Cuộc gặp tại Sochi giữa ông chủ Điện Kremlin và nhà lãnh đạo Belarus diễn ra khi nhiều hãng hàng không báo cáo Nga đã chặn một số chuyến bay từ châu Âu vì đã tránh không phận Belarus - một biện pháp trừng phạt thể theo lời kêu gọi của các nhà lãnh đạo châu Âu tại Hội nghị Thượng đỉnh của Liên minh châu Âu (EU) hôm 24/5.
Chính quyền Tổng thống Lukashenko đang đối mặt với làn sóng phản đối của quốc tế, vì đã điều động một máy bay chiến đấu chặn một chuyến bay của hãng hàng không Ryanair, từ Athens đến Vilnius hôm 23/5. Sau khi máy bay phải hạ cánh khẩn cấp ở thủ đô Minsk, nhà đối lập Roman Protasevich có mặt trên chuyến bay bị bắt giữ.
Trước đó, các cường quốc nhóm G7 đã yêu cầu Belarus trả tự do cho nhà báo tự do Protasevich, trong khi người đứng đầu chính sách đối ngoại của EU Josep Borrell lên tiếng đe dọa áp đặt các biện pháp trừng phạt kinh tế mạnh tay với Belarus.
Cuộc họp giữa 2 nhà lãnh đạo Putin - Lukashenko còn diễn ra chỉ 1 ngày sau khi cơ quan hàng không dân dụng của Liên Hợp quốc - Hội đồng Tổ chức Hàng không Dân dụng Quốc tế (ICAO) - tuyên bố tiến hành điều tra xem sự việc hôm 23/5 có dấu hiệu vi phạm luật hàng không quốc tế hay không.
Diễn biến hiện tại thêm "sóng gió" với Tổng thống Lukashenko, khi ông và đồng minh vốn đang hứng chịu một loạt các biện pháp trừng phạt của phương Tây liên quan đến các cuộc biểu tình phản đối kết quả bầu cử Tổng thống tại Belarus vào tháng 8/2020.
Trong bối cảnh đó, Moscow luôn giữ lập trường ủng hộ Tổng thống Lukashenko, thậm chí từng bày tỏ việc sẵn sàng điều động quân đội đến Belarus giữa bạo loạn hồi năm ngoái. Bên cạnh đó, Nga cũng đồng ý cung cấp khoản vay 1,5 tỷ USD và thực hiện các thỏa thuận cung cấp dầu và khí đốt cho Belarus trong năm nay.
Liên quan đến vụ việc máy bay Ryanair, ICAO - tổ chức mà Belarus là thành viên - không có quyền đưa ra các lệnh trừng phạt cụ thể, trong khi sự ủng hộ của Nga đối với Minsk báo hiệu khả năng Hội đồng Bảo an Liên Hợp quốc khó có thể nhất trí về một tuyên bố chung về phản ứng với Belarus.
