Sáng 22/11, Quốc hội thảo luận ở hội trường về kết quả tiếp công dân, xử lý đơn thư và giải quyết khiếu nại, tố cáo của công dân năm 2023.
Nâng cấp, hoàn thiện cơ sở dữ liệu quốc gia về khiếu nại, tố cáo
Thảo luận tại hội trường, đại biểu Thái Thị An Chung – Phó Trưởng Đoàn chuyên trách Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Nghệ An cho hay, tiến độ thực hiện nâng cấp, mở rộng hệ thống cơ sở dữ liệu quốc gia về tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo như vậy là chậm, chưa xác định được lộ trình cụ thể để đưa Cơ sở dữ liệu quốc gia về khiếu nại, tố cáo vào vận hành đáp ứng yêu cầu của Quốc hội.
Đại biểu đề nghị Chính phủ, Thanh tra Chính phủ cần chỉ rõ nguyên nhân của tồn tại, hạn chế này- ngoài việc chưa được đầu tư thoả đáng thì nguyên nhân khách quan, nguyên nhân chủ quan khác là gì, để sớm có giải pháp khắc phục và cam kết tiến độ hoàn thành để tránh lãng phí thời gian, công sức của người dân và cán bộ, công chức.
Về một số giải pháp để nâng cao chất lượng công tác tiếp công dân, xử lý đơn thư và giám sát việc giải quyết khiếu nại, tố cáo của công dân gửi đến Quốc hội, các cơ quan của Quốc hội, đại biểu đề nghị cần quan tâm một số vấn đề sau:
Cụ thể, Uỷ ban Thường vụ Quốc hội cần sớm nghiên cứu, bổ sung quy định về phân loại xử lý đơn khiếu nại, tố cáo của cơ quan dân cử; tiếp tục tăng cường công tác tập huấn, bồi dưỡng nâng cao kiến thức, kỹ năng cho đại biểu dân cử và cán bộ, công chức tham mưu, giúp việc về nội dung này trong thời gian tới.
Ngoài ra, đại biểu kiến nghị Ủy ban Thường vụ Quốc hội nghiên cứu chỉ đạo việc xây dựng, hoàn thiện và đưa vào sử dụng phần mềm cơ sở dữ liệu quản lý đơn thư sử dụng chung giữa các cơ quan của Quốc hội, Đoàn đại biểu Quốc hội để thuận tiện trong việc quản lý, lưu trữ, tra cứu, xử lý đơn thư và theo dõi, đôn đốc việc giải quyết, trả lời đơn thư. Từ đó, có thể lựa chọn các vụ việc để tập trung giám sát, đáp ứng được nguyện vọng của cử tri.
Rà soát, thống kê lại các vướng mắc trong giải quyết đơn thư
Trong khi đó, đại biểu Lê Văn Thìn (Đoàn tỉnh Phú Yên) cho hay, qua công tác tiếp công dân, phần lớn các vấn đề tập trung khiếu nại, tố cáo liên quan đến đất đai, nhất là những đơn thư khiếu nại kéo dài. Các vướng mắc phát sinh từ quá trình phát triển kinh tế - xã hội qua các thời kỳ; có những vướng mắc kéo dài rất nhiều năm.
Đại biểu Lê Văn Thìn chỉ rõ nguyên nhân của những vướng mắc này là do các cơ quan quản lý Nhà nước là chủ yếu, hoặc tại địa phương trước đây thực hiện chưa đúng, chưa đầy đủ các quy định pháp luật, hoặc do pháp luật thay đổi qua các thời kỳ mà không áp dụng được các điều khoản chuyển tiếp. Và hiện các vụ việc này hầu như không giải quyết được, nếu áp dụng pháp luật hiện hành cũng không giải quyết được.
Do đó, đại biểu Lê Văn Thìn đề nghị Chính phủ chỉ đạo các địa phương rà soát, thống kê lại các vướng mắc, bất cập, phân loại các thẩm quyền giải quyết theo quy định pháp luật. Đối với các vướng mắc thuộc thẩm quyền của địa phương, vướng mắc nào chưa rõ, cần sự hỗ trợ của các bộ ngành thì giao cho các bộ ngành và Tổ Công tác của Chính phủ nghiên cứu có những hướng dẫn để giải quyết dứt điểm.
Đại biểu Lê Văn Thìn cho rằng, đây chỉ là giải pháp áp dụng trong một thời gian nhất định, tránh trường hợp lạm dụng ở các bộ ngành phải thực hiện thay phần việc của mình.
Đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin trong phổ biến, giáo dục pháp luật
Giải trình, làm rõ một số vấn đề đại biểu Quốc hội nêu, Tổng Thanh tra Chính phủ Đoàn Hồng Phong cho biết về tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật về tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo, thời gian qua công tác này đã được thực hiện bằng nhiều hình thức đa dạng, phong phú, sáng tạo, phù hợp với từng vùng miền, từng đối tượng, đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin để truyền tải nội dung tuyên truyền.
Tuy nhiên, hiệu quả công tác này này còn hạn chế. Do đó, Tổng Thanh tra Chính phủ cho biết thời gian tới sẽ tham mưu cho Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo tăng cường tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật nói chung và tăng cường tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo nói riêng.
Về tiếp công dân và xử lý đơn thư, Tổng Thanh tra Chính phủ cho biết số đơn thư năm 2023 tăng mạnh; tỉ lệ đơn đủ điều kiện xử lý càng lên cao lại càng giảm; việc chuyển đơn và xử lý đơn còn nhiều bất cập.
Tiếp thu ý kiến thẩm tra và ý kiến đại biểu Quốc hội, thời gian tới Thanh tra Chính phủ cùng các bộ ngành địa phương tiếp tục tham mưu cho Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ tăng cường tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo; đồng thời nghiên cứu đầu tư nâng cấp, hoàn thiện cơ sở dữ liệu quốc gia về khiếu nại, tố cáo, phân định rõ các loại đơn theo thẩm quyền giải quyết hạn chế trùng lặp.
Về kết quả kiểm tra, rà soát các vụ việc khiếu nại, tố cáo tồn đọng, kéo dài, Tổng Thanh tra Chính phủ cho biết thực hiện Nghị quyết 623, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã chỉ đạo các bộ ngành địa phương khẩn trương kiểm tra rà soát giải quyết dứt điểm các vụ việc khiếu nại, tố cáo tồn đọng, kéo dài. Thanh tra Chính phủ đã tích cực phối hợp với Bộ Công an, các bộ ngành chức năng, địa phương tiến hành rà soát, phân loại, giải quyết cụ thể 1003 vụ việc. Các địa phương rà soát, phân loại, giải quyết 856/1003 vụ việc đạt 85,3%.
Thời gian tới, Thanh tra Chính phủ tiếp tục tham mưu cho Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo các địa phương phát huy trách nhiệm các cấp ủy đảng, chính quyền các cấp trong giải quyết khiếu nại, tố cáo; phối hợp chặt chẽ với bộ ngành Trung ương tập trung giải quyết dứt điểm những vụ việc tồn đọng, kéo dài còn lại.
