Giải pháp mạnh
Cuộc gặp gỡ, đối thoại với doanh nghiệp xây dựng, bất động sản khu vực Hà Nội không ghi nhận được nhiều ý kiến của doanh nghiệp như cuộc gặp của Bộ trưởng Bộ Xây dựng với các doanh nghiệp phía Nam cách đây vài ngày. Tuy nhiên, với sự tham gia của lãnh đạo UBND TP Hà Nội và các sở, ngành, một số giải pháp mang tính quyết liệt đã được Bộ Xây dựng và Hà Nội thống nhất thực hiện.
Thị trường bất động sản phải hướng vào người tiêu dùng. Ảnh: Minh Tuân
Qua rà soát dự án, sơ bộ Hà Nội có khoảng 2.000 ha đất giao cho dự án nhưng hiện triển khai còn ít. Theo Bộ trưởng, những dự án chưa GPMB không phải là công trình bức thiết như công nghiệp, hạ tầng… mà chỉ là dự án nhà ở thì cần dừng lại, không tiếp tục GPMB. Tuy nhiên, dừng dự án không có nghĩa là thu hồi dự án. Doanh nghiệp có được mảnh đất cũng rất vất vả. Với dự án đã GPMB nhưng chưa san nền, nếu rơi vào dự án nhà ở, bất động sản thì cũng cần dừng lại. Nhưng có cơ chế bắt buộc doanh nghiệp không được để đất bỏ không, chống lãng phí đất đai. Khuyến khích đầu tư vào các lĩnh vực khác nhưng chưa đưa vào bất động sản.
Đối với dự án đã đầu tư hạ tầng thì cho điều chỉnh dự án, để tăng cơ cấu nhà ở xã hội, không phải là 20% nữa mà là 100% nhà ở xã hội. Bộ trưởng cho rằng, để làm được việc này rất cần chính quyền, các ngành phải cùng vào cuộc. Điều chỉnh dự án nhà ở thương mại sang nhà ở xã hội là "gốc" để tháo gỡ khó khăn cho thị trường bất động sản. Nhưng cần điều chỉnh thật nhanh, nếu để 1 năm mới điều chỉnh xong dự án, đi lại nhiều lần, thì doanh nghiệp còn khó khăn hơn. Loại có căn hộ nhưng đang "ế" thì xem xét cân nhắc, cho phép điều chỉnh, chia nhỏ căn hộ. Thị trường phải hướng vào người tiêu dùng. Người dân đang cần những căn hộ có diện tích vừa phải, giá vừa phải. Bộ trưởng Trịnh Đình Dũng đề nghị Hà Nội: "Với tinh thần cứu doanh nghiệp, cứu doanh nghiệp là cứu dân, cứu nền kinh tế, làm thật nhanh để doanh nghiệp có thể điều chỉnh dự án."
Bộ trưởng Trịnh Đình Dũng khẳng định, chuyển từ nhà ở thương mại sang nhà ở xã hội chính là trợ giúp của Nhà nước với thị trường bất động sản vì nhà thương mại phải nộp tiền sử dụng đất, còn nhà ở xã hội không phải nộp tiền sử dụng đất. Trách nhiệm của doanh nghiệp là phải quyết liệt, chuyên nghiệp trong cơ cấu lại sản phẩm.
Dừng có kế hoạch, điều chỉnh không cảm tính
Giám đốc Sở QH - KT Hà Nội Nguyễn Văn Hải chia sẻ khó khăn hiện nay của thị trường và thấy có một phần trách nhiệm trong việc cùng tháo gỡ. Tuy nhiên, liên quan đến điều chỉnh căn hộ"ế" là việc tăng dân số. Do vậy, sẽ phải điều tiết dân số của các dự án mới trong khu vực. Dừng dự án và sử dụng tạm vào mục đích khác là phạm luật nên cần có cơ chế, chính sách - ông Hải băn khoăn.
Ông Nguyễn Viết Mạnh, Vụ trưởng Vụ Tín dụng NHNN lãi băn khoăn về một khía cạnh khác trong việc dừng dự án. Thị trường đang dư cung rất lớn, giãn, hoãn các dự án, cơ cấu lại rổ hàng hóa là cần thiết. Tuy nhiên, trong việc phân định lại dự án, đối với những dự án thuộc nhóm phải dừng nhưng đang có vốn vay ngân hàng, chưa biết bao giờ triển khai lại sẽ ứng xử thế nào, nếu không ngân hàng sẽ bị tăng nợ xấu - ông Mạnh đặt câu hỏi.
Để tháo gỡ khó khăn cho thị trường, ông Nguyễn Ngọc Thành, Chủ tịch Hiệp hội bất động sản Hải Phòng cho rằng, cần có chính sách tín dụng cho người mua, khi đó mới tạo ra dòng chảy. Ngân hàng có chính sách nhưng vay rất khó. Không chủ đầu tư nào không vay, tôi đang vay, nợ của tôi rất đẹp nhưng nếu không được bơm thêm tiền để hoàn thành dự án thì nợ đẹp thành nợ xấu.
Ông Đoàn Châu Phong, Phó Tổng giám đốc Tổng Công ty Vinaconex cho rằng, nên thiên về biện pháp tăng cầu, ngân hàng nên mạnh dạn có cơ chế để người có nhu cầu mua nhà vay tiền. Hạn chế cung, tăng cầu thì cung - cầu sẽ có cơ hội gặp nhau. Về điều chỉnh dự án, ông Phong bày tỏ lo ngại, tiến độ thực hiện các thủ tục phải nhanh, nếu cả năm mới xong thủ tục thì thị trường đã chuyển sang hướng khác.
Giải đáp những băn khoăn này, Bộ trưởng Trịnh Đình Dũng phân tích, xây dựng chính sách dài hạn nhưng cũng cần có chính sách ngắn hạn để tháo gỡ. Những quy định không phù hợp, đơn cử như diện tích nhà ở tối thiểu 30 -40m2 cần xem lại. Những dự án dừng cũng phải theo quy hoạch, kế hoạch. Dự án có hạ tầng phải điều chỉnh lại cơ cấu nhưng không phải dự án nào cũng điều chỉnh. Phải nhìn mật độ dân số theo khu vực. Phải tính toán khoa học, không cảm tính.
Phó Chủ tịch UBND TP Hà Nội Nguyễn Văn Sửu cho rằng, phải đi thẳng vào vấn đề để tháo gỡ ngay, cần giải pháp trước mắt cùng với những giải pháp lâu dài. Hà Nội sẽ tiếp tục phát triển nhà ở cho thuê, thuê mua, đồng thời phối hợp với Bộ Xây dựng trong việc điều chỉnh dự án, cơ cấu lại căn hộ. Thành phố sẽ quyết liệt, thủ tục hành chính phải gọn lại, giải quyết đặc cách.