Để đối phó với tình trạng này, Cục Thuế Hà Nội đã và đang triển khai nhiều biện pháp cải cách hành chính vừa tạo thuận lợi cho DN, vừa hạn chế tối đa các hành vi gian lận thuế. Phóng viên báo Kinh tế & Đô thị đã có cuộc trao đổi với ông Viên Viết Hùng - Phó Cục trưởng Cục Thuế Hà Nội về vấn đề này.
Các hành vi gian lận thuế đang diễn ra ngày càng phức tạp và tinh vi. Trên địa bàn Hà Nội, việc DN sử dụng hóa đơn trái phép, gian lận hóa đơn khấu trừ thuế giá trị gia tăng… ở mức độ nào, thưa ông?
- Để phát hiện các hành vi gian lận thuế, thời gian qua, Cục Thuế Hà Nội đã sử dụng công nghệ thông tin trong đối chiếu, tra cứu hóa đơn của đơn vị bỏ khỏi địa chỉ kinh doanh nhằm ngăn chặn hành vi sử dụng hóa đơn bất hợp pháp. Với ứng dụng này, Cục Thuế đã phát hiện và thông báo, cảnh báo đến trên 20.000 lượt DN với trên 130.000 số hóa hơn được xác định là có dấu hiệu bất hợp pháp, tiền thuế giá trị gia tăng thu được trên 400 tỷ đồng. Đến nay, các DN được thông báo đã tự điều chỉnh trên 200 tỷ đồng tiền thuế giá trị gia tăng vào ngân sách Nhà nước...
Bên cạnh đó, Cục Thuế TP Hà Nội đã phát hiện, chuyển cơ quan điều tra và phối hợp cung cấp thông tin điều tra những ổ nhóm lớn chuyên thành lập DN để bán hóa đơn trái phép như vụ do Nguyễn Trường cầm đầu thành lập 16 DN, vụ Đinh Thị Văn thành lập 6 DN hay gần nhất là vụ Lê Văn La và Nguyễn Thị Dậu thành lập 8 công ty để mua bán hóa đơn trái phép… Cơ quan thuế đang phối hợp chặt chẽ với cơ quan công an Hà Nội tiếp tục điều tra xử lý đối với các đơn vị đã mua, sử dụng hóa đơn trái phép.
Phòng chống gian lận thuế, cơ quan thuế đã kiểm tra chặt chẽ hơn các thủ tục hoàn thuế. Điều này đã khiến nhiều DN gặp rắc rối và khó khăn trong hoàn thuế. Ông có lời khuyên nào cho DN để họ tránh gặp những rắc rối không đáng có khi hoàn thuế giá trị gia tăng?
- Trong thời gian vừa qua, cơ quan thuế đã có những sửa đổi nhiều quy định về hóa đơn chứng từ theo hướng thông thoáng hơn, tạo điều kiện cho DN chủ động hơn. Tuy nhiên, khi thủ tục thông thoáng hơn, tình trạng xuất hóa đơn khống, hoặc gian lận để chiếm đoạt tiền thuế của Nhà nước cũng xảy ra phức tạp hơn. Chính vì vậy, Cục Thuế TP Hà Nội đã đưa các giải pháp để phòng ngừa và ngăn chặn dựa trên phân tích dữ liệu tại cơ quan thuế được sàng lọc một cách cẩn thận và chi tiết đến từng số hóa đơn.
Chúng tôi cũng đề nghị các chủ DN một số nội dung cụ thể để hạn chế tối đa rủi ro. Cụ thể, DN tuyệt đối không vì lợi ích kinh tế trước mắt mà mua hàng hóa trôi nổi, mua hóa đơn bất hợp pháp để hợp thức. Các DN cần tổ chức quản trị DN chặt chẽ đảm bảo việc mua bán hàng hóa kèm hóa đơn minh bạch, rõ ràng. Bên cạnh đó, DN cũng cần có quy trình, có cơ chế kiểm soát việc mua bán vật tư hàng hóa và thanh toán các chi phí, không để những cán bộ lợi dụng tình trạng có thể mua hóa đơn bất hợp pháp để thanh toán các chi phí. Việc này có thể dẫn đến tình trạng chính DN bị chiếm đoạt tiền do các cá nhân đã đẩy tăng chi phí lên trên hóa đơn bất hợp pháp, đồng thời có thể DN sẽ bị cơ quan thuế xử lý vi phạm do sử dụng hóa đơn bất hợp pháp.
Thời gian tới, Cục Thuế Hà Nội có các giải pháp nào để hạn chế tối đa tình trạng gian lận thuế và tạo điều kiện thuận lợi cho DN?
- Chúng tôi đã và đang triển khai nhiều giải pháp cải cách hành chính vừa để tạo thuận lợi tối đa cho DN và người nộp thuế, vừa để kiểm soát chặt chẽ, đảm bảo ngăn chặn các hành vi gian lận thuế. Cụ thể, Cục Thuế TP Hà Nội triển khai đẩy mạnh chương trình thanh tra kiểm tra, trong đó thực hiện thanh tra kiểm tra theo kế hoạch đánh giá rủi ro và chú trọng thanh tra kiểm tra theo chuyên đề như chuyên đề chống chuyển giá, chuyên đề sử dụng hóa đơn… Chúng tôi cũng tiếp tục rà soát phát hiện các ổ nhóm các đơn vị phát hành hóa đơn trái phép để ngăn chặn xử lý và phối hợp chặt chẽ với cơ quan điều tra thực hiện điều tra kết luận và xử lý.
Để ngăn chặn gian lận về hoàn thuế giá trị gia tăng, Cục Thuế TP sẽ chủ động đổi mới hình thức kiểm tra hoàn thuế theo hướng cơ quan thuế sẽ xác minh hóa đơn mua vào đề nghị hoàn đến tận đơn vị bán đầu tiên trong chuỗi cung ứng cho DN. Bên cạnh đó, việc triển khai thí điểm đề án sử dụng hóa đơn điện tử cũng tiếp tục được Cục Thuế Hà Nội quyết liệt thực hiện.
Xin cảm ơn ông!