Tại hội nghị, trình bày báo cáo về công tác tiêu thoát nước, giải pháp chống úng ngập trên địa bàn TP Hà Nội, Phó Chủ tịch UBND TP Dương Đức Tuấn đánh giá, hệ thống thoát nước Hà Nội mới chỉ thực hiện đầu tư cơ bản hoàn chỉnh hệ thống thoát nước khu vực nội thành thuộc khu vực sông Tô Lịch với diện tích 77,5km (Dự án thoát nước nhằm cải thiện môi trường Hà Nội - Dự án I + II); còn lại các khu vực khác mới bắt đầu hoặc đang nghiên cứu đầu tư xây dựng hệ thống thoát nước.
Những năm gần đây tình hình phát triển đô thị nhanh trong khi hệ thống thoát nước đô thị chưa được đầu tư đồng bộ. Một số khu vực có cốt địa hình thấp nên với những trận mưa có cường độ đến 70mm/h sẽ xuất hiện 11 điểm úng ngập, với lượng mưa đến 100mm/h xuất hiện 30 điểm úng ngập tại các tuyến phố chính và một số điểm ngập nhỏ lẻ khác tại các ngõ ngách khu dân cư và cục bộ một số đoạn trên các tuyến tỉnh lộ, quốc lộ do chưa có hệ thống thoát nước đô thị.
Nguyên nhân gây úng ngập do các điểm úng ngập ở vị trí điểm trũng, xa nguồn xả, cao độ nền thấp hơn khu vực xung quanh nên khi mưa lớn, nước chảy theo mặt đường dồn về nhanh gây ra các điểm ngập cục bộ. Mặt khác hệ thống thoát nước vận hành theo nguyên lý tự chảy, các nguồn xả, trạm bơm đầu mối hiện nay chưa được xây dựng hoàn thiện đồng bộ theo quy hoạch.
Lượng mưa thực tế vượt lượng mưa tính toán và khả năng của hệ thống thoát nước hiện trạng. Tần suất mưa theo tính toán thực hiện theo quy hoạch là P=5-10 năm. Tuy nhiên hiện nay do tình hình thời tiết có diễn biến bất thường các trận mưa lớn tập trung với cường độ cao liên tục xuất hiện với tần suất P=1 năm làm cho hệ thống thoát nước luôn quá tải dẫn đến thời gian tập trung nước vào hệ thống nhanh, gây ra úng ngập cục bộ.
Quá trình đô thị hóa nhanh nhưng công tác đầu tư hệ thống thoát nước chưa theo kịp đặc biệt khu vực ngoại thành đối với các tuyến tỉnh lộ, quốc lộ. Hệ thống hồ điều hòa theo quy hoạch còn thiếu, nhiều ao hồ trong nội thành bị thu hẹp diện tích do phát triển đô thị hoặc chưa tham gia tích nước điều hòa thoát nước đô thị.
Theo Phó Chủ tịch UBND TP Dương Đức Tuấn, để đảm bảo công tác thoát nước trên địa bàn TP, UBND TP đã chỉ đạo Sở Xây dựng và các đơn vị liên quan tổ chức triển khai thực hiện một số giải pháp: Lập đường dây nóng giữa các đơn vị để tiếp nhận và giải quyết kịp thời các sự cố thoát nước gây úng ngập; tổ chức ứng trực 24/24h, tập kết và chuẩn bị đầy đủ nhân lực, thiết bị để đảm bảo thoát nước tại các vị trí xảy ra úng ngập.
Bảo dưỡng, sửa chữa kịp thời các trạm bơm, công trình đầu mối đảm bảo vận hành 100% công suất. Thực hiện cải tạo, sửa chữa hệ thống thoát nước khắc phục tình trạng úng ngập trên địa bàn TP. Phối hợp với Sở NN&PTNT, các đơn vị thủy lợi - vận hành theo quy trình đối với các trạm bơm thoát nước đô thị và các trạm bơm tiêu nông nghiệp. Kiểm tra, bổ sung ga thu nước mưa, thay đổi miệng thu nước của ga thu để tăng khả năng thu nước vào hệ thống. Nghiên cứu bổ sung và các bể điều tiết ngầm để giảm thiểu úng ngập tại nơi có địa hình trũng và xa nguồn xả.
Thời gian tới, để tiếp tục từng bước triển khai Quy hoạch thoát nước Thủ đô Hà Nội đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050; Kế hoạch phát triển hệ thống thoát nước, xử lý nước thải giai đoạn năm 2021 - 2025 và Kế hoạch đầu tư công trung giai đoạn năm 2021- 2025 của TP để giải quyết tình trạng thoát nước khu vực đô thị, nâng tỷ lệ nước thải đô thị đạt tiêu chuẩn vào năm 2025, Ban cán sự Đảng UBND TP kiến nghị Ban chấp hành Đảng bộ TP chấp thuận các giải pháp nêu trong báo cáo và quan tâm chỉ đạo hoàn thiện Quy hoạch Thủ đô Hà Nội, điều chỉnh tổng thể Quy hoạch chung xây dựng Thủ đô Hà Nội đến năm 2030 và tầm nhìn đến năm 2050 làm cơ sở hoàn thành chương trình phát triển đô thị để tập trung xây dựng đồng bộ các khu vực phát triển đô thị.
Trong phát biểu khai mạc Hội nghị, Bí thư Thành ủy Đinh Tiến Dũng nhấn mạnh, đây là một vấn đề rất hệ trọng, ảnh hưởng trực tiếp tới tới đời sống, sinh hoạt của Nhân dân.
Thường trực Thành ủy đã đi kiểm tra, khảo sát một số dự án Cải tạo hệ thống tiêu thoát nước khu vực phía Tây TP Hà Nội. Qua kiểm tra cho thấy, các dự án phục vụ tiêu thoát nước trên địa bàn TP đều triển khai chậm tiến độ đề ra, là một trong những nguyên nhân gây ra tình trạng úng ngập trên địa bàn TP. Đây là vấn đề rất hệ trọng và bức thiết đối với TP. Vì vậy, Thường trực, Ban Thường vụ Thành ủy đã chỉ đạo Ban cán sự đảng UBND TP hoàn thiện Báo cáo về công tác tiêu thoát nước, giải pháp chống úng ngập, trình xin ý kiến Ban Chấp hành đảng bộ TP trước khi trình HĐND TP xem xét.
Từ đó, Bí thư Thành ủy đề nghị các đại biểu tập trung đánh giá kỹ thực trạng đầu tư hệ thống thoát nước đô thị, nông thôn cũng như hệ thống xử lý nước thải của từng quận, huyện nói riêng và của TP nói chung. Đánh giá thực trạng các điểm thường xuyên xảy ra úng ngập trên địa bàn; sự phù hợp của quy hoạch hệ thống thủy lợi và quy hoạch thoát nước đô thị của TP Hà Nội đã được các cấp có thẩm quyền phê duyệt (có cần thiết phải sửa đổi, cập nhật hay không).
Đồng thời, làm rõ những nguyên nhân (cả chủ quan và khách quan) để xảy ra tình trạng úng ngập như hiện nay. Nhất là nguyên nhân chủ quan, trách nhiệm của người đứng đầu, các tổ chức, cá nhân có liên quan trong việc chậm triển khai các dự án phục vụ tiêu thoát nước trên địa bàn TP.
"Bàn kỹ, bàn sâu và đề xuất những giải pháp căn cơ để Ban cán sự đảng UBND TP tổng hợp, tiếp thu và phân công nhiệm vụ cho từng cấp, từng ngành, từng địa phương khắc phục có hiệu quả tình trạng ngập úng trên địa bàn Thủ đô trong thời gian tới"- Bí thư Thành ủy đề nghị.
