Những năm gần đây, UBND TP Hà Nội đã tập trung chỉ đạo có trọng tâm, trọng điểm, triển khai đồng bộ nhiều giải pháp để xử lý tình trạng ô nhiễm tại đây.
|
| Sông Đáy đoạn chảy qua quận Hà Đông, Hà Nội. Ảnh: Hùng Thập |
Ông Lê Tuấn Định - Phó Giám đốc Sở TN&MT Hà Nội cho biết, theo cơ chế tự làm sạch, chất lượng nước sông Nhuệ, sông Đáy sẽ được cải thiện khi được nước sông Hồng bổ cập thường xuyên ở thượng nguồn. Tuy nhiên, từ năm 2003, số liệu của Sở NN&PTNT Hà Nội cho thấy, mực nước sông Hồng thường xuyên duy trì ở mức thấp hơn so với yêu cầu của thiết kế (có thời điểm mực nước sông Hồng tại Hà Nội chỉ còn 0,1m). Đặc biệt, vào mùa khô, chỉ khi có các đợt xả từ các hồ Thác Bà, Tuyên Quang, Hòa Bình, mới có thể duy trì mực nước trên 2m tại Hà Nội để đáp ứng yêu cầu mực nước tối thiểu. Với mực nước đó, hệ thống thủy lợi sông Nhuệ không thể lấy nước từ sông Hồng qua Cống Liên Mạc bằng hình thức tự chảy theo nhu cầu. Và có thời điểm, mực nước sông Hồng thấp hơn sông Nhuệ, nên phải thực hiện việc đóng cống để giữ nước trong sông Nhuệ phục vụ cho sản xuất nông nghiệp của các địa phương trong lưu vực. Do không được sông Hồng bổ cập nước thường xuyên và sau khi tiếp nhận nước thải của sông Tô Lịch, nước thải sông Nhuệ bổ sung vào sông Đáy làm nguồn nước sông Nhuệ, sông Đáy cũng thêm ô nhiễm.
Chất lượng nước sông Nhuệ tại cống Liên Mạc từ sông Hồng chảy vào tương đối tốt, song, đoạn đầu sông Nhuệ (18km đầu, từ cống Liên Mạc đến Hà Đông) phải tiếp nhận một số nguồn thải từ nước sinh hoạt và một số nguồn thải từ các làng nghề, nên chất lượng nước bị ô nhiễm khi hàm lượng các chất Nitrit, N - NH3 vượt quá quy chuẩn Việt Nam. Khi sông Tô Lịch và sông Kim Ngưu hợp lưu và đổ vào sông Nhuệ tại đập Thanh Liệt, sông Nhuệ phải tiếp nhận thêm một khối lượng lớn nước thải sinh hoạt, cũng như nước thải công nghiệp, làm cho hàm lượng các chất ô nhiễm tăng đột ngột. Đoạn sông từ đập Thanh Liệt trở đi, nước sông Nhuệ - Đáy ô nhiễm nặng, ảnh hưởng không nhỏ đến cuộc sống của dân cư hai bên bờ sông.
Hiệu quả từ những quyết sáchTừng bước giải quyết tình trạng ô nhiễm môi trường, cải thiện, nâng cao chất lượng môi trường lưu vực sông Nhuệ - sông Đáy nói chung (trong đó có địa bàn tỉnh Hà Nam) và đoạn chảy qua địa phận Hà Nội nói riêng, những năm qua, UBND TP đã tập trung chỉ đạo, triển khai đồng bộ nhiều giải pháp về chủ trương, chính sách, kỹ thuật - hạ tầng xử lý ô nghiễm trên lưu vực sông. Hà Nội được Bộ TN&MT đánh giá là một trong 5 tỉnh đi đầu trong công tác xử lý ô nhiễm môi trường trên lưu vực sông.
Theo đó, UBND TP Hà Nội đã triển khai Quyết định số 1435/QĐ-TTg ngày 18/8/2014 của Thủ tướng Chính phủ và ban hành Kế hoạch số 133/KH-UBND ngày 11/7/2016 thực hiện Đề án bảo vệ môi trường lưu vực sông Nhuệ - sông Đáy đến năm 2020 trên địa bàn TP; Thành ủy Hà Nội đã ban hành Nghị quyết số 11-NQ/TU ngày 31/5/2017 về tăng cường công tác bảo vệ môi trường trên địa bàn TP đến năm 2020 và những năm tiếp theo; Kế hoạch số 160/KH-UBND ngày 03/7/2017 của UBND TP triển khai Nghị quyết số 11-NQ/TU ngày 31/5/2017 của Thành ủy Hà Nội về “Tăng cường công tác bảo vệ môi trường trên địa bàn TP Hà Nội đến năm 2020 và những năm tiếp theo”. Đồng thời, tập trung nguồn lực chỉ đạo các sở, ngành, đơn vị đầu tư xây dựng và vận hành các trạm, nhà máy xử lý nước thải (XLNT) sinh hoạt quy mô lớn; các trạm XLNT làng nghề, đảm bảo chất lượng nước thải sau xử lý đạt quy chuẩn môi trường; các dự án đầu tư cải tạo nạo vét và xây dựng hệ thống thủy lợi liên quan trong lưu vực sông Nhuệ - sông Đáy; các dự án bổ sung nguồn nước sông, các công trình tiêu thoát nước. Trong đó, tiếp tục triển khai, đẩy nhanh tiến độ đầu tư, xây dựng các dự án xử lý nước thải góp phần bảo vệ môi trường lưu vực sông Nhuệ - sông Đáy, thực hiện dự án “Cụm công trình tiếp nước” như: Các nhà máy XLNT làng nghề tại xã Sơn Đồng, Vân Canh (huyện Hoài Đức), xã Thanh Thùy (huyện Thanh Oai), làng nghề Phùng Xá (huyện Mỹ Đức); các dự án xây dựng, nâng cấp trạm/nhà máy XLNT sinh hoạt Phú Đô, Yên Xá, Hồ Tây, Tây sông Nhuệ giai đoạn 1, Phú Thượng, Phú Lương (quận Hà Đông)… Bên cạnh đó, các dự án làm sạch, nạo vét sông Nhuệ, sông Đáy cũng được UBND TP chỉ đạo triển khai quyết liệt.
Theo ông Lê Tuấn Định, một số dự án, nhiệm vụ trong số đó đã và đang được triển khai thi công, một số gặp khó khăn do thiếu vốn hoặc vướng khi giải phóng mặt bằng. Song, khi hoàn thành sẽ góp phần cải thiện đáng kể chất lượng nguồn nước của lưu vực sông Nhuệ, sông Đáy, đảm bảo phục vụ sản xuất nông nghiệp và dân sinh của các tỉnh, TP thuộc lưu vực sông, trong đó có đoạn sông Nhuệ chảy qua địa bàn quận Hà Đông. Tuy nhiên, ông Định cho rằng, việc giải quyết ô nhiễm nguồn nước, đặc biệt là nguồn nước sông Nhuệ, sông Đáy liên quan đến nhiều lĩnh vực, nhiều cấp, ngành. Bảo vệ môi trường sông Nhuệ - sông Đáy phải xuất phát từ quan điểm tổng thể, đồng bộ trên toàn lưu vực, kết hợp chặt chẽ với việc bảo vệ trữ lượng nguồn nước và chất lượng nước của dòng sông; và nhất thiết phải được sự ủng hộ cao của người dân trong lưu vực sông Nhuệ - sông Đáy.
