Hà Nội: Tìm giải pháp hay nâng cao hiệu lực, hiệu quả hoạt động HĐND cấp huyện

Phát biểu đề dẫn Hội nghị, Phó Chủ tịch Thường trực HĐND TP Nguyễn Ngọc Tuấn khẳng định: Nhiệm kỳ 2016 - 2021 HĐND các cấp đã đi được hơn nửa chặng đường. Về kết quả đạt được, có thể thấy sự kế thừa những mặt tích cực trong hoạt động HĐND những giai đoạn trước và chủ động đổi mới, linh hoạt, hiệu quả từ đầu nhiệm kỳ đến nay, trong đó 3 điểm nhấn nổi bật: Thứ nhất, HĐND các cấp, đặc biệt là HĐND TP đã tổ chức các kỳ họp HĐND đúng luật, nhiều nội dung được đổi mới trong cách thức tiến hành để nâng cao chất lượng, hiệu quả, với sự vào cuộc sớm, cụ thể của các ban HĐND với các cơ quan chuyên môn của UBND trong xây dựng chính sách và dự thảo Nghị quyết trình HĐND; tài liệu gửi sớm qua email, hạn chế tài liệu giấy; các báo cáo của UBND chỉ trình bày tóm tắt; cơ chế chính sách mới, quan trọng có tác động lớn đến KT-XH của Thủ đô đều được chủ tọa kỳ họp dành thời lượng cần thiết để các đại biểu (ĐB) thảo luận thấu đáo trước khi biểu quyết thông qua. Sự đổi mới này giúp các kỳ họp tiết kiệm chi phí và thời gian tổ chức nhưng vẫn đảm bảo chất lượng; nâng cao sự quan tâm của cử tri, Nhân dân Thủ đô và chính ĐB tham dự.

Thứ hai, hoạt động giám sát của HĐND TP chuyển biến tích cực, rõ nét, được thực hiện chủ động, quyết liệt và được theo dõi kết quả thực hiện đến cùng, tạo sự lan tỏa, tác động lớn đến hoạt động giám sát của HĐND cấp huyện, xã; đến hoạt động của các tổ ĐB. HĐND các cấp đã quan tâm lựa chọn chủ đề, nội dung đảm bảo đúng, trúng những vấn đề gây bức xúc trong đời sống dân sinh do còn nhiều tồn tại trong công tác tổ chức thực hiện thuộc trách nhiệm giải quyết của UBND các cấp và cơ quan chuyên môn.

Việc chất vấn, trả lời chất vấn của HĐND TP theo phương châm hỏi nhanh, đáp gọn để tập trung thẳng vào nội dung hỏi và trả lời; giám sát chuyên đề của HĐND, giám sát chuyên đề và giải trình của Thường trực HĐND và giám sát của các ban HĐND TP giúp công tác điều hành, quản lý nhà nước của UBND và các cơ quan chuyên môn có chuyển biến tích cực trong việc tháo gỡ, khắc phục những tồn tại trong quản lý nhà nước trên các lĩnh vực, góp phần rất quan trọng vào ổn định, phát triển KT-XH Thủ đô.

Thứ ba, công tác tiếp xúc cử tri, tiếp dân và đôn đốc việc giải quyết kiến nghị, khiếu nại, tố cáo của nhân dân của HĐND các cấp được quan tâm thực hiện với trách nhiệm cao hơn. Trong đó, công tác tiếp xúc cử tri và tiếp công dân được HĐND các cấp quan tâm thực hiện đúng luật và không ngừng nâng cao chất lượng để HĐND thực sự là cơ quan đại diện cho người dân, đồng thời là nơi để người dân trao đổi, gửi gắm tâm tư nguyện vọng, là chỗ dựa về tinh thần, pháp lý cho người dân.

Trong năm 2018, HĐND TP còn thực hiện chuyên đề giám sát về tình hình kết quả giải quyết các kiến nghị cử tri, kết quả giải quyết các kết luận tố cáo, quyết định giải quyết kiến nghị đã có hiệu lực pháp luật từ đầu nhiệm kỳ đến nay nhằm đôn đốc chính quyền các cấp quyết liệt, hiệu quả và phối hợp tốt hơn với các sở, ngành trong giải quyết các kiến nghị cử tri, thực hiện các kết quả giải quyết các kết luận tố cáo, quyết định giải quyết khiếu nại của công dân.

Tuy nhiên, theo Phó Chủ tịch Thường trực HĐND TP, trong kiểm điểm tập thể Ban Thường vụ Thành ủy năm 2018 đã nhận định, hoạt động của HĐND quận, huyện, thị xã còn chưa đồng đều, chất lượng hoạt động ở một số đơn vị chưa cao. Điều này thể hiện trước hết trong việc thực hiện chức năng quyết định của HĐND huyện còn hạn chế. Trong nhiều trường hợp, năng lực thẩm tra, phản biện của HĐND trước khi quyết định một số vấn đề quan trọng chưa thật tích cực, có chất lượng. Thậm chí, có vấn đề mà cơ quan soạn thảo đưa ra chưa thật thuyết phục, chưa đi vào cuộc sống nhưng vẫn biểu quyết thông qua.

Bên cạnh đó, chất lượng hiệu quả hoạt động giám sát của các Ban và HĐND chưa cao, chậm chí có lúc, có nơi còn mang tính hình thức, kém hiệu quả, chưa đáp ứng được những yêu cầu mà pháp luật quy định. Vai trò đại diện của HĐND cho nguyên vọng và ý chí Nhân dân trong một số trường hợp cụ thể chưa được thể hiện rõ; năng lực hoạt động của nhiều ĐB HĐND huyện, nhất là năng lực phản biện chưa tốt. Ngoài ra, chất lượng, hiệu quả làm việc của một số Thường trực HĐND cấp huyện còn hạn chế; công tác phối hợp giữ mối quan hệ giữa HĐND với UBND và các cơ quan ban, ngành cấp huyện chưa chặt chẽ...

“Trên cơ sở nhận diện một số những kết quả tích cực, cũng như những hạn chế đó, Thường trực HĐND TP tổ chức Hội nghị tọa đàm này nhằm tìm ra những kinh nghiệm hay, hiệu quả trong hoạt động của HĐND cấp huyện; đồng thời làm rõ những hạn chế, tồn tại, phân tích nguyên nhân, đưa ra giải pháp khắc phục để tiếp tục nâng cao chất lượng hoạt động của HĐND cấp huyện thời gian tới, thực hiện tốt các chức năng, nhiệm vụ mà pháp luật quy định, xứng đáng với niềm tin, sự kỳ vọng của Nhân dân, cử tri các địa phương”, Phó Chủ tịch Thường trực HĐND TP Nguyễn Ngọc Tuấn nêu rõ.

Tại Hội nghị, các ý kiến từ Thường trực HĐND các quận, huyện, thị xã, lãnh đạo các cơ quan truyền thông của TP tập trung tham luận xung quanh các vấn đề: Thực trạng và một số khó khăn, vướng mắc, tồn tại, hạn chế trong hoạt động của HĐND các quận, huyện, thị xã gặp phải thời gian qua; thực trạng và giải pháp nâng cao hiệu quả mối quan hệ lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy với HĐND, mối quan hệ phối hợp giữa HĐND với UBND và MTTQ và các đoàn thể trong việc thực hiện chức năng, nhiệm vụ của HĐND quận, huyện, thị xã; thực trạng và giải pháp nâng cao chất lượng các hoạt động thực hiện chức năng quyết định và giám sát của HĐND các quận, huyện, thị xã.

Nhiều ĐB cũng nêu những kinh nghiệm thực tiễn và đề xuất giải pháp, kiến nghị trong công tác bồi dưỡng, nâng cao năng lực, kỹ năng hoạt động của ĐB HĐND; thực trạng và giải pháp nâng cao tính chuyên nghiệp, hiệu quả công tác văn phòng của HĐND các quận, huyện, thị xã trong việc thực hiện chức năng tham mưu, tổng hợp cho HĐND; cung cấp thông tin phục vụ quản lý và bảo đảm cơ sở vật chất, kỹ thuật cho hoạt động của HĐND; những giải pháp nâng cao vai trò hỗ trợ của công tác truyền thông, thông tin trong hoạt động của HĐND các quận, huyện, thị xã…

Hội nghị sẽ diễn ra trong 2 ngày (25 - 26/2).