Chiến dịch con rồng Mê Kông do Hải quan Việt Nam và Hải quan Trung Quốc đồng sáng kiến được khởi động từ tháng 9/2018. Đến nay, chiến dịch đã triển khai qua 3 giai đoạn chính và 1 giai đoạn mở rộng, với sự tham gia của 20 cơ quan hải quan và thực thi pháp luật trong khu vực châu Á - Thái Bình Dương.
Trong đó, đã phát hiện, xử lý 1.203 vụ việc vi phạm vận chuyển trái phép các chất ma túy và động thực vật hoang dã (trong đó có 1.069 vụ việc buôn lậu, vận chuyển trái phép các chất ma túy), đã được thành viên báo cáo và nhập số liệu vào cơ sở hệ thống Mạng luới kiểm soát hải quan toàn cầu (CENcomm).
Giai đoạn 1 của chiến dịch có 6 thành viên thuộc tiểu vùng sông Mê Kông gồm: Việt Nam, Trung Quốc, Lào, Thái Lan, Campuchia và Myanmar. 9 thành viên tham gia ở giai đoạn 2 gồm: Úc, Bangladesh, Brunei, Hồng Kông, Ấn Độ, Mông Cổ, Nepal, New Zealand, Singapore. Cũng theo thống kê của Cục Điều tra chống buôn lậu, giai đoạn 1 (kết thúc tháng 2/2019) các thành viên đã bắt giữ 164 vụ việc và gần 2.230kg ma túy.
Giai đoạn 2 (kết thúc trong năm 2020), phát hiện, bắt giữ tổng số 284 vụ buôn bán ma túy và động thực vật hoang dã; tang vật thu giữ lên đến gần 2.000kg và gần 2 triệu viên ma túy các loại; gần 2.000kg và hơn 1.500 sản phẩm động vật hoang dã, cùng gần 150 tấn và 1.000m3 gỗ quý hiếm.
Để chủ động kiểm soát chặt chẽ, phát hiện kịp thời các hành vi vận chuyển trái phép ma túy, động thực vật hoang dã, các đường dây tội phạm xuyên quốc gia, Hải quan Việt Nam tiếp tục triển khai Chiến dịch con rồng Mê Kông giai đoạn 4 từ ngày từ ngày 15/4 - 15/9/2022.
Cục Điều tra chống buôn lậu (Tổng cục Hải quan) - đơn vị đầu mối triển khai chiến dịch của Hải quan Việt Nam cho biết, để chủ động kiểm soát chặt chẽ, phát hiện kịp thời các hành vi vận chuyển trái phép ma túy, động thực vật hoang dã, đường dây tội phạm xuyên quốc gia, đầu năm 2021, Hải quan Việt Nam và hải quan các nước điều phối tiếp tục triển khai Chiến dịch con rồng Mê Kông giai đoạn 3.
Chia sẻ về về kết quả thực hiện Chiến dịch con rồng Mê Kông giai đoạn 3, Cục trưởng Cục Điều tra chống buôn lậu Nguyễn Hùng Anh cho hay, chiến dịch có sự tham gia của 23 cơ quan thực thi pháp luật từ 20 quốc gia thành viên và vùng lãnh thổ ở châu Á - Thái Bình Dương. Trong giai đoạn hành động của chiến dịch giai đoạn 3 đã ghi nhận bắt giữ 868 vụ việc, trong đó có 756 vụ bắt giữ ma túy và tiền chất bất hợp pháp; 112 vụ bắt giữ động vật hoang dã, buôn bán gỗ vi phạm Công ước CITES.
Nhờ kết quả đó, ngày 30/11/2021, Hải quan Việt Nam đã được nhận Giải thưởng Kiểm soát môi trường châu Á, với hạng mục Hợp tác cùng với Hải quan Trung Quốc và Hải quan Thái Lan trong cơ chế hoạt động của Chiến dịch con rồng Mê Kông giai đoạn 3.
Trên cơ sở những kết quả đáng ghi nhận đã đạt được trong Chiến dịch con rồng Mê Kông giai đoạn 3, Tổng cục Hải quan vừa có văn bản chỉ đạo các cục hải quan địa phương triển khai Chiến dịch con rồng Mê Kông giai đoạn 4 (từ ngày 15/4 - 15/9/2022).
Theo đó, để thể hiện vai trò chủ động nước nêu sáng kiến của Hải quan Việt Nam cũng như triển khai thực hiện thành công chiến dịch trong giai đoạn 4, Tổng cục Hải quan yêu cầu các đơn vị tổ chức quán triệt, nâng cao nhận thức, phân công nhiệm vụ cho đơn vị thuộc và trực thuộc để triển khai có hiệu quả.
Cụ thể, các đơn vị tăng cường thu thập thông tin về tình hình, phương thức, thủ đoạn buôn lậu, vận chuyển trái phép ma túy và động thực vật hoang dã để phân tích rủi ro, nhằm xác định trọng điểm, cảnh báo rủi ro phục vụ hiệu quả công tác kiểm tra, giám sát, kiểm soát hải quan.
