Các ngân hàng thương mại cũng đang tích cực triển khai bảo đảm cung ứng đủ lượng tiền mặt cho bà con dịp Tết nguyên đán Mậu Tuất 2018.
Hạn chế để ATM quá tải không rút được tiền
Tại cuộc họp báo về hoạt động thanh toán mới đây, Phó Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (NHNN) Đào Minh Tú, khẳng định, NHNN thường xuyên theo dõi, nắm bắt diễn biến thu chi tiền mặt và tồn quỹ tiền mặt tại các chi nhánh tỉnh, thành phố, tập trung mọi nguồn lực, sẵn sàng ứng trực mức cao nhất để kịp thời điều chuyển tiền, đáp ứng đầy đủ nhu cầu tiền mặt, kể cả trong trường hợp xảy ra đột biến.
NHNN hoàn toàn có thể đảm bảo đáp ứng đầy đủ nhu cầu tiền mặt trong dịp Tết Nguyên đán Mậu Tuất 2018. NHNN đã có văn bản chỉ đạo các đơn vị thuộc NHNN, các tổ chức tín dụng, chủ động đáp ứng đầy đủ, kịp thời nhu cầu tiền mặt, nhu cầu cầu thanh toán và hoạt động các máy ATM.
Bà Đào Thị Phượng - Phó Giám đốc NHNN chi nhánh tỉnh Bắc Ninh cho biết đã có phương án cụ thể đáp ứng nhu cầu tiền mặt cho các tổ chức tín dụng (TCTD), chủ động phương án đảm bảo tiền mặt tại các ATM. Các ngân hàng chủ động theo dõi sát tồn quỹ tại các ATM. NHNN thường xuyên chỉ đạo và tăng cường kiểm tra, để bảo đảm các ngân hàng có đủ dự trữ lượng tiền mặt nhất định để tiếp quỹ kịp thời.
“Khi số lượng khách rút tiền quá đông thì ngân hàng có phương án dự phòng. Ví dụ, khi số lượng quá lớn, ngân hàng phối hợp với kế toán của các doanh nghiệp bảo đảm chi trả tiền cho công nhân để tránh ách tắc", bà Đào Thị Phượng cho biết.
Còn ông Nguyễn Trọng Chí - Phó Giám đốc Agribank chi nhánh Bắc Ninh - cho biết, Agribank có kế hoạch trực 24/24 về kỹ thuật và đường dây nóng để tiếp nhận phản hồi của khách hàng khi có sự cố xảy ra. Ngành ngân hang cũng phối hợp với doanh nghiệp để kế hoạch chi tiền lương thưởng dàn trải cho công nhân để tránh áp lực lên máy ATM. Có kế hoạch dự phòng chi bằng tiền mặt nếu máy ATM gặp sự cố.
Tuy vậy, thực tế, khi hoạt động quá nhiều, hệ thống ATM vào dịp cuối năm sẽ vẫn ít nhiều gặp quá tải, hệ thống ngân hàng cũng chỉ giảm thiểu được sự cố chứ cũng không bảo đảm 100% không có trục trặc.
Thói quen rải tiền lẻ đã giảm
Về vấn đề tiền mệnh giá nhỏ, Phó Thống đốc NHNN Đào Minh Tú đã khẳng định, NHNN luôn tích cực phối hợp với các đơn vị vận động người dân sử dụng tiền mệnh giá nhỏ một cách hợp lý, đúng mục đích tại các khu di tích, đền, chùa, lễ hội trong những năm qua.
Bên cạnh đó, NHNN chỉ đạo các đơn vị trực thuộc phối hợp với các đơn vị có liên quan để tăng cường công tác kiểm tra, xử lý đối với hoạt động kinh doanh dịch vụ đổi tiền hưởng chênh lệch theo quy định tại Nghị định 96/2014/NĐ-CP ngày 17/10/2014 của Chính phủ quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực tiền tệ và ngân hàng.
Tuy nhiên, thực tế, dù có nhiều nỗ lực của ngành ngân hàng, nhưng thực tế do thói quen sử dụng tiền lẻ lễ Tết quá lớn, vẫn còn người dân vẫn còn tin vào việc rải thật nhiều tiền lẻ tại đền, chùa để xin lộc. Có cung ắt có cầu, điều này dẫn đến tình trạng đổi tiền lẻ ăn chênh lệch.Ông Nguyễn Thành Lập - Trưởng ban Quản lý di tích đền Bà Chúa Kho (Bắc Ninh) cho biết, cách đây vài năm, cứ sau dịp tết, ban quản lý còn phải nhờ nhân viên ngân hàng đem máy đếm tiền để hỗ trợ vì lượng tiền lẻ quá lớn. Tuy nhiên, đến nay, sau khi các cơ quan quản lý tích cực làm công tác tuyên truyền, hạn chế việc rải tiền, lượng tiền lẻ của khách thập phương đi lễ đề đã giảm bớt. Khách đi lễ đền, chùa hiện nay chỉ để một số hòm công đức hay thực hiện công đức ở một nơi bằng tiền mệnh giá lớn.
Còn đại diện cơ quan quản lý tại địa phương, bà Đào Thị Phượng - Phó Giám đốc NHNN chi nhánh tỉnh Bắc Ninh - nơi tập trung nhiều đền, chùa nổi tiếng ở khu vực miền Bắc, cho biết, chủ trương không phát hành tiền lẻ mới vào dịp Tết Nguyên đán đã thực hiện được vài năm qua. Về mặt kinh tế vừa tiết kiệm nhiều tiền cho ngân sách nhà nước, vừa bổ sung thêm được nguồn kinh phí để đảm bảo chất lượng hoạt động ngân hàng. Tuy nhiên, vấn đề đổi tiền lẻ tuy có giảm nhưng vẫn sẽ còn tiếp diễn chừng nào người dân vẫn có thói quen dùng tiền này đi lễ.
“Thậm chí, ngay cả khi lực lượng thanh tra NHNN đi kiểm tra có thấy tiền lẻ ngay tại quầy cũng khó quy lỗi vì chủ cửa hàng nói chỉ cấm đổi ăn chênh lệch nhưng họ chỉ “đổi hộ” cho khách mua đồ lễ đền của mình”, vị này cho biết thêm
Do đó, bên cạnh khâu thanh, kiểm tra, xử phạt, khâu cần đẩy mạnh hơn nữa chính là tuyên truyền, giúp người dân sử dụng tiền văn minh một cách văn minh, tránh lãng phí, giảm chi phí cho việc in ấn, sử dụng tiền nhỏ lẻ…