Mới đây, tại Hội nghị doanh nghiệp ngành Xây dựng năm 2011, Tổng Giám đốc Tổng Công ty Viglacera Nguyễn Anh Tuấn, chủ đầu tư 2 dự án xây dựng nhà ở cho người có TNT tại Hà Nội đã lên tiếng về những khó khăn của người dân thuộc đối tượng mua nhà TNT. Việc doanh nghiệp này lên tiếng "kêu” thay là hoàn toàn dễ hiểu, bởi Dự án xây dựng nhà ở cho người có TNT tại Khu ĐTM Đặng Xá (huyện Gia Lâm, Hà Nội) rơi vào tình trạng ế ẩm. Dự án cung cấp 970 căn hộ đã được mở bán tới đợt 4 mà vẫn chưa hết hàng. Hiện tại, dự án này đã tiếp nhận 1.005 đối tượng mua nhà có hồ sơ hợp lệ và có 885 đối tượng tham gia bốc thăm vị trí căn hộ, trong đó có 609 đối tượng tham gia bốc thăm vị trí căn hộ đã ký Hợp đồng mua.
Tưởng chừng Đặng Xá thuận lợi hơn các dự án đầu tư xây dựng nhà thu nhập khác vì là một trong số rất ít dự án được vay vốn ưu đãi. Tuy nhiên, theo ông Tuấn, mặc dù chủ đầu tư đã được Sở Giao dịch I - Ngân hàng Phát triển Việt Nam tạo điều kiện vay vốn ưu đãi với số tiền vay hơn 241,8 tỷ đồng, nhưng tiến độ giải ngân của Hợp đồng vay vốn rất chậm so với tiến độ thi công. Hiện dự án đã đầu tư khoảng 240 tỷ, chủ đầu tư đã giải ngân cho các nhà thầu được 222,2 tỷ trong khi đó ngân hàng mới giải ngân cho chủ đầu tư vay ưu đãi 80,5 tỷ đồng.
Về phía khách hàng, Tổng Công ty Viglacera cho biết, khách hàng mua nhà của dự án nhà ở cho người có TNT không được vay tiền trực tiếp của ngân hàng để thực hiện hợp đồng mua bán, vì không có tài sản tín chấp, không chứng minh được thu nhập cá nhân để đảm bảo trả nợ. Trong khi đó, theo Thông tư 16/2010/TT-BXD ngày 1/9/2010 của Bộ xây dựng, các đối tượng thuộc diện được mua, được thuê, được thuê mua nhà ở xã hội phải có mức thu nhập bình quân hàng tháng không thuộc diện phải nộp thuế thu nhập cá nhân từ thu nhập thường xuyên.
Luẩn quẩn quy định đối tượng được mua
Một khó khăn khác khiến chủ đầu tư và khách hàng khó có cái "bắt tay" được với nhau là quy định về đối tượng được đăng ký mua nhà. Như phản ánh từ doanh nghiệp, đối tượng mua nhà TNT đang vướng trong cái vòng luẩn quẩn giữa việc muốn mua nhà phải có hộ khẩu thường trú, nhưng vì chưa có nhà nên chưa thể đăng ký hộ khẩu thường trú trên địa bàn mình sinh sống. Theo Quyết định số 1501/UBND-XD ngày 4/3/2011 của UBND TP Hà Nội quy định đối tượng được xem xét mua nhà tại các dự án xây dựng nhà ở TNT trên địa bàn Thành phố gồm các hộ gia đình có hộ khẩu thường trú tại các quận, phường nhưng trên thực tế phần lớn các đối tượng có nhu cầu về nhà ở chỉ có hộ khẩu tạm trú dài hạn trên địa bàn sinh sống.
Trước những khó khăn phát sinh từ thực tế, Viglacera đã đề nghị Bộ Xây dựng có ý kiến với Ngân hàng Phát triển Việt Nam giảm bớt các thủ tục về hành chính. Đối với hồ sơ vay vốn cho các dự án nhà ở TNT, không cần có tài sản thế chấp, vì các dự án này chỉ được sử dụng đất, không được giao đất và không được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Đối với các dự án đã được chấp thuận vay vốn ưu đãi, việc giải ngân của nguồn vốn vay cần tương ứng với các hạng mục tự thực hiện theo kế hoạch đấu thầu đã được phê duyệt. Đồng thời, ngân hàng tạo điều kiện cho khách hàng ký hợp đồng mua nhà của dự án nhà ở cho người có TNT được vay tiền trực tiếp của ngân hàng. Về đối tượng mua nhà, Tổng Công ty đề nghị với TP Hà Nội sớm ra văn bản cho phép mở rộng đối tượng mua nhà TNT theo hướng các đối tượng đang làm việc và tham gia đóng bảo hiểm xã hội tại thành phố Hà Nội từ một năm trở lên, có đăng ký tạm trú dài hạn tại các quận nội thành Hà Nội và huyện Gia Lâm.
