Danh tính nhà tài trợ cho Vinastas khảo sát nước mắm

Tại cuộc họp báo Chính phủ, phóng viên đặt câu hỏi về việc Hội Tiêu chuẩn và Bảo vệ người tiêu dùng Việt Nam (Vinastas) công bố khảo sát kiểm nghiệm nước mắm truyền thống với kết quả nhiều mẫu nhiễm thạch tín gây hoang mang dư luận, Bộ Công Thương đã báo cáo và kiến nghị Thủ tướng Chính phủ yêu cầu Vinastas cải chính công khai trên các phương tiện thông tin đại chúng; đồng thời xem xét xử lý các hành vi có dấu hiệu vi phạm của Vinastas theo quy định của pháp luật. Đến nay các dấu hiệu vi phạm của Vinastas đã được làm rõ chưa? Phương án xử lý đối với các vi phạm này thế nào?

Trả lời câu hỏi, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ, Người phát ngôn của Chính phủ Mai Tiến Dũng cho biết, thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, ngay trong ngày, Bộ Y tế đã thành lập đoàn kiểm tra liên ngành gồm y tế, nông nghiệp, công thương, kiểm tra các cơ sở sản xuất, kinh doanh nước mắm cả quy mô công nghiệp và truyền thống tại 3 miền Bắc, Trung, Nam. Đồng thời lấy mẫu nước mắm các loại, gửi phân tích tại các labo chuẩn. Kết quả không phát hiện mẫu nước mắm nào vượt ngưỡng arsen vô cơ (thạch tín).

Bộ Y tế đã công bố ngay kết quả để ổn định sản xuất và tiêu dùng, tránh hoang mang dư luận. Bộ Công Thương đã tiến hành thanh, kiểm tra hoạt động của VINASTAS; Bộ Thông tin và truyền thông đã khẩn trương kiểm tra, xử lý sai phạm đối với báo chí trong việc đưa tin.

Theo báo cáo của Bộ Công Thương, VINASTAS đã có các sai phạm: Kết quả khảo sát nước mắm của VINASTAS không tin cậy và minh bạch do không xây dựng Đề án và Kế hoạch khảo sát rõ ràng; việc khảo sát chủ yếu do Chủ tịch Hội và một số cá nhân thực hiện; nhiều khâu không được cấp có thẩm quyền phê duyệt và giám sát; quá trình lấy mẫu thiếu tin cậy, không đúng quy định; việc khảo sát được thực hiện dưới sự tài trợ của Công ty TNHH Liên doanh T&A Ogilvy, không đảm bảo tính độc lập theo quy định.

Việc VINASTAS công bố thông tin sai về chất lượng nước mắm vừa qua có dấu hiệu vi phạm quy định tại Khoản 12 Điều 5 Luật An toàn thực phẩm (đăng tải, công bố thông tin sai lệch về an toàn thực phẩm gây bức xúc cho xã hội hoặc thiệt hại cho sản xuất, kinh doanh) và Khoản 6 Điều 10 Luật Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng (lợi dụng việc bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng để xâm phạm lợi ích của Nhà nước, quyền, lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân khác).

Các sai phạm của VINASTAS đã được Bộ Công Thương làm rõ và báo cáo Thủ tướng Chính phủ; đối với sai phạm của báo chí trong việc đưa tin đã được Bộ Thông tin và Truyền thông xử phạt vi phạm hành chính 50 cơ quan báo chí về hành vi thông tin sai sự thật gây hậu quả nghiêm trọng, ngoài việc phạt tiền các cơ quan này đều bị áp dụng hình phạt bổ sung. Đến nay, trong 9 cơ quan báo chí có sai phạm nặng nhất đã có 6 cơ quan chủ quản đã có báo cáo gửi Bộ về hình thức xử lý kỷ luật các cá nhân. Bộ đang xem xét xử lý theo quy định của Luật Báo chí.

Ngày 29/11, Thủ tướng Chính phủ đã có văn bản giao Bộ Công Thương khẩn trương chỉ đạo Hội Tiêu chuẩn và Bảo vệ người tiêu dùng Việt Nam cải chính thông tin mà Hội đã công bố về chất lượng nước mắm; tổ chức kiểm điểm làm rõ và xử lý nghiêm các sai phạm của Hội Tiêu chuẩn và Bảo vệ người tiêu dùng Việt Nam trong vụ việc trên theo đúng quy định của pháp luật.

Giao Bộ Nội vụ tổ chức kiểm tra việc chấp hành Điều lệ Hội và có biện pháp chấn chỉnh kịp thời các tồn tại trong tổ chức và hoạt động của Hội Tiêu chuẩn và Bảo vệ người tiêu dùng Việt Nam; chủ trì nghiên cứu làm rõ tư cách pháp lý của Hội Tiêu chuẩn và Bảo vệ người tiêu dùng Việt Nam trong thực hiện các hoạt động bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng; xử lý nghiêm các vi phạm của Hội này theo quy định.

Thủ tướng giao Bộ Thông tin và Truyền thông phối hợp với các cơ quan chủ quản của các cơ quan báo chí có sai phạm xử lý nghiêm các cá nhân trong việc đưa thông tin thiếu trung thực, gây ảnh hưởng tiêu cực đến sản xuất, kinh doanh và đời sống xã hội. Trước đó Thủ tướng Chính phủ cũng đã giao Bộ Công an điều tra và sớm công bố kết quả vụ việc.

Hiện nay các Bộ, cơ quan đang khẩn trương thực hiện nhiệm vụ Thủ tướng giao, tiếp tục xem xét, làm rõ và xử lý nghiêm sai phạm của VINASTAS và các tổ chức, cá nhân liên quan theo đúng quy định của pháp luật.

Trong buổi họp báo, trả lời câu hỏi liên quan đến sự việc trên, Thứ trưởng Bộ Công Thương Hoàng Quốc Vượng cho hay, về vi phạm của Vinastas trong việc công bố thông tin liên quan đến arsen trong nước mắm, ngay sau khi có thông tin đó, Bộ Công Thương đã tiến hành kiểm tra các hoạt động của Vinastas và đã có báo cáo lên Thủ tướng. Theo đó, Vinastas có những sai phạm.

Cụ thể, kết quả khảo sát của Vinastas không minh bạch, như không xây dựng đề án và kế hoạch khảo sát rõ ràng, việc khảo sát chủ yếu do Chủ tịch Hội và một số cá nhân thực hiện, nhiều khâu không được cấp có thẩm quyền phê duyệt và giám sát; quá trình lấy mẫu thiếu tin cậy, không đúng quy định; việc khảo sát được thực hiện dưới sự tài trợ của Công ty TNHH Liên doanh T&A Ogilvy, không bảo đảm tính độc lập theo quy định.