Mới đây, Tập đoàn Foxconn đã có văn bản kiến nghị gửi Văn phòng Chính phủ, Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Bộ Xây dựng về việc xây dựng NƠXH cho công nhân tại các tỉnh Bắc Giang, Bắc Ninh, Vĩnh Phúc.
Theo đề xuất, tại 3 dự án NƠXH do các công ty thành viên trực thuộc đơn vị này đang triển khai, gồm: Dự án công nhân và công trình dịch vụ công cộng Phoenix Town với quy mô 9,9ha gần KCN Bình Xuyên, tỉnh Vĩnh Phúc, tổng vốn đầu tư hơn 1.000 tỷ đồng; Dự án nhà ở xã hội Vân Trung, tỉnh Bắc Giang, quy mô 16,7ha, tổng mức đầu tư khoảng 3.400 tỷ đồng; dự án nhà ở xã hội Golden Park gần KCN Quế Võ, Bắc Ninh, có quy mô 6,3ha, tổng vốn đầu tư 2.900 tỷ đồng.
Tập đoàn này đề xuất cho phép các doanh nghiệp sản xuất trong các khu công nghiệp có thể đại diện cho người lao động đứng ra thuê, mua NƠXH cho công nhân ở tại 3 dự án NƠXH để chủ yếu phục vụ cho nhu cầu ở của công nhân đang làm việc cho tập đoàn.
Nhìn nhận về vấn đề này, chuyên gia Vũ Quang Vinh cho biết, đối với công nhân ở các KCN thì thường không có sự ổn định lâu dài về việc làm. Thứ nhất, do nhiều công nhân có xu hướng thường xuyên thay đổi nơi làm việc; Thứ hai, các doanh nghiệp nước ngoài thường xuyên trẻ hóa đội ngũ công nhân của mình.
“Nhiều doanh nghiệp nước ngoài có quy tắc không sử dụng công nhân đến ngoài 40 tuổi, nên các dự án NƠXH cho công nhân để thuê, mua để bán được sản phẩm là vấn đề khiến cho chủ đầu tư dự án quan ngại. Vì vậy, đề xuất cho các chủ doanh nghiệp được thuê mua NƠXH cho công nhân của mình ở cũng nên được nghiên cứu cho phù hợp” - ông Vinh cho hay.
Đồng quan điểm, chuyên gia Trần Quốc Việt cho rằng, theo quy định của pháp luật hiện hành, NƠXH là sản phẩm để cho công nhân, người có thu nhập thấp được phép thuê mua. Nhưng để giải quyết nhu cầu cấp thiết về chỗ ở cho công nhân tại các khu công nghiệp thì cũng nên cân nhắc để cho các chủ doanh nghiệp được phép thuê mua lại sản phẩm cho công nhân của mình ở.
“Tuy nhiên, NƠXH được đầu tư chủ yếu từ nguồn kinh phí của Nhà nước, nếu cho doanh nghiệp được thuê mua có thể dẫn đến những tiêu cực xảy ra, như bán lại hoặc cho thuê lại với giá chênh lệch. Vì vậy, nếu cho phép phải có một cơ quan quản lý Nhà nước đứng ra làm nhiệm vụ quản lý chung, trong đó phải tuân thủ theo các quy định của Nhà nước, như vậy vừa giải quyết được nhu cầu của doanh nghiệp và cũng hỗ trợ tích cực cho người lao động” - ông Việt nhìn nhận.