Kinhtedothi - Sự sụt giảm của ngành chăn nuôi, thủy sản; tái cơ cấu kinh tế gắn với đổi mới mô hình tăng trưởng chuyển biến chậm; cổ phần hóa DN và thoái vốn DN Nhà nước đạt thấp so với yêu cầu đề ra, tái cấu trúc ngân hàng thương mại yếu kém đang là thách thức lớn..., đó là những vấn đề được các thành viên Ủy ban Kinh tế của Quốc hội đặt ra và đề nghị làm rõ khi thẩm tra Báo cáo kinh tế - xã hội (KT - XH) 2015 của Chính phủ.
Tăng trưởng cao nhưng vẫn nhiều lo ngại
Theo Báo cáo của Chính phủ, trong 9 tháng năm 2015, GDP cả nước tăng 6,5% - mức tăng cao nhất so với cùng kỳ 4 năm trước, cùng các chỉ tiêu sản xuất tăng trưởng khác cho thấy, nền kinh tế Việt Nam đang có dấu hiệu khởi sắc. Chỉ số giá tiêu dùng (CPI) tăng thấp, cũng được xem là điều kiện cho sản xuất, kinh doanh ổn định, và dự báo với đà tăng trưởng này, cả năm tốc độ tăng trưởng kinh tế khả năng đạt trên 6,5%... Việc hoàn thành và vượt 13/14 chỉ tiêu đề ra cũng là con số được các thành viên Ủy ban Kinh tế đánh giá cao.
Tuy nhiên, cùng với nhận định, Báo cáo nêu những con số chung chung, chưa làm rõ những vấn đề nhức nhối hiện nay như thực trạng xử lý nợ xấu, vấn đề tái cơ cấu nền kinh tế, tỷ lệ thất nghiệp còn cao…, các ý kiến cho rằng, năm 2015 vẫn nổi lên những “mảng tối” cần làm rõ như: Cổ phần hóa còn rất chậm; cơ cấu lại nền kinh tế kết quả chưa rõ; nợ công vẫn “nhùng nhằng”... Phó trưởng Đoàn ĐB Quốc hội TP Hồ Chí Minh Trần Du Lịch nhận xét, năm 2015 đã thấy “khỏe” hơn nhiều. Tăng trưởng kinh tế ổn định và đều hơn (năm 2012: 5,1%, năm 2013: 5,14%, năm 2014: 5,53%; năm 2015 dự kiến 6,5%). Hạ tầng đến nay chưa thật đồng bộ nhưng hết năm 2015 sẽ mở ra được nhiều cho kinh tế phát triển, được dự báo sẽ ổn định ở mức 6,6 - 6,8%. Tuy nhiên, nếu đi sâu vào vấn đề chất lượng thì còn những điểm bất cập, tồn tại cần lấy ra để rút kinh nghiệm cho năm 2016 - năm đầu hội nhập sâu rộng. Cùng với đó, vấn đề bội chi hiện nay cũng rất nhức nhối khi tình trạng bội chi lớn hơn đầu tư. Cụ thể, năm 2015 bội chi 226.000 tỷ đồng và chi thường xuyên, đầu tư 185.000 tỷ đồng.
Nhiều ý kiến khác cũng bày tỏ lo lắng thực sự khi 9 tháng năm nay, tình hình dư nợ thì tăng cao hơn huy động nhưng lạm phát thì quá thấp, lãi suất không còn giảm được nữa. Đồng thời, các con số cũng là vấn đề Ủy ban thẩm tra đề nghị phải làm rõ hơn, như vấn đề về xử lý nợ xấu, trong thời gian qua chỉ xử lý được 6.000 tỷ đồng trong tổng số 158.000 tỷ đồng là quá nhỏ, nhưng quan trọng hơn là phải bóc tách ra nợ xấu trong từng lĩnh vực đầu tư, trái phiếu hay cái gì cho rõ ràng thì mới có giải pháp xử lý hiệu quả được. Phó Chủ nhiệm Ủy ban về Các vấn đề xã hội của Quốc hội Bùi Sỹ Lợi đặt vấn đề, báo cáo số lượng DN thành lập mới thì nhiều, nhưng con số nộp bảo hiểm xã hội là bao nhiêu không được làm rõ, để con số trong báo cáo thuyết phục hơn.
“Định vị” rõ cho năm 2016
Như Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Nguyễn Văn Giàu cho biết, việc thẩm tra lại các kế hoạch phát triển KT - XH sẽ giúp Ủy ban đánh giá đúng được năm 2016 có vị trí như thế nào trong kế hoạch 5 năm tiếp theo. Cuối năm nay, Cộng đồng Kinh tế ASEAN (AEC) sẽ chính thức có hiệu lực; ngoài ra, từ năm 2016 - 2020 cũng là giai đoạn đầu mối theo dõi việc thực hiện các cam kết trong WTO, hay các công tác APEC và ASEM. Do đó, hiệu quả của cả giai đoạn này sẽ được đánh giá từ năm đầu thực hiện toàn bộ quá trình hội nhập.
Các ý kiến từ cơ quan thẩm tra cũng chỉ ra, năm 2016 cần đổi mới mạnh mẽ 2 vấn đề còn vướng mắc là môi trường pháp lý, thể chế, luật lệ, quy định... và trách nhiệm của cán bộ công quyền, cơ quan dịch vụ, cơ quan phục vụ. ĐB Cao Sỹ Kiêm cho rằng: Năm 2016 là năm đầu hội nhập sâu, cũng như hoạch định kế hoạch cho 5 năm tiếp theo và mọi điểm xuất phát từ năm này để tiến tới hội nhập và phát triển toàn diện với khu vực và quốc tế. Tuy nhiên, ảnh hưởng tác động của KT - XH 2015 cũng là không nhỏ. Thứ nhất, chúng ta vẫn duy trì và thực hiện tốt được 2 trụ cột là kiểm soát được lạm phát ở mức thấp và giữ được tăng trưởng tương đối đều. Thứ hai, lĩnh vực khó khăn là cải cách hành chính thì năm 2015 cũng đã dễ chịu hơn, các luật lệ, thủ tục rườm rà được tập trung giải quyết. Năm qua, chúng ta cũng đã có những kết quả tốt trong các hoạt động gìn giữ chủ quyền biển đảo; công tác ngoại giao giúp cho vị thế quốc tế được nâng lên. Nhưng để kinh tế tăng trưởng mạnh về chất, thì cần phải mổ xẻ các vấn đề, như cơ cấu lại nền kinh tế chưa có kết quả rõ nét, nếu nhìn vào thực tế thì còn nhiều tồn tại; năm nay, chúng ta ký rất nhiều hiệp định thương mại, các cam kết thương mại nhưng hoạt động tổ chức thực hiện thì chưa đạt… và sẽ dẫn đến sự phát triển không bền vững.
Để có những cái nhìn tích cực về chất lượng tăng trưởng, nhiều ý kiến cũng cho rằng, muốn phát triển đúng hướng, Báo cáo KT - XH 9 tháng năm 2015 của Chính phủ khi trình ra Quốc hội trong Kỳ họp tới cần phân tích làm rõ từng chỉ số, nguyên nhân để đề ra giải pháp, chứ không thể báo cáo chung chung được.
Chế biến thủy sản xuất khẩu.
|
