Xin ông cho biết tình hình diễn biến đậu mùa khỉ hiện nay như thế nào tại khu vực phía Nam?
- Theo thông tin cho biết, cả 2 ca bệnh đậu mùa khỉ hiện nay đều được phát hiện và xét nghiệm vào những ngày cuối tuần. Ngay khi ghi nhận ca bệnh nghi ngờ mắc đậu mùa khỉ đến khám chiều 22/9, Bệnh viện Da Liễu TP Hồ Chí Minh đã điều tra, hội chẩn và lấy mẫu gửi Viện Pasteur TP Hồ Chí Minh và có kết quả xét nghiệm vào sáng ngày 23/9.
Với trường hợp thứ hai, Trung tâm kiểm soát bệnh tật (CDC) tỉnh Bình Dương xác minh, điều tra và lấy mẫu gửi đến Viện Pasteur TP Hồ Chí Minh vào chiều tối 23/9, kết quả xét nghiệm được trả lời vào sáng 24/9.
Việc điều tra xác minh ca bệnh và người tiếp xúc được CDC tỉnh/TP triển khai sau khi có thông tin ca bệnh nghi ngờ mà không đợi đến khi có kết quả xét nghiệm. Viện Pasteur TP Hồ Chí Minh với vai trò chỉ đạo, điều phối đã tổng hợp và chia sẻ thông tin giữa các tỉnh, TP kịp thời xác định các yếu tố nguy cơ, người tiếp xúc gần ban đầu nhằm đáp ứng nhanh với tình huống bệnh.
Hiện nay, các địa phương đang tiếp tục điều tra mở rộng các địa điểm, nhóm người tiếp xúc với hai trường hợp bệnh theo phương châm gõ từng nhà, rà từng đối tượng để xác định nguồn lây và phát hiện sớm các trường hợp bệnh khác (nếu có).
Các thông tin hiện có cho thấy, cả hai bệnh nhân khởi bệnh tại nơi cư trú, chưa có yếu tố tiếp xúc người nước ngoài hoặc đi nước ngoài trong thời gian gần đây. Trong bối cảnh toàn cầu hóa, giao thương du lịch dễ dàng giữa các quốc gia thì nguy cơ bệnh xâm nhập vào mỗi quốc gia là hoàn toàn có thể.
Do đó, để phòng tránh dịch bệnh lây lan rộng trong cộng đồng, mỗi người dân cần nâng cao ý thức, tuân thủ các hướng dẫn của ngành y tế không chỉ với riêng bệnh đậu mùa khỉ mà còn với các bệnh truyền nhiễm khác.
Ông có những khuyến cáo nào để phòng ngừa bệnh đậu mùa khỉ trong tình hình hiện nay?
- Bệnh đậu mùa khỉ lây truyền từ người qua người kể từ khi xuất hiện triệu chứng đầu tiên. Bệnh lây truyền chính qua tiếp xúc trực tiếp (bao gồm cả quan hệ tình dục), qua giọt bắn lớn.
Để chủ động phòng chống dịch bệnh đậu mùa khỉ, người dân cần thực hiện các biện pháp sau:
Với bệnh nhân, người có triệu chứng sốt, phát ban cấp tính dạng mụn mủ quanh bộ phận sinh dục, lòng bàn tay, chân, thân mình, mặt, cần liên hệ ngay với cơ sở y tế để được theo dõi, tư vấn kịp thời. Đồng thời, chủ động tự cách ly, tránh quan hệ tình dục.
Với người tiếp xúc với bệnh nhân, cố gắng tránh tiếp xúc gần với bệnh nhân đậu mùa khỉ, tránh tiếp xúc trực tiếp với những vết thương, dịch cơ thể, giọt bắn và các vật dụng, đồ dùng bị nhiễm mầm bệnh. Trong trường hợp nơi ở/nơi làm việc có người mắc hoặc nghi ngờ mắc bệnh, cần thông báo cho cơ quan y tế để được tư vấn và xử trí kịp thời, không tự ý điều trị.
Với người dân, kể cả bệnh nhân cần thường xuyên thực hiện các biện pháp phòng ngừa cá nhân, bao gồm:
a) Che miệng và mũi khi ho hoặc hắt hơi, tốt nhất che bằng khăn vải hoặc khăn tay hoặc khăn giấy dùng một lần hoặc ống tay áo để làm giảm phát tán các dịch tiết đường hô hấp; rửa tay bằng xà phòng và nước sạch hoặc dung dịch sát khuẩn ngay sau khi ho, hắt hơi.
b) Không khạc nhổ bừa bãi nơi công cộng.
c) Thường xuyên rửa tay bằng xà phòng và nước sạch hoặc dung dịch sát khuẩn tay.
d) Đảm bảo an toàn thực phẩm; thực hiện lối sống lành mạnh, tăng cường vận động thể lực, nâng cao sức khỏe.
Trước đó, Bộ Y tế đã có công văn gửi Viện Pasteur TP Hồ Chí Minh, Sở Y tế TP Hồ Chí Minh, Sở Y tế Đồng Nai, Sở Y tế Bình Dương về việc tăng cường phòng, chống bệnh đậu mùa khỉ.
Nội dung công văn:
Theo báo cáo của Viện Pasteur TPHồ Chí Minh, ngày 23/9/2023, TP Hồ Chí Minh ghi nhận 1 trường hợp là nam, 25 tuổi, thường trú tại xã Xuân Trường, Xuân Lộc, Đồng Nai, hiện đang tạm trú tại Vò Vấp, TP Hồ Chí Minh dương tính với bệnh Đậu mùa khỉ.
Trong 1 tuần gần đây bệnh nhân có tiếp xúc với bạn gái tạm trú tại TP Tân Uyên, tỉnh Bình Dương. Hiện bạn gái đang có các triệu chứng của bệnh Đậu mùa khỉ (phát ban dạng mụn mủ quanh cơ quan sinh dục); không ghi nhận bệnh nhân đi nước ngoài hoặc tiếp xúc với người nước ngoài trong vòng 21 ngày kể từ ngày dương tính với bệnh đậu mùa khỉ.
Để kịp thời kiểm soát ổ dịch không để bùng phát dịch bệnh Đậu mùa khỉ, hạn chế tối đa số mắc và tử vong, ngày 26/9/2023, Cục Y tế dự phòng, Bộ Y tế ban hành Công văn khẩn số 1149/DP-DT gửi Viện Pasteur TP Hồ Chí Minh, Sở Y tế TP Hồ Chí Minh, Sở Y tế tỉnh Đồng Nai và Bình Dương đề nghị quan tâm chỉ đạo triển khai ngay một số hoạt động:
Sở Y tế TP Hồ Chí Minh, Sở Y tế Đồng Nai, Sở Y tế Bình Dương tăng cường công tác giám sát, phòng chống bệnh Đậu mùa khỉ trên địa bàn theo hướng dẫn của Bộ Y tế tại Quyết định số 2265/QĐ-BYT ngày 22/8/2022 về việc ban hành Hướng dẫn tạm thời giám sát, phòng chống bệnh Đậu mùa khỉ.
Các đơn vị lưu ý cần chủ động, phối hợp, khẩn trương điều tra kỹ tất cả các trường hợp tiếp xúc với trường hợp dương tính với Đậu mùa khỉ nêu trên để xác định nguồn lây nhiễm nhằm quản lý, xử lý triệt để ổ dịch (nếu có) không để dịch lây lan rộng ra cộng đồng.
Mặt khác, các đơn vị thực hiện công tác truyền thông bằng nhiều hình thức cho người dân về tình hình dịch bệnh và các biện pháp phòng chống không để người dân hoang mang lo lắng không cần thiết.
Tổ chức tập huấn cho cán bộ y tế các tuyến về giám sát, điều trị và phòng chống nhiễm khuẩn bệnh Đậu mùa khỉ.
Tổ chức điều trị bệnh nhân, tránh tử vong, không để xảy ra lây nhiễm chéo, lây nhiễm đối với nhân viên y tế trong quá trình chăm sóc, điều trị.
Báo cáo kịp thời trường hợp bệnh đậu mùa khỉ tại địa chỉ website: https://macabenh.vncdc.gov.vn/?mod=monkey (điện thoại hỗ trợ: 0387525938)
Viện Pasteur TP Hồ Chí Minh tiếp tục hỗ trợ, hướng dẫn kịp thời các địa phương, đơn vị trên địa bàn về giám sát, lấy mẫu, chẩn đoán và phòng chống lây nhiễm, xử lý ổ dịch bệnh đậu mùa khỉ.
