Ngăn chặn "ma men" sau tay lái: Phải xử nghiêm, phạt nặng

Sau hàng loạt vụ tài xế say xỉn, lái ô tô gây tai nạn liên hoàn, cướp đi những sinh mạng vô tội, thạc sĩ Quản lý đô thị Phan Trường Thành cho rằng: “Lỗi trước hết ở những người tài xế đã không có ý thức bảo vệ bản thân, gia đình mình và cộng đồng khi lái xe trong tình trạng say xỉn. Nhưng đó cũng có phần trách nhiệm của cơ quan chức năng”. Ông Thành phân tích, nếu cơ quan chức năng có những biện pháp hữu hiệu hơn, có thể đã hạn chế được đáng kể những vụ tai nạn thảm khốc ấy. Những vụ tai nạn liên tiếp xảy ra, người sau đã biết mà vẫn đi vào vết xe đổ của người trước. Đó là vì luật pháp chưa đủ răn đe, các cá nhân chưa nhận thức được hậu quả của “phút vui bên bàn nhậu”.

Tại Hội nghị sơ kết công tác bảo đảm trật tự ATGT quý I, Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Trương Hòa Bình yêu cầu công an tỉnh, TP tiếp tục tăng cường tuần tra, kiểm soát xử lý vi phạm về trật tự ATGT, trong đó ưu tiên kiểm tra, xử lý người có hành vi vi phạm về nồng độ cồn, ma tuý khi lái xe. Các tỉnh, TP trực thuộc T.Ư tăng cường kiểm tra, siết chặt kỷ cương công tác đào tạo sát hạch, cấp giấp phép lái xe; quản lý an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường đối với phương tiện cơ giới đường bộ, phương tiện thuỷ nội địa; sử dụng Quỹ bảo trì đường bộ để xử lý điểm đen về TNGT. (Bảo Nhi)

Khi được hỏi có biết mức phạt đối với người lái xe ô tô có nồng độ cồn trong máu như thế nào hay không, anh Nguyễn Văn Thịnh (Hà Đông) lúng túng trả lời: “Có thể là phạt tiền nếu nồng độ cồn quá cao. Gây tai nạn thì treo bằng lái”. Thực tế, tại Điều 8, Luật Giao thông đường bộ quy định nghiêm cấm hành vi điều khiển xe ô tô, máy kéo, xe máy chuyên dùng trên đường mà trong máu hoặc hơi thở có nồng độ cồn; điều khiển xe mô tô, xe gắn máy mà trong máu có nồng độ cồn vượt quá 50 miligam/100 mililít máu hoặc 0,25 miligam/1 lít khí thở. Mức phạt đối với hành vi lái xe khi đã uống rượu bia có thể từ phạt tiền, tù treo cho đến án tù giam giữ 10 năm, tùy theo hậu quả gây ra.

Các chuyên gia cho rằng, thiếu thông tin, hiểu biết về pháp luật là một trong những nguyên nhân khiến nhiều người vẫn điều khiển phương tiện giao thông dù đã uống rượu bia. Ông Phan Trường Thành đề xuất: “Cần đưa các vụ việc lái xe say xỉn gây tai nạn ra xét xử công khai, lưu động để tuyên truyền sâu rộng đến người dân. Các trường hợp lái xe trong tình trạng say rượu cần phải phạt tù ngay chứ không xử lý hành chính nữa”. Muốn làm được như vậy, cơ quan chức năng cần xem xét, sửa đổi luật, tăng nặng hình phạt với các “ma men” sau tay lái. Mặt khác, hiện việc xử phạt vi phạm giao thông, trong đó có hành vi say xỉn lái xe chưa được nghiêm minh, nhiều trường hợp vẫn còn “xin - cho” nên có không ít người tái phạm nhiều lần. Theo Luật sư Nguyễn Hồng Quang - Giám đốc Công ty Luật Hồng Quang, Hà Nội: Hiện tại mức xử phạt hành chính đối với hành vi điều khiển ô tô có nồng độ cồn trong máu hoặc hơi thở có nồng độ cồn vượt quá 80miligam/100 mililít máu hoặc vượt quá 0,4 miligam/1 lít khí thở là từ 16 - 18 triệu đồng và hình thức xử phạt bổ sung tước giấy phép lái xe có thời hạn từ 4 - 6 tháng. Mức xử phạt trên chưa đủ sức răn đe. Để nghiêm trị hành vi vi phạm này phải tăng mức xử phạt từ 80 – 100 triệu đồng và tước giấy phép lái xe vĩnh viễn đối với những trường hợp vi phạm. Bên cạnh đó còn buộc người vi phạm phải thực hiện lao động công ích có thời hạn từ 7 - 10 ngày, như vậy mới đủ sức răn đe.

Cảnh nhộn nhịp một quán bia ở Hà Nội. Ảnh: Duy Khánh

Tuyên truyền phải hiệu quả

Phó Chánh văn phòng Ban ATGT TP Hà Nội Lưu Xuân Bình chia sẻ, nhiều năm qua, công tác tuyên truyền, nâng cao ý thức khi tham gia giao thông cho người dân đã được thực hiện liên tục, mạnh mẽ. Tuy nhiên, vẫn còn không ít gia đình, cá nhân vẫn khá thờ ơ với vấn đề này. “Cách tuyên truyền tốt nhất là từ trong mỗi gia đình. Những người thân nhắc nhở, giáo dục lẫn nhau sẽ đem lại hiệu quả thiết thực” - ông Bình nhấn mạnh.

Thời gian qua, không ít người thân của các “ma men” sau tay lái đã đăng đàn, gửi lời xin lỗi trên mạng xã hội. Nhưng điều đó chẳng mang lại bao nhiêu ý nghĩa, bởi tất cả đã muộn màng. Ông Bình bày tỏ: “Chúng ta có thể hành động sớm hơn, hữu hiệu hơn nếu thật sự coi trọng các kiến thức về an toàn giao thông”.

Cùng với bộ máy tuyên truyền của cơ quan quản lý Nhà nước đang hoạt động cật lực mỗi ngày, các hội, nhóm, tổ chức xã hội cũng cần tích cực hơn nữa, bền bỉ hơn nữa trong việc tuyên truyền về an toàn giao thông, để tạo nên sự cộng hưởng xã hội mạnh mẽ. Đơn cử mới đây, Hội học sinh cấp 3 Hà Nội, niên khóa 1991 - 1994, với hơn 10.200 người cùng nhau dấy lên phong trào truyền bá thông điệp “Đã uống rượu bia - không lái xe”. Phong trào đã làn tỏa mạnh mẽ và đem lại hiệu quả ban đầu rất tích cực.

Qua đó có thể thấy, nếu mỗi cá nhân, tổ chức trong xã hội thực sự quan tâm đến vấn đề an toàn giao thông, cùng nhau quyết liệt đấu tranh, sẽ không khó để giảm thiểu, tiến tới ngăn chặn triệt để vấn nạn “ma men” sau tay lái.

Luật sư Nguyễn Hữu Toại - Đoàn Luật sư Hà Nội: Tăng khung hình phạt tù Theo Điều 260 Bộ Luật Hình sự, khung hình phạt áp dụng đối với hành vi uống rượu, bia, chất kích thích vượt quá mức cho phép gây tại nạn thì bị phạt tù từ 3 - 10 năm, hình phạt tù cao nhất đối với tội danh này là 7 - 15 năm và hình phạt bổ sung là cấm hành nghề từ 1 - 5 năm. Tôi cho rằng khung hình phạt như vậy vẫn chưa nghiêm minh, cần tăng hình phạt tù lên đến 20 năm tù và hình phạt bổ sung là tước giấy phép lái xe vĩnh viễn.  Ở một số nước như Nhật Bản, với nồng độ cồn từ 0,15mg/lít khí thở (tương đương với 1 ly bia), người điều khiển xe bị quy vào lỗi “lái xe trong điều kiện không tỉnh táo”, bị phạt tù lên tới 3 năm và 500.000 yên (khoảng 4.500 USD hay 104 triệu đồng). Như vậy, chúng ta thấy mức xử phạt ở Nhật Bản rất cao và có tính răn đe, phòng ngừa chung rất tốt. Kết quả đạt được là Nhật Bản nằm trong top 10 nước có tỷ lệ tai nạn giao thông liên quan đến rượu, bia thấp nhất thế giới. (Thái San ghi)