Việt Nam vươn mình trong kỷ nguyên mới

Không để các startup phải tìm cách ra nước ngoài lập công ty

Trâm Anh - Công Thọ
Chia sẻ Zalo

Kinhtedothi - Sáng 10/6, Diễn đàn Quỹ đầu tư khởi nghiệp sáng tạo Việt Nam 2019 (Vietnam Venture Summit 2019) chính thức khai mạc, với hơn 100 quỹ đầu tư quốc tế có mặt để tìm hiểu về hệ sinh thái khởi nghiệp trong nước, tìm kiếm cơ hội hợp tác đầu tư.

Tham dự diễn đàn có các đồng chí: Vũ Đức Đam, Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Thủ tướng Chính phủ; Nguyễn Chí Dũng, Ủy viên Trung ương Đảng, Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư; Chu Ngọc Anh, Ủy viên Trung ương Đảng, Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ; Nguyễn Đức Chung, Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Bí thư Thành ủy, Chủ tịch UBND TP Hà Nội. 

Sự kiện cũng quy tụ những tên tuổi lớn như Softbank Vision Fund; Sequoia, SK, Temasek, Insignia, Golden Gate Venture, Hanwha..., là các quỹ hàng đầu đến từ Thung lũng Silicon, Nhật Bản, Singapore, Hàn Quốc... Đây là diễn đàn đối thoại chính sách đầu tiên giữa các quỹ đầu tư trong và ngoài nước với Chính phủ và cộng đồng start-up Việt Nam, do Bộ KH&ĐT khởi xướng, phối hợp cùng Bộ KH&CN và Quỹ Đầu tư Golden Gate Ventures tổ chức.

 Quang cảnh Diến đàn. Ảnh: TTXVN

Hệ sinh thái khởi nghiệp phát triển mạnh mẽ
Theo Báo cáo thường niên về tình hình đầu tư khởi nghiệp năm 2018 của Topica Founder Institute (TFI), trong năm 2018 các công ty khởi nghiệp Việt Nam đã nhận được 889 triệu USD đầu tư trong 92 thương vụ với các Quỹ đầu tư trong và ngoài nước, gấp 3 lần so với năm 2017 (cùng số thương vụ) và gấp 6 lần năm 2016.
Hệ sinh thái khởi nghiệp của Việt Nam trong những năm vừa qua đã tăng trưởng hết sức ấn tượng cả về số lượng và chất lượng. Nếu năm 2012, Việt Nam có khoảng 400 công ty khởi nghiệp, thì năm 2015 đã tăng hơn 4 lần, đạt 1.800 startup. Trong 2 năm 2017-2018 đã phát triển mạnh mẽ với con số hiện có khoảng 3.000 doanh nghiệp.
Hiện nay, hệ sinh thái khởi nghiệp của Việt Nam đang phát triển với hơn 40 quỹ đầu tư mạo hiểm hoạt động, tăng gấp đôi so với 2015. Nhiều tập đoàn lớn trong nước đã tham gia vào đầu tư mạo hiểm như FPT, Viettel, Vingroup, CMC, CenGroup... Cùng với đó là hơn 40 cơ sở ươm tạo, tổ chức thúc đẩy kinh doanh và 60 khu không gian làm việc chung trên cả nước.
Năm 2018, nhiều tập đoàn lớn tăng cường đầu tư cho hệ sinh thái khởi nghiệp. Tập đoàn Vinacapital đã thành lập Quỹ Đầu tư Vinacapital Ventures (100 triệu USD); Vingroup thành lập Quỹ Hỗ trợ khởi nghiệp và Quỹ Hỗ trợ nghiên cứu khoa học công nghệ có mức đầu tư 2.000 tỷ đồng, Quỹ Đầu tư mạo hiểm có mức 300 triệu USD để hỗ trợ các ý tưởng sáng tạo đột phá về công nghệ…
Tạo thuận lợi tối đa hút vốn đầu tư từ quỹ mạo hiểm
Hiện nhiều quỹ đầu tư được thành lập tại Việt Nam với số vốn hàng trăm triệu USD và sẵn sàng rót vốn vào các dự án đầu tư mạo hiểm. Tuy nhiên, so với các nước trong khu vực, hệ sinh thái khởi nghiệp Việt Nam vẫn còn tương đối non trẻ và chưa kết nối chặt chẽ với nhau.
Các yếu tố tạo nên sự thành công của startup bao gồm hạ tầng, thể chế chính sách, tài chính, nguồn vốn đầu tư, thị trường và văn hóa vẫn còn tiếp tục được hoàn thiện từng bước. Mặc dù vậy, hệ sinh thái khởi nghiệp Việt Nam bắt đầu thu hút sự quan tâm lớn của các quỹ đầu tư mạo hiểm (venture capital fund) trên thế giới và trong khu vực.
Theo Bộ trưởng Bộ KH&ĐT Nguyễn Chí Dũng, diễn đàn là cơ hội để kết nối, khơi thông nguồn lực cho đổi mới sáng tạo tại Việt Nam, giúp Việt Nam tận dụng tốt hơn các cơ hội từ cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ 4. Việt Nam có quy mô thị trường lớn với gần 100 triệu dân, đang phát triển nhanh đối với các sản phẩm và dịch vụ kỹ thuật số.
“Cộng đồng quốc tế, các nhà đầu tư rất quan tâm đến thị trường đổi mới sáng tạo ở Việt Nam. Họ mong muốn được đặt trụ sở tại Việt Nam, để có thể kết nối với các trung tâm đổi mới sáng tạo ở Việt Nam, kết nối với lực lượng start-up đang tăng lên nhanh chóng ở Việt Nam, kết nối với các nguồn lực đổi mới sáng tạo dồi dào của Việt Nam…”- Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng nhấn mạnh.
 Các đại biểu chứng kiến lễ ký kết đầu tư giữa Bộ Kế hoạch Đầu tư và các quỹ đầu tư
Người đứng đầu Bộ KH&ĐT gửi thông điệp: Chính phủ Việt Nam coi đổi mới sáng tạo là động lực tăng trưởng quan trọng của Việt Nam trong thời gian tới. Chính vì vậy, Chính phủ đang nỗ lực xây dựng và thực hiện các chính sách khuyến khích đổi mới sáng tạo, làm sao tạo thuận lợi tối đa cho các start-up phát triển. Bên cạnh đó, tiếp tục cải cách thể chế để các dòng vốn đầu tư từ các quỹ mạo hiểm có thể tìm đến các start-up một cách thuận lợi nhất. Đây sẽ là một trong những trọng tâm thu hút đầu tư nước ngoài của Việt Nam trong thời gian tới.

Không để các startup phải ra nước ngoài lập công ty

Phát biểu tại diễn đàn, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam đánh giá cao nỗ lực, sáng kiến của Bộ KH&ĐT, các cơ quan, tổ chức liên quan đã cùng tổ chức Diễn đàn, một sự kiện sẽ đem lại những bước phát triển mới cho cộng đồng khởi nghiệp sáng tạo (startup).

“Các số liệu 3 năm gần đây cho thấy lượng vốn mà các DN startup nhận được từ các quỹ đầu tư tăng rất nhanh. Năm 2016 so với năm 2015 tăng 49%. Năm 2017 so với năm 2016 tăng 42%. Năm 2018 so với năm 2017 tăng 205%. Và hy vọng năm 2019 chúng ta sẽ có bước tăng trưởng ấn tượng”, Phó Thủ tướng dẫn chứng.

Chia sẻ câu hỏi của đại diện nhiều quỹ đầu tư mạo hiểm về sự quan tâm đến Việt Nam, Phó Thủ tướng cho rằng đó là sự ổn định, hoà bình, tốc độ tăng trưởng cao liên tục. Tinh thần không ngừng đổi mới, sáng tạo để tạo ra cơ hội mới cho tất cả mọi người cùng sản xuất, kinh doanh, phát huy giá trị của mình. Từ các startup đến những DN, nhà đầu tư đều tìm thấy ở Việt Nam cơ hội kinh doanh, cơ hội hoàn thiện bản thân, cống hiến, lập nghiệp và đem lại những điều tốt đẹp cho cộng đồng, dân tộc, rộng hơn là cả thế giới.

Để duy trì được những lợi thế này, theo Phó Thủ tướng, trước hết phải tiếp tục cải thiện thật tốt môi trường kinh doanh, giữa các địa phương với nhau và giữa Việt Nam với các nước. “Mặc dù chúng ta có những thành tích tốt nhưng đừng quên rằng trong xếp hạng mới nhất về sự sẵn sàng cho nền sản xuất tương lai thì Việt Nam đang nằm trong nhóm các nước sơ khởi”, Phó Thủ tướng lưu ý.

 Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam phát biểu tại diễn đàn

Thứ hai là chúng ta rất cần những bước đột phá mạnh mẽ trong phát triển công nghệ thông tin (CNTT) và những ngành kinh tế ứng dụng nhiều CNTT. Tương lai của nền kinh tế, cộng đồng DN, đặc biệt là các startup chủ yếu dựa trên ứng dụng mạnh mẽ CNTT.

“Thứ ba là tiếp tục chú ý tốt hơn đến giáo dục, khoa học-công nghệ, vốn là một trong những điểm thu hút các quỹ đầu tư mạo hiểm, startup công nghệ, bằng những điều kiện đảm bảo rất cụ thể, nhất là các chính sách về kinh tế”, Phó Thủ tướng nói và nêu ví dụ: Chúng ta muốn phát triển khoa học công nghệ thì phải đổi mới hệ thống sáng tạo quốc gia lấy DN làm trung tâm, khuyến khích DN đầu tư nhiều hơn vào nghiên cứu, phát triển, đào tạo. Muốn DN làm như vậy thì phải có các chính sách kinh tế thiết thực như thuế, tín dụng, đất đai, thâm nhập thị trường…

“Diễn đàn lần này là tín hiệu rất đáng mừng khi Bộ KH&ĐT đã vào cuộc thực sự nghiêm túc, mạnh mẽ với cộng đồng startup, với Bộ KH&CN để đưa ra những chính sách hỗ trợ thiết thực”, Phó Thủ tướng chia sẻ.

Nêu thực tế đã có những hướng huy động vốn mới dành cho DN startup từ gây quỹ cộng đồng (crowding fund) hay các nhà đầu tư mua cổ phần, Phó Thủ tướng mong muốn các quỹ đầu tư mạo hiểm thực sự đổi mới, kết hợp chặt chẽ với các nhà đầu tư, có những thích nghi cần thiết để cùng đồng hành, cùng phát triển sản phẩm với các DN startup.

Với cộng đồng DN startup, Phó Thủ tướng nhấn mạnh nhu cầu cuộc sống, công việc chính là những cơ hội, là “mảnh đất” để các startup dấn thân. Đầu tiên là giải quyết nhu cầu của chính người dân trong nước nhưng mỗi startup không nên giới hạn mình ở trong nước.

Phó Thủ tướng mong muốn cộng đồng startup ở Việt Nam tăng cường kết nối với nhau với sự hỗ trợ của Chính phủ. Làm sao để các startup khởi nghiệp ở Việt Nam thuận lợi nhất, không phải tìm cách ra nước ngoài để lập công ty vì những quy định pháp luật không đủ tốt. Bên cạnh đó, các startup rất cần sự hợp tác, ‘nâng đỡ’ của những DN ‘đàn anh’.

“Toàn xã hội, trong đó có vai trò của truyền thông, hãy cổ vũ cho sự sáng tạo, tạo cơ hội cho những ý tưởng mới khác lạ, nhiều lúc khác biệt, thậm chí ‘điên rồ’ được khẳng định. Chúng ta cần cổ vũ cho những tấm gương thành công và cả những người thất bại nhưng đã đứng lên truyền cảm hứng sáng tạo đến cộng đồng”, Phó Thủ tướng bày tỏ và tin tưởng các startup Việt Nam sẽ có bước phát triển mới. Không dừng lại ở các phong trào, sự kiện mà đi vào các chính sách cụ thể, đóng góp cho sự phát triển kinh tế đất nước. Nhiều sáng kiến của các startup Việt Nam sẽ đi ra bên ngoài, thay đổi thế giới tốt đẹp hơn.