Bổ sung thêm quy định
Theo Thứ trưởng Bộ TN&MT Nguyễn Mạnh Hiển, Dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi) sau khi tiếp thu đã được chỉnh lý theo hướng quy định rõ các trường hợp thu hồi đất vì mục đích quốc phòng an ninh; công cộng. Trong đó, chuyển các trường hợp như dự án nhà tái định cư, nhà ở xã hội, dự án sử dụng vốn ODA sang trường hợp thu hồi đất vì lợi ích quốc gia, lợi ích công cộng. Đồng thời, quy định Nhà nước chỉ thu hồi đất đối với các dự án phát triển kinh tế, xã hội quan trọng nhằm đảm bảo lợi ích quốc gia, lợi ích công cộng được Quốc hội, Thủ tướng quyết định, chấp thuận chủ trương và các dự án quan trọng của địa phương được HĐND tỉnh thông qua.
Thứ trưởng Bộ TN&MT Nguyễn Mạnh Hiển trình bày báo cáo giải trình.Ảnh: Trường Giang
Bổ sung quy định về trưng dụng đất trong trường hợp khẩn cấp của chiến tranh, thiên tai hoặc trong tình trạng khẩn cấp khác. Việc trưng dụng đất thực hiện theo quy định của pháp luật về trưng mua, trưng dụng tài sản.
Bổ sung quy định cụ thể việc giải quyết đối với trường hợp bồi thường chậm khi Nhà nước thu hồi đất nhằm bảo đảm quyền lợi cho người sử dụng đất đối với trường hợp bồi thường chậm do lỗi của cơ quan Nhà nước… Bổ sung quy định rõ ràng, cụ thể quyền và trách nhiệm của Nhà nước với tư cách là đại diện chủ sở hữu toàn dân đối với đất đai. Các quyền, nghĩa vụ của người sử dụng đất cũng được rà soát và quy định phù hợp với từng đối tượng, hình thức sử dụng đất.
Phải đảm bảo sinh kế cho người bị thu hồi đất
Cơ bản nhất trí với nội dung của Dự thảo sau chỉnh lý, tuy nhiên, nhiều ý kiến cũng đề nghị làm rõ thế nào là dự án phát triển kinh tế, xã hội "quan trọng". Nếu không, dễ dẫn đến tình trạng lạm dụng tính quan trọng và không rõ về quy mô, dễ lạm quyền. Việc quy định hỗ trợ chuyển đổi nghề, tạo việc làm khi Nhà nước thu hồi đất nông nghiệp nên quy định theo hướng: Hộ gia đình, cá nhân trực tiếp sản xuất nông nghiệp, khi bị thu hồi mà không có đất nông nghiệp để bồi thường thì ngoài việc được bồi thường bằng tiền còn được hỗ trợ chuyển đổi nghề nghiệp, tạo việc làm… Đại biểu Trần Ngọc Vinh (Hải Phòng) nhấn mạnh: Giá bồi thường phải được tính toán trên cơ sở giá đất và đảm bảo sinh kế. Đồng thời, phải quy định chính sách quan tâm tới trường hợp bị trưng dụng đất, đặc biệt với người già, người hết tuổi lao động.Về việc chuyển đổi mục đích sử dụng đất lúa, đất rừng đặc dụng, nhiều ý kiến cho rằng: Nên phân cấp cho UBND tỉnh, thành và chỉ xin ý kiến Thủ tướng với vùng chưa có quy hoạch.