Ngày 23/3/2020, NHNN tổ chức họp trực tuyến nhằm đánh giá tình hình thiệt hại và khó khăn do hạn hán, xâm nhập mặn gây ra tại 5 tỉnh thuộc khu vực đồng bằng Sông Cửu Long (ĐBSCL), gồm: Bến Tre, Tiền Giang, Long An, Cà Mau, Kiên Giang. Bên cạnh đó, hưởng ứng lời kêu gọi của Thủ tướng Chính phủ, Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam, ngành ngân hàng đã vận động các tổ chức công đoàn, cán bộ, công chức, người lao động trong toàn ngành hỗ trợ đồng bào bị thiệt hại do hạn hán, xâm nhập mặn với giá trị quà tặng ủng hộ trị giá 3 tỷ đồng mỗi tỉnh.
665.876 tỷ đồng dư nợ cho khu vực Đồng bằng sông Cửu Long
Trong những năm qua, ngân hàng là một trong những ngành đi đầu trong việc chủ động đề xuất, quyết liệt triển khai nhiều cơ chế, chính sách, giải pháp đồng bộ về tín dụng, ngân hàng để hỗ trợ người dân, doanh nghiệp vùng ĐBSCL được Chính phủ, các tổ chức Hiệp hội và cộng đồng doanh nghiệp, người dân đánh giá cao.
Các cơ chế, chính sách cho vay nói chung và cho vay đối với lĩnh vực nông nghiệp, nông thôn cụ thể từ trồng lúa, thu mua lúa gạo đến xuất khẩu, hay nuôi trồng thủy sản… đều được triển khai kịp thời và có những hỗ trợ cần thiết khi các ngành này gặp khó khăn như: Tập trung nguồn vốn với thời hạn và lãi suất hợp lý để đáp ứng kịp thời nhu cầu vốn của thương nhân kinh doanh, đầu tư, chế biến lương thực, thủy sản; xem xét tăng hạn mức tín dụng cho các doanh nghiệp để đảm bảo đủ nguồn vốn thu mua lúa gạo cho người nông dân nhằm giúp giá lúa gạo không bị giảm sâu, đảm bảo lợi nhuận cho người trồng lúa.
Bên cạnh đó, các ngân hàng đã cung cấp nguồn vốn tín dụng quan trọng cho các dự án trọng điểm quốc gia. Trong đó, Ngành ngân hàng cùng với Bộ Giao thông vận tải, UBND tỉnh Tiền Giang đã rất tích cực xử lý nguồn vốn BOT cho dự án đầu tư xây dựng đường cao tốc Trung Lương - Mỹ Thuận - là dự án lớn và có ý nghĩa rất quan trọng trong phát triển kinh tế - xã hội của đất nước. Đây là sự nỗ lực rất lớn của ngành ngân hàng trong việc phát triển nông nghiệp nông thôn, kịp thời giải quyết những vấn đề khó, đồng hành cùng sự phát triển giao thông cũng như kinh tế, xã hội của cả nước.
Nhờ triển khai một cách đồng bộ, hiệu quả các giải pháp trong điều hành chính sách tiền tệ, tín dụng, tín dụng đối với nền kinh tế và tín dụng cho khu vực ĐBSCL đã đạt được những kết quả tích cực. Dư nợ cho vay đến cuối năm 2019 đạt 665.876 tỷ đồng, tăng 15% so với cuối năm 2018 (cao hơn tốc độ tăng trưởng toàn quốc 13,7%), trong đó cho vay lĩnh vực nông nghiệp, nông thôn đạt 365.195 tỷ đồng, tăng 22% (nông nghiệp nông thôn toàn quốc tăng 14,32%), chiếm tỷ trọng gần 55% dư nợ tín dụng toàn khu vực; cho vay các mặt hàng nông sản thế mạnh của khu vực ĐBSCL cũng có mức tăng trưởng tốt: thủy sản tăng 11,8%, lúa gạo tăng 7,5%, rau quả tăng 15,9%.
Khó khăn kép
Bên cạnh kết quả đạt được, từ cuối năm 2019 trở lại đây, khu vực ĐBSCL đang phải đối mặt với nhiều khó khăn thách thức từ ảnh hưởng chung của dịch Covid-19, cũng như khó khăn riêng của vùng là tình trạng hạn hán, xâm nhập mặn xuất hiện trở lại với mức độ ngày càng gay gắt, ảnh hưởng trực tiếp đến sản xuất và đời sống sinh hoạt của người dân.
Điều này cũng tác động không nhỏ đến hoạt động tín dụng ngân hàng khi tín dụng của cả vùng ĐBSCL những tháng đầu năm 2020 giảm 0,27% so với cuối năm 2019; dư nợ cho vay lĩnh vực nông nghiệp, nông thôn cũng giảm 0,56%.Tăng trưởng tín dụng đến hết tháng 2/2020 của 5 tỉnh Bến Tre, Tiền Giang, Long An, Cà Mau, Kiên Giang đến hết tháng 2/2020 thấp dưới 2%.
Phát biểu tại cuộc họp, ông Nguyễn Quốc Hùng - Vụ trưởng Vụ Tín dụng các ngành kinh tế (NHNN) cho biết, ngành ngân hàng đã triển khai các giải pháp nhằm hỗ trợ người dân, doanh nghiệp vượt qua khó khăn, ổn định sản xuất do ảnh hưởng của hạn hán, xâm nhập mặn đã được thực hiện rất sớm, từ năm 2016 - là thời điểm đánh dấu tình trạng xâm nhập mặn diễn ra ở mức độ gay gắt nhất hơn 100 trăm năm qua. Thống đốc NHNN đã ban hành Chỉ thị số 03/CT-NHNN ngày 9/3/2016 để chỉ đạo NHNN chi nhánh các tỉnh, các tổ chức tín dụng chủ động thực hiện các biện pháp hỗ trợ như cơ cấu lại thời hạn trả nợ; miễn, giảm lãi vay; tiếp tục cho vay mới để khách hàng khắc phục khó khăn, khôi phục sản xuất.
Trong đợt hạn hán, xâm nhập mặn năm nay, NHNN cũng kịp thời có Văn bản số 1835/NHNN-TD ngày 18/3/2020 yêu cầu NHNN chi nhánh 13 tỉnh, thành phố vùng ĐBSCL và các tổ chức tín dụng (bao gồm cả NHCSXH) chủ động nắm bắt tình hình sản xuất kinh doanh, diễn biến tình trạng xâm nhập mặn và thiệt hại của khách hàng đang vay vốn để kịp thời áp dụng các biện pháp hỗ trợ, tháo gỡ khó khăn cho khách hàng theo quy định; đồng thời cân đối nguồn vốn để đáp ứng đầy đủ nhu cầu vốn phục vụ sản xuất, kinh doanh của người dân.
Cùng với đó, NHNN đã quyết liệt triển khai các các cơ chế, chính sách, chương trình tín dụng đối với lĩnh vực nông nghiệp, nông thôn là thế mạnh của vùng; chỉ đạo các tổ chức tín dụng cải cách mạnh mẽ thủ tục hành chính, đổi mới quy trình, đơn giản hóa thủ tục cho vay và tạo thuận lợi trong tiếp cận tín dụng, khẩn trương triển khai các giải pháp tháo gỡ khó khăn cho người dân, doanh nghiệp ảnh hưởng bởi dịch Covid-19 theo Thông tư 01/2020/TT-NHNN.
Cũng tại cuộc họp, đại diện lãnh đạo UBND các tỉnh vùng ĐBSCL nêu rõ thực trạng hạn hán, xâm nhập mặn ngày càng diễn ra ở mức độ gay gắt hơn, và dự kiến sẽ tiếp tục tăng và duy trì ở mức cao trong thời gian tới, ảnh hưởng nghiêm trọng tới đời sống sản xuất và sinh hoạt của người dân, doanh nghiệp vùng ĐBSCL trong bối cảnh dịch Covid-19 đang diễn biến phức tạp.
Ghi nhận những khó khăn mà các tỉnh đang gặp phải, Phó Thống đốc NHNN Đào Minh Tú nhấn mạnh, việc giải quyết tình trạng này không phải là chuyện một sớm một chiều mà cần nhiều giải pháp tổng thể, căn cơ, đồng bộ từ phía các bộ, ngành, địa phương trong vấn đề thích ứng với biến đổi khí hậu vùng ĐBSCL. Phó Thống đốc cho biết, với tinh thần đồng hành, chia sẻ khó khăn cùng người dân, doanh nghiệp vùng ĐBSCL, ngành ngân hàng sẵn sàng cung ứng đủ vốn để đáp ứng nhu cầu vốn tín dụng người dân, doanh nghiệp trong vùng, cũng như thực hiện các giải pháp tín dụng giúp bà con vượt qua khó khăn, ổn định, duy trì và phát triển sản xuất.
Để hoạt động tín dụng ngân hàng trên địa bàn đạt kết quả cao và ngày càng hỗ trợ tốt hơn việc phát triển kinh tế - xã hội của vùng, ngành ngân hàng cũng mong muốn nhận được sự quan tâm chỉ đạo của các đồng chí lãnh đạo UBND tỉnh, lãnh đạo Mặt trận tổ quốc các tỉnh vùng ĐBSCL tiếp tục phối hợp, hỗ trợ tổ chức tín dụng trên địa bàn trong công tác huy động vốn; phối hợp triển khai các chương trình, chính sách tín dụng phục vụ phát triển nông nghiệp, nông thôn, các chương trình tín dụng phục vụ phát triển lĩnh vực thế mạnh của vùng; chương trình kết nối ngân hàng - doanh nghiệp; Chỉ đạo các các sở, ban, ngành, các cấp chính quyền địa phương, phối hợp với ngành ngân hàng trong việc nắm bắt tình hình sản xuất kinh doanh, theo dõi diễn biến và ảnh hưởng của tình trạng hạn hán, xâm nhập mặn, dịch bệnh trên địa bàn để kịp thời thực hiện các biện pháp hỗ trợ, tháo gỡ khó khăn cho khách hàng theo quy định.