Theo kết quả cuộc khảo sát về tình hình an ninh mạng mới được Bkav công bố, trong năm 2014, người dùng Việt Nam đã mất tới 8.500 tỷ đồng do các sự cố từ virus máy tính trong năm 2014. Mặc dù chỉ chiếm chưa đầy 0,1% tổng thiệt hại 445 tỷ USD trên thế giới do tội phạm mạng gây ra theo ước tính của Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế (CSIS) Hoa Kỳ, đây vẫn là thiệt hại rất lớn đối với người dùng Việt Nam.
Số thiệt hại của người dùng Việt Nam được tính dựa trên mức thu nhập của người sử dụng máy tính và thời gian công việc của họ bị gián đoạn do các trục trặc gây ra bởi virus máy tính. Theo đó, với ít nhất 6,98 triệu máy tính (theo Sách Trắng về Công nghệ Thông tin - Truyền thông) bình quân mỗi người sử dụng máy tính tại Việt Nam đã bị thiệt hại 1.230.000 VNĐ.
Ngoài ra, theo Bkav tình hình an ninh mạng của Việt Nam trong năm 2014 cũng có nhiều sự kiện mang tính báo động:
Tin nhắn rác: Không giảm mà còn bùng nổ
90% người dùng thường xuyên bị tin nhắn rác làm phiền, trong đó 43% là nạn nhân của tin rác hằng ngày, gần gấp đôi con số của năm 2013. Phát tán tin nhắn rác thực sự đã trở thành một ngành “công nghiệp đen”.
Bên cạnh tin nhắn rác, người sử dụng cũng phải đối mặt với nguy cơ bị mã độc “móc túi” hằng ngày. Theo thống kê của Bkav, ước tính số tiền thiệt hại do mã độc gửi tin nhắn đến đầu số thu phí lên tới 3,9 tỷ đồng mỗi ngày.
Trong khi các cơ quan chức năng vẫn chưa có biện pháp hạn chế vấn nạn tin rác, người dùng nên có ý thức tự bảo vệ mình thông qua các biện pháp đơn giản như sử dụng phần mềm an ninh cho điện thoại để chặn tin nhắn rác, quét mã độc gửi tin nhắn tới đầu số tính phí.
85% máy tính từng nhiễm virus lây lan qua USB
Nếu so với con số hơn 90% năm trước, tỉ lệ này dù có giảm nhưng vẫn còn ở mức cao. Lý giải điều này, các chuyên gia của Bkav cho biết, việc Microsoft cắt bỏ tính năng AutoRun đối với USB từ Windows 7 và trên cả Windows XP phiên bản cập nhật đã giúp giảm đáng kể loại virus này.
Tuy nhiên tại Việt Nam, lượng máy tính dùng hệ điều hành Windows XP phiên bản cũ còn tương đối nhiều, cùng với đó là việc xuất hiện của virus W32.UsbFakeDrive có thể lây lan bùng phát chỉ với thao tác đơn giản là mở ổ đĩa của người dùng khiến cho USB vẫn là nguồn lây nhiễm virus phổ biến.
Mối đe dọa từ các ứng dụng giả mạo trên di động
Ứng dụng giả mạo là nguồn lây lan mã độc phổ biến nhất trên di động trong năm qua. Nguyên nhân của tình trạng này là người sử dụng đang khá “thoải mái” trong cài đặt phần mềm trên điện thoại. Theo khảo sát, chỉ có 13% người dùng xem thông tin nhà sản xuất khi quyết định tải một phần mềm.
Tuy nhiên theo các chuyên gia của Bkav, thông tin về nhà sản xuất là yếu tố quan trọng nhất để phân biệt ứng dụng “xịn” và ứng dụng giả mạo. Do đó, người dùng chỉ nên tải ứng dụng của nhà phát triển có uy tín trên các kho phần mềm chính thống để tránh trở thành nạn nhân của ứng dụng giả mạo.
Người dùng đã cẩn trọng hơn trong môi trường Internet
Đây là điểm sáng trong bức tranh toàn cảnh về tình hình an ninh mạng tại Việt nam trong năm qua. Kết quả khảo sát của Bkav chỉ ra tín hiệu đáng mừng khi 40% người dùng đã có thói quen chỉ mở file nhận được từ Internet sau khi đã xác nhận trực tiếp (qua điện thoại, chat…) với người gửi hoặc mở file theo chế độ chạy an toàn (Safe Run). 73% người dùng khẳng định họ thỉnh thoảng hoặc thường xuyên khóa (lock) máy khi rời khỏi bàn làm việc, trong khi tỉ lệ người dùng sử dụng password mạnh (dài trên 8 ký tự, có kết hợp số, chữ viết hoa, ký tự đặc biệt) cũng đã tăng đáng kể.
Theo các chuyên gia của Bkav, những việc làm đơn giản như không tùy tiện mở các file đính kèm trong email, khóa máy khi không trực tiếp ngồi trước máy tính hay đặt password mạnh là rất cần thiết để bảo vệ an toàn thông tin của người dùng, phòng tránh nguy cơ bị truy cập trái phép vào máy tính.