Có nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng DN trốn đóng, nợ đóng BHXH được chỉ ra. Trong đó, một số DN gặp khó khăn do hoạt động sản xuất kinh doanh bị thu hẹp, chiếm dụng vốn, nợ chồng chéo, chậm được giải ngân dẫn đến tình trạng mất khả năng thanh toán, bị phong tỏa hóa đơn; số DN dừng hoạt động, giải thể tăng.
Tuy nhiên, nhiều DN đang hoạt động hiệu quả, có lợi nhuận, trả lương thưởng cho người lao động bình thường nhưng vẫn tìm cách đối phó, trốn tránh, chiếm dụng tiền đóng của người lao động để sử dụng vào mục đích khác.
Ngoài ra, vẫn còn tình trạng người sử dụng lao động và người lao động thỏa thuận, chủ động trốn đóng BHXH, đóng không đúng mức quy định, cũng như sự hiểu biết pháp luật của người lao động còn hạn chế, chưa đấu tranh để bảo vệ quyền lợi chính đáng của mình.
Trong tháng 10/2019, BHXH TP tiếp tục công khai danh sách 500 DN điển hình nợ BHXH lớn tính đến hết tháng 9 đã có hành vi vi phạm pháp luật nghiêm trọng, xâm hại quyền và lợi ích hợp pháp của 13.660 lao động, gây ảnh hưởng xấu đến an sinh xã hội trên địa bàn Thủ đô.
Trong danh sách này, với số tiền nợ 18 tháng là hơn 21 tỷ đồng, Công ty TNHH May mặc xuất khẩu VIT Garment (Mê Linh) là DN có số nợ lớn nhất. Tiếp theo là Công ty CP Đầu tư và Phát triển công nghệ cao Minh Quân (Hà Đông) nợ 19 tháng với số tiền 16,4 tỷ đồng; Đài truyền hình kỹ thuật số VTC (Hai Bà Trưng) còn nợ 15 tháng với số tiền 12,9 tỷ đồng…
Bên cạnh những DN có số nợ lớn, thời gian nợ kéo dài được BHXH TP Hà Nội công bố thì có 3 đơn vị sử dụng lao động có số nợ BHXH ít nhất, với tổng số tiền nợ là hơn 360 triệu đồng: Công ty TNHH Thương mại Sao Kim (Ba Đình); Công ty CP Eonimix (Cầu Giấy); Công ty CP Cơ khí và vận tải HTC (Long Biên).