộ nông dân không còn ruộng đất canh tác, buộc họ phải tìm kiếm những phương thức sinh kế khác nhau, làm tăng thêm lượng người di cư từ nông thôn ra thành thị. Do đó, vấn đề chuyển đổi nghề nghiệp, tạo việc làm, tăng thu nhập cho người dân khu vực nông thôn là vấn đề quan trọng cần được quan tâm trong thời gian tới.