KTĐT - "Thiếu phụ" là một trong số rất ít những tranh của hoạ sĩ Lê Phổ có ở Việt Nam, được đánh giá là đắt nhất trong vô số những món đồ quý đang được trưng bày tại nhà triển lãm Đinh Tiên Hoàng (Hà Nội). Hiện bức tranh quý thuộc sở hữu của nhà sưu tập Nguyễn Quốc Cường, vốn là một kiến trúc sư mê hội hoạ.
Hoạ sỹ Lê Phổ là người có tranh được bán đấu giá cao nhất, trong đó có bức "Thiếu nữ hái hoa" đuợc bán giá lên tới hơn 300.000 USD.
Tranh của ông nhiều lần được giới thiệu đấu giá tại Christie's và Sotheby's, như bức "Thiếu nữ hái hoa" được bán với giá 339.797 USD. Mới đây, nhà sưu tập Nguyễn Quốc Cường đã hé lộ bức "Thiếu phụ" - một trong số ít những bức tranh quý hiếm còn trong nước của họa sĩ tài danh này.
Bức "Thiếu phụ" - một trong số rất ít tranh Lê Phổ còn ở Việt Nam.
"Thiếu phụ" là một trong số rất ít những tranh của hoạ sĩ Lê Phổ có ở Việt Nam, được đánh giá là đắt nhất trong vô số những món đồ quý đang được trưng bày tại nhà triển lãm Đinh Tiên Hoàng (Hà Nội). Hiện bức tranh quý thuộc sở hữu của nhà sưu tập Nguyễn Quốc Cường, vốn là một kiến trúc sư mê hội hoạ.
Rất nhiều người yêu tranh Lê Phổ muốn được mua tranh quý nhưng ông Cường từ chối với mong muốn được tự mình lưu giữ tuyệt tác này. Nhân vật trong tranh là một thiếu phụ mặc áo lụa màu mỡ gà với nét mặt quyền quý của một vị mệnh phụ phu nhân. Tranh được đóng khung bằng ngà, thứ chất liệu sang trọng, đắt đỏ mà chỉ có gia đình quan lại thời bấy giờ được dùng. Thần thái của người phụ nữ Việt quyền quý được Lê Phổ lột tả sinh động, quyến rũ bằng gam màu vàng chanh.
Đây là một trong những tuyệt tác của Lê Phổ khi còn ở Việt Nam. Tranh được vẽ vào tháng 8 năm 1935 trước khi ông sang Pháp định cư. Thời điểm đó, ông tham gia trang trí nội cung cho Hoàng thành Huế và trở thành họa sĩ vẽ chân dung cho vua Bảo Đại và hoàng hậu Nam Phương.
Hoạ sĩ Việt có tranh được đấu giá cao nhất
Nhà giáo Nguyễn Trường, một trong những nhà sưu tập tranh có tiếng ở Hà Nội cho hay, Lê Phổ là hoạ sĩ gốc Việt có tranh được đấu giá cao bậc nhất. Gallery Leslie Hintman năm 2007 đã định giá bức "Thiếu phụ trong vườn", tranh sơn dầu trên lụa, khổ 104,1 x 83,8cm của Lê Phổ là 30.000 - 50.000 USD. Các tranh khổ nhỏ của ông, cỡ 46,4 x 27,3cm cũng đều được bán với giá khoảng 6.000 - 8.000 USD. Trên mạng ArtNet trong một thời gian ngắn đã có tới 370 bức tranh của Lê Phổ được rao bán.
Trong cuộc đấu giá lần thứ 10 của nhà đấu giá Larasati's tổ chức tại Singapore, tranh Lê Phổ được rao bán cùng tác phẩm của những tên tuổi lớn của hội họa châu Á như Affandi, Hendra Gunawan, Sudjana Kerton (Indonesia), Wu Guanzhong (Trung Quốc) và các hoạ sĩ bậc thầy châu Âu như Le Mayuer (Bỉ), Rudolf Bonnet (Hà Lan). Bức "Mẹ và các con" vẽ một bà mẹ đang chơi đùa với ba đứa con được rao bán với giá từ 102.000 - 128.000 USD.
Tranh của ông được giới thiệu tại hai nhà đấu giá nổi tiếng Christie's và Sotheby's. Nhà sưu tập tranh Nguyễn Quốc Cường cho biết, không phải hoạ sĩ nào cung "chen" được vào sàn đấu giá của Christie's và Sotheby's vì phải qua rất nhiều hội đồng thẩm định khác nhau. Tại các phiên đấu giá tranh của nhà đấu giá Sotheby's tại Hongkong, tranh của Lê Phổ có một vị trí đáng nể so với tranh của các họa sĩ khác ở châu Á. Trong đó có bức "Cô gái với khăn quàng cổ màu xanh" được định giá từ 100.000 - 120.000 USD, đứng thứ 3 trong tốp 5 bức tranh có giá bán cao nhất đợt đó (năm 2009).
Hoạ sỹ Lê Phổ
Ám ảnh thiếu nữ và hoa
Hình ảnh phụ nữ xuất hiện xuyên suốt trong tác phẩm của Lê Phổ. Dường như những cô gái Việt Nam, những bông hoa nơi quê hương chôn rau cắt rốn luôn ám ảnh ông nơi xứ người. Ở giai đoạn đầu, người phụ nữ trong tranh Lê Phổ thường mỏng manh, e ấp, khuôn mặt trái xoan. Hình ảnh họ đều toát nên sự nhẹ nhàng, duyên dáng, lịch lãm. Ở giai đoạn mà Lê Phổ thiên về tranh sơn dầu thì hình ảnh người phụ nữ Việt vẫn là chủ điểm chính cho các sáng tác.
Nhà phê bình tranh nổi tiếng Waldemar từng nhận xét: "Thế giới của Lê Phổ là một thiên đường trên trái đất".
Trong tranh của ông, những hình ảnh đặc trưng Việt Nam, đậm chất Á Đông được tái hiện rõ nét qua hình ảnh những người phụ nữ hoà mình với tự nhiên và những em bé thơ. Xuyên suốt, song hành cùng nó còn có hình ảnh những bông hoa nơi quê nhà. Dù vợ Lê Phổ là người Pháp và gần như cả cuộc đời sáng tác đều ở xa quê nhưng dường như nỗi nhớ quê hương được ông thể hiện bằng hàng ngàn bông hoa. Bà Vaux, vợ ông từng nói: "Ông yêu hoa và hoa luôn xuất hiện trong tranh của ông ở cả hai giai đoạn tranh lụa và sơn dầu".
Người ta ví tranh Lê Phổ như là một bản màu đa sắc đầy lạc thú, là khúc hợp tấu giao hưởng những sắc vàng, mà đặc trưng nhất là màu vàng chanh. Mặc dù đã vĩnh viễn từ biệt cõi trần tới thế giới cực lạc đã 10 năm, nhưng hiện tại cố hoạ sĩ Lê Phổ vẫn dẫn đầu danh sách các họa sĩ Việt Nam có tranh được bán nhiều và được đấu giá, trả giá cao nhất.
Box: Hoạ sĩ Lê Phổ sinh ngày 2/8/1907 tại Hà Tây, là con trai của quan đại thần Lê Hoan. Lê Phổ có lối sống thiên về nội tâm: dáng cao, gầy, lúc nào cũng quần là áo nếp, giọng nhỏ nhẹ, ít nói. Khi là sinh viên Trường Mỹ thuật Đông Dương, Lê Phổ luôn được xếp vào nhóm sinh viên tinh hoa của khóa. Lê Phổ được đích thân Hiệu trưởng Victor Tardieu trực tiếp hướng dẫn suốt 5 năm học. Ông mất ngày 12/12/2001 tại Paris, thọ 94 tuổi.
