Trong bài phát biểu tại câu lạc bộ kinh tế New York hôm 12/11 (giờ địa phương), Tổng thống Donald Trump nhận định Trung Quốc đang “khao khát” đạt được thỏa thuận thương mại với Mỹ và khẳng định sẽ đặt bút ký nếu thỏa thuận đó có lợi cho Mỹ. Phát biểu được đưa ra trong bối cảnh cả thế giới đang chờ đợi Mỹ và Trung Quốc ký thỏa thuận thương mại “giai đoạn một” để bắt đầu tiến trình chấm dứt cuộc chiến thương mại kéo dài suốt 17 tháng qua. “Trung Quốc đang có một năm tồi tệ nhất trong hơn nửa thế kỷ, chuỗi cung ứng của họ đang sụp đổ tệ hại và họ đang khao khát đạt được một thỏa thuận. Tuy nhiên, chúng tôi mới là bên quyết định xem liệu chúng tôi có muốn đạt được một thỏa thuận hay không”, ông Trump nói thêm.
| Tổng thống Mỹ phát biểu hôm 12/11. |
Tổng thống Mỹ cũng lên tiếng chỉ trích các hành vi thương mại của Trung Quốc cũng như sự trỗi dậy của Bắc Kinh trong nền kinh tế toàn cầu.“Kể từ khi Trung Quốc gia nhập Tổ chức Thương mại Thế giới vào năm 2001, chưa nước nào thao túng các con số tốt hơn hoặc lợi dụng Mỹ nhiều hơn (Trung Quốc). Tôi sẽ không sử dụng từ “lừa dối”, nhưng thực sự không nước nào lừa dối giỏi hơn Trung Quốc”, Tổng thống Trump nói thêm. Nhà lãnh đạo Mỹ nhấn mạnh rằng “hành vi đánh cắp việc làm và tài sản của Mỹ cần chấm dứt”. Tuy vậy, Tổng thống Trump khẳng định ông “không đổ lỗi” cho Trung Quốc, mà quy trách nhiệm cho “các nhà lãnh đạo” Mỹ.
Theo ông Trump, các chính trị gia Washington đã làm ngơ trước những động thái của Bắc Kinh có thể gây tổn hại cho các công ty Mỹ, đánh cắp tài sản trí tuệ Mỹ, trợ cấp cho các ngành công nghiệp và hạ giá các sản phẩm của Bắc Kinh theo một chiến lược có chủ đích buộc các nhà máy của nước Mỹ phải đóng cửa.
Vị Tổng thống thứ 45 của nước Mỹ cũng cho biết, trong trường hợp hai nước không thể đạt được thỏa thuận thương mại, Mỹ sẽ tăng thuế với Trung Quốc. Trung Quốc không phải nước duy nhất hứng chỉ trích của Tổng thống Mỹ. Ông Trump cũng lên tiếng chỉ trích Liên minh châu Âu (EU) vì hành vi thương mại không công bằng.“Nhiều nước đang áp thuế cực kỳ cao với chúng tôi hoặc tạo ra các rào cản thương mại không khả thi. Và tôi nói thật, Liên minh châu Âu, rất khó khăn. Các rào cản do họ đặt ra rất khủng khiếp, theo nhiều cách còn tệ hơn cả Trung Quốc”, ông Trump nói.
Một điểm nữa là cuộc gặp của Tổng thống Mỹ và Chủ tịch Trung Quốc sau khi Hội nghị APEC ở Chile bị hủy bỏ vẫn chưa có điểm kết. Bloomberg trích lời một nguồn tin thân cận cho biết các địa điểm tại Mỹ mà Nhà Trắng đề xuất trước đó đã bị bác bỏ. Hiện tại, châu Á và châu Âu đang được cân nhắc.Trong sự kiện tại New York, ông Trump cũng lặp lại phàn nàn về tầm ảnh hưởng của Trung Quốc trong nền kinh tế toàn cầu, nhưng khẳng định "Thời kỳ việc làm và tài sản của người Mỹ bị đánh cắp đã chấm dứt". Chỉ số S&P 500 đã tăng 0,3% sau bài phát biểu của Trump. Gần đây, thị trường chứng khoán Mỹ liên tiếp lập kỷ lục, do nhà đầu tư lạc quan rằng căng thẳng đã hạ nhiệt sau 18 tháng chiến tranh thương mại. Đến nay, hai nền kinh tế lớn nhất thế giới đã áp thuế lên hàng trăm tỷ USD hàng nhập khẩu của nhau, gây thiệt hại đáng kể cho cả đôi bên.
