Đó là nhận định của Phó Thống đốc Ngân hàng Nhà nước (NHNN) Nguyễn Kim Anh tại hội thảo “Quyền xử lý tài sản đảm bảo của các tổ chức tín dụng” do NHNN tổ chức ngày 6/12.
Trong 4 năm qua, tính đến thời điểm 31/12/2015, toàn hệ thống các TCTD đã xử lý được 493,09 nghìn tỷ đồng nợ xấu trong đó nợ xấu do các TCTD tự xử lý chiếm 55,4%, còn lại là bán nợ 44,6%. Ngoài các giải pháp bán nợ, cơ cấu lại khoản nợ gắn với cơ cấu lại DN… xử lý TSBĐ để thu hồi nợ tuy nhiên, biện pháp bán, phát mại thu hồi nợ chỉ đạt khoảng 13,91 nghìn tỷ đồng.
Tại hội thảo, các đại biểu nêu rõ công tác xử lý nợ xấu chưa đạt được hiệu quả, gặp khá nhiều khó khăn trong công tác thu giữ TSBĐ, xác định giá bán. Đặc biệt, việc thu giữ TSBĐ, TCTD không thực hiện được khi bên bảo đảm không hợp tác, chống đối cản trở không bàn giao TSBĐ. Bên cạnh đó, các TCTD còn gặp khó khăn trong việc thực hiện quyền chuyển nhượng khi xử lý tài sản. Các vướng mắc này khiến các TCTD thường buộc phải khởi kiện, thực hiện theo con đường tố tụng, thi hành án, làm tốn kém về thời gian, chi phí cho TCTD. Đây là một trong những lý do khiến nợ xấu tăng nhanh và ở mức cao trong ngành ngân hàng.
Dưới góc nhìn kinh tế, TS Vũ Đình Ánh - chuyên gia kinh tế phân tích, xử lý được TSBĐ giúp xử lý được nợ xấu, giảm tỷ lệ nợ xấu về mức an toàn theo chuẩn quốc tế và quy định của NHNN… Đồng thời giúp người đi vay cải thiện được vị thế trên thị trường tín dụng ngân hàng và có thể thu hồi được một phần giá trị TSBĐ sau khi đã được xử lý tốt.
Còn đối với nền kinh tế, việc TCTD xử lý thành công TSBĐ để giải quyết nợ xấu không chỉ khơi thông thị trường tín dụng ngân hàng, mà còn tăng thêm nguồn cung cho thị trường, qua đó mang lại lợi ích cho nền kinh tế. Đồng thời, tỷ lệ nợ xấu được xử lý thông qua xử lý TSBĐ càng cao thì càng giảm nhu cầu đối với các nguồn lực tài chính khác dành để xử lý nợ xấu, kể cả nguồn lực tài chính của Nhà nước cũng như của nhà đầu tư trong và ngoài nước. Tuy nhiên để tháo gỡ những vướng mắc, khó khăn, đảm bảo quyền xử lý TSBĐ của TCTD với tư cách là bên nhận thế chấp tài sản, với nỗ lực riêng của ngành Ngân hàng là chưa đủ, cần có sự tham gia quyết liệt hơn, sự hỗ trợ tích cực hơn từ các cơ quan hữu quan, đồng thời phải có hành lang pháp lý phù hợp.
Theo bà Nguyễn Kim Anh, Nghị quyết Quốc hội về nhiệm vụ kinh tế - xã hội năm 2017 đều đặt ra nhiệm vụ trọng tâm của hệ thống ngân hàng là “kiểm soát chặt chẽ, xử lý có hiệu quả nợ xấu theo nguyên tắc thị trường”. Do đó để thực hiện nhiệm vụ nêu trên, các khó khăn, vướng mắc về xử lý nợ xấu nói chung và xử lý tài sản đảm bảo nói riêng phải được phát hiện và xử lý kịp thời.
