Theo số liệu mới nhất của Tổng cục Hải quan, từ đầu năm đến nay so với cùng kỳ năm trước, kim ngạch xuất khẩu (XK) túi xách, ví, va li, mũ, ô dù giảm 0,4% (tương đương 2,2 triệu USD); kim ngạch XK sản phẩm mây tre, cói, thảm giảm 8,9% (giảm 4,1 triệu USD); kim ngạch XK sản phẩm gốm, sứ giảm 0,1% (giảm 0,2 triệu USD). Tính chung, kim ngạch XK hàng thủ công so với cùng kỳ năm trước giảm 1,1% (giảm 6,5 triệu USD).
Mặt hàng túi xách, ví, va li, mũ, ô dù của Việt Nam đã có mặt ở 30 nước và vùng lãnh thổ, trong đó 9 thị trường đạt trên 10 triệu USD. Mặt hàng mây tre cói thảm của Việt Nam có mặt ở trên 20 nước và vùng lãnh thổ. Trong khi hàng gốm sứ cũng đã đến được với gần 30 thị trường. Sự sụt giảm kim ngạch XK hàng thủ công trong những tháng đầu năm đặt ra những cảnh báo cần thiết, bởi các mặt hàng này sử dụng nhiều lao động. Mà Việt Nam hiện đang có thế mạnh về số lượng đông đảo, đang cần rút bớt lao động làm nông nghiệp sang, góp phần tăng thu nhập cho số lao động mà giá nhân công còn quá rẻ (làm nông nghiệp chủ công vẫn là lấy công làm lãi; nghề phụ nông nghiệp chủ yếu làm lúc nông nhàn với thu nhập cũng không cao...). Trong ngành nghề này cũng có không ít nghệ nhân có bàn tay vàng cần được tôn vinh và cần được truyền nghề để tránh mai một.
Nguyên liệu gần như có sẵn ở trong nước, ở khắp mọi vùng, miền. Phát triển hàng thủ công vì thế có thể khai thác được nhiều nguồn lực. Việc tiêu thụ không chỉ là XK ra nước ngoài, mà còn XK tại chỗ cho khách quốc tế đến Việt Nam ngày một đông. Hãy làm một phép tính đơn giản. Năm 2016 có 10 triệu lượt khách quốc tế đến Việt Nam, có tổng chi tiêu ở Việt Nam đạt khoảng 8,3 tỷ USD, với tỷ trọng chi mua hàng hóa chiếm 13,3%, thì tổng chi mua hàng hóa đã lên đến trên 1,1 tỷ USD. Đó là tính với tỷ trọng 13,3%; nếu tính theo tỷ trọng của năm cao nhất (năm 2005 là 16,8%), thì số tiền chi mua hàng hóa của khách quốc tế có thể lên đến gần 1,4 tỷ USD - đó là nguồn ngoại tệ không nhỏ.
Cần lưu ý, năm 2016, tổng kim ngạch XK hàng thủ công đạt 3.862,4 triệu USD, nếu những tháng còn lại cũng bị giảm như 2 tháng đầu năm thì cả năm 2017 chỉ đạt 3.820 triệu USD, giảm 42 triệu USD; nếu những tháng còn lại chỉ đạt bình quân của 2 tháng đầu năm thì kim ngạch bị giảm có thể còn nhiều hơn nữa. Điều này không chỉ ảnh hưởng đến cơ cấu hàng XK, giảm nguồn thu ngoại tệ, mà còn tác động không nhỏ đến nhiều chương trình phát triển kinh tế, đặc biệt là khu vực nông thôn.
