Chính quyền Tổng thống Donald Trump hôm 3/10 đã rút ra khỏi hai thỏa thuận quốc tế sau khi Iran và Palestine thời gian vừa qua kiện Mỹ lên Tòa án Công lý Quốc tế (ICJ) về các vấn đề mâu thuẫn với Washington.
Cố vấn an ninh quốc gia Mỹ John Bolton |
Cụ thể, Cố vấn an ninh quốc gia Mỹ John Bolton chỉ trích tòa án tối cao của Liên Hợp quốc bị “chính trị hóa và thiếu hiệu quả” khi tuyên bố Mỹ sẽ xem xét mọi thỏa thuận quốc tế có thể khiến Washington ràng buộc bởi phán quyết của ICJ.
Trước đó, ICJ đã tuyên phần thắng cho Tehran, yêu cầu các lệnh trừng phạt Mỹ áp lên Iran, vốn dự kiến sẽ siết chặt vào tháng sau, không được ảnh hưởng đến hàng không dân dụng và quá trình cứu trợ nhân đạo cho Iran. Tehran hồi tháng 7 đệ đơn lên ICJ khẳng định các lệnh trừng phạt Mỹ tái áp đặt lên nước này từ tháng 5 vi phạm Hiệp ước Thân thiện năm 1955.
Washington phản ứng bằng cách tuyên bố rút khỏi Hiệp ước này, một thỏa thuận ít được biết đến, được ký kết giữa hai nước từ trước cuộc Cách mạng Hồi giáo năm 1979.
Cố vấn Bolton cho biết Mỹ cũng rút khỏi “nghị định thư không bắt buộc” theo Công ước Vienna năm 1961 về Quan hệ Ngoại giao. Bước đi này được đưa ra sau khi Palestine kiện Mỹ lên ICJ về quyết định chuyển ĐSQ Mỹ tại Israel từ Tel Aviv sang Jerusalem.
Các đồng minh của Mỹ từng quan ngại trước cam kết về đa phương của chính quyền ông Trump. Trong gần 2 năm kể từ khi đắc cử, Tổng thống Donald Trump đã rút Mỹ khỏi thỏa thuận hạt nhân giữa Iran và nhóm P5+1, thỏa thuận khí hậu toàn cầu, rời khỏi cơ quan văn hóa LHQ và đe dọa các đồng minh quân sự NATO rằng Washington sẽ “đi theo lối riêng” nếu các thành viên khối không tăng chi quốc phòng.