Dịch Covid-19 diễn biến “đáng lo ngại”
Châu Âu lại trở thành tâm dịch Covid-19 toàn cầu khiến chính phủ một số nước phải cân nhắc tái áp đặt các biện pháp hạn chế ngăn chặn làn sóng lây lan virus SARS-CoV-2 khi Giáng sinh sắp tới.
| Châu Âu hiện chiếm hơn một nửa số ca lây nhiễm trung bình trong 7 ngày trên toàn cầu và khoảng một nửa số ca tử vong mới nhất. Ảnh: AFP |
Châu lục này hiện chiếm hơn một nửa số ca lây nhiễm trung bình trong 7 ngày trên toàn cầu và khoảng một nửa số ca tử vong mới nhất, mức cao nhất kể từ tháng 4/2021 khi đại dịch bùng phát mạnh tại Italia. Đợt lây lan Covid-19 mới tại châu Âu diễn ra khi các chiến dịch tiêm chủng thành công giúp tình hình dịch ổn định trong những tháng trước mùa đông và cũng là mùa cúm.
Khoảng 65% dân số của Khu vực Kinh tế châu Âu (EEA) - bao gồm Liên minh châu Âu, Iceland, Liechtenstein và Na Uy - đã tiêm 2 liều vaccine, theo số liệu của EU. Tuy nhiên, tốc độ tiêm chủng chậm lại trong những tháng gần đây. Tỷ lệ tiêm chủng ở các nước Nam Âu là khoảng 80% trong khi ở các nước Trung, Đông Âu và Nga, tỷ lệ chậm hơn dẫn tới các đợt bùng phát gây sức ép cho hệ thống y tế.
Theo báo cáo của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), số ca tử vong do Covid-19 tăng 10% ở châu Âu trong tuần qua. Trong khi đó, một quan chức WHO tuần trước tuyên bố rằng châu Âu đã "trở lại tâm chấn của đại dịch".
Làn sóng dịch bệnh mới nhất phần lớn bùng phát ở Nga và Đông Âu - nơi có tỷ lệ tiêm chủng thấp, nhưng các nước ở phía Tây như Đức và Anh cũng ghi nhận tỷ lệ mắc Covid-19 cao nhất thế giới.
Theo AP, mặc dù các quốc gia ở Tây Âu đều có tỷ lệ tiêm chủng trên 60%, thậm chí một số nước như Bồ Đào Nha và Tây Ban Nha có tỷ lệ tiêm chủng cao hơn nhiều, nhưng vẫn còn một bộ phận đáng kể dân số chưa được vaccine bảo vệ.
Tiến sĩ Bharat Pankhania, giảng viên cấp cao tại Trường Y Đại học Exeter, giải thích rằng số lượng lớn những người chưa được tiêm ngừa vaccine kết hợp với việc tiếp xúc xã hội rộng rãi và sự suy giảm khả năng miễn dịch ở những người đã tiêm đầy đủ vaccine là nguyên nhân khiến ca nhiễm tăng trở lại ở Tây Âu.
Trung tâm Kiểm soát Dịch bệnh châu Âu lưu ý, tỷ lệ thông báo ca bệnh, tỷ lệ tử vong, nhập viện và ICU đều được dự báo tăng trong hai tuần tới. Số ca nhiễm Covid-19 và tử vong dự kiến tăng khoảng 50% trong 2 tuần tới, đạt tỷ lệ hàng tuần là 300 ca mắc mới và 2,7 ca tử vong trên 100.000 dân.
Cần theo dõi sát tình hình
Theo các nhà virus học và chuyên gia y tế công cộng, tỷ lệ tiêm chủng thấp ở một số nơi, suy giảm khả năng miễn dịch ở những người được tiêm chủng sớm và chủ quan trong việc đeo khẩu trang và nới lỏng các biện pháp hạn chế có thể là nguyên nhân của đợt bùng phát lây nhiễm mới tại châu Âu.
"Điều học được ở đây là không nên rời mắt khỏi quả bóng" - Lawrence Young, nhà virus học tại Trường Y Warwick của Vương quốc Anh, cho biết.
Các quốc gia bao gồm Hà Lan, Đức, Áo và Cộng hòa Czech đang thực hiện hoặc lập kế hoạch về các biện pháp phòng ngừa để hạn chế sự lây lan của dịch Covid-19.
Trước làn sóng ca nhiễm mới, Đức sẽ xét nghiệm Covid-19 miễn phí trở lại từ ngày 13/11 và dự thảo luật sẽ cho phép tái áp đặt các biện pháp như bắt buộc đeo khẩu trang và giãn cách xã hội có hiệu lực đến tháng 3 năm sau. Chính phủ Áo có thể sẽ ra quyết định áp đặt lệnh phong toả đối với những người chưa tiêm chủng vào ngày 14/11.
| Các quốc gia Tây Âu buộc phải xem xét việc tái phong tỏa khi làn sóng Covid-19 bùng phát trở lại trong những tuần gần đây. |
Thủ tướng Hà Lan Mark Rutte vừa thông báo Hà Lan sẽ phong toả một phần trong 3 tuần từ ngày 13/11, trở thành nước đầu tiên ở Tây Âu phong tỏa một phần kể từ mùa hè năm nay để ngăn chặn số ca mắc Covid-19 đang tăng lên.
Câu hỏi đặt ra bây giờ là liệu các nước châu Âu có thể ngăn chặn làn sóng Covid-19 mới nhất này mà không cần dùng đến các lệnh phong tỏa nghiêm ngặt, vốn tàn phá nền kinh tế và ảnh hưởng đến sức khỏe tinh thần của người dân hay không.
Các chuyên gia y tế cho rằng có thể nới lỏng phong tỏa, nhưng các nhà chức trách không thể loại bỏ tất cả các biện pháp hạn chế và phải tăng tỷ lệ tiêm chủng.
"Tôi cho rằng thời kỳ mà mọi người không được phép ra khỏi nhà đã qua, vì chúng ta có các công cụ để kiểm soát dịch Covid-19, từ xét nghiệm, vaccine cho đến điều trị. Vì vậy, tôi hy vọng mọi người sẽ làm thực hiện những điều cần thiết để phòng ngừa như đeo khẩu trang", Devi Sridhar, lãnh đạo bộ phận y tế toàn cầu tại Đại học Edinburgh, cho biết.
Bên cạnh đó, phần lớn các nước EU đang triển khai tiêm mũi vaccine tăng cường cho người cao tuổi và những người có hệ miễn dịch yếu. Tuy nhiên, mở rộng tiêm chủng cho nhiều dân số hơn và tiêm vaccine cho thanh thiếu niên nên được ưu tiên để tránh phải thực hiện các biện pháp như phong tỏa.
“Điều cấp thiết hiện nay là phải mở rộng số người được tiêm mũi vaccine tăng cường càng nhiều càng tốt" - ông Carlo Federico Perno, trưởng khoa vi sinh và chẩn đoán miễn dịch tại bệnh viện Bambino Gesù ở Rome, Italia, nhận định.
Theo kế hoạch Na Uy sẽ tiêm tăng cường cho tất cả người dân từ 18 tuổi trở lên. Trong khi đó, từ ngày 1/12 tới, chính phủ Italia cũng sẽ tiêm liều thứ 3 cho những người trên 40 tuổi.
Tuy nhiên, các nhà virus học cho rằng vaccine không phải là "viên đạn bạc" để ngăn đại dịch về lâu dài. Bà Antonella Viola, giáo sư về miễn dịch học tại Trường ĐH Padua (Italia, cho biết các biện pháp như giữ khoảng cách, đeo khẩu trang và quy định tiêm vaccine tại các địa điểm trong nhà là rất cần thiết./.
