Tại khu vực Trung du và miền núi phía Bắc, nông dân chủ yếu sản xuất nhỏ lẻ, manh mún. Đây là nguyên nhân chính dẫn đến hiệu quả sản xuất nông nghiệp ở khu vực này thấp nhất so với cả nước. Hiệu quả hoạt động của các HTX nhìn chung còn thấp nên chưa khuyến khích được người dân tham gia.
Thống kê cho thấy, mới chỉ có 15% số hộ nông dân, tương đương hơn 1,8 triệu hộ ở khu vực này tham gia vào HTX nông nghiệp. Một bộ phận HTX đã tổ chức lại hoạt động theo Luật HTX năm 2012 nhưng còn mang tính hình thức, chưa mang lại lợi ích rõ rệt cho xã viên. Trong khi đó, các mô hình HTX kiểu mới trong các lĩnh vực chuyên ngành như trồng trọt, chăn nuôi, thủy sản, lâm nghiệp… chậm được tổng kết và nhân rộng.Để tháo gỡ khó khăn trên, nhiều ý kiến cho rằng, cần đẩy mạnh tuyên truyền, nâng cao nhận thức cho nông dân và cán bộ cơ sở. Bên cạnh đó, các bộ, ngành cần khẩn trương hoàn thiện và ban hành các Nghị định mới và sửa đổi Nghị định có liên quan để hoàn thiện thể chế nhằm tạo điều kiện thúc đẩy HTX nông nghiệp phát triển. Ngoài ra, hỗ trợ và hướng dẫn các địa phương xử lý những khoản nợ và tài sản không chia của HTX khi giải thể, phá sản cũng như tạo cơ chế tạo điều kiện thuận lợi cho HTX nông nghiệp tiếp cận nguồn vay tín dụng…Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Trần Thanh Nam đánh giá, sau gần 5 năm thực hiện Luật HTX 2012 trong lĩnh vực nông nghiệp, tốc độ tăng HTX nông nghiệp không nhiều nhưng chất lượng hoạt động của các HTX được nâng lên rõ rệt do nhiều HTX nông nghiệp hoạt động kém hiệu quả đã giải thể. Theo ông Nam, nhờ việc gắn kết chủ động vùng nguyên liệu, cung cấp đầu vào cũng như bao tiêu sản phẩm đầu ra, qua thực tế ở 15 tỉnh, TP khu vực Trung du và miền núi phía Bắc có đến 38% số HTX hoạt động hiệu quả sau khi tổ chức lại. Đây là xu hướng chuyển biến tích cực để nâng cao chất lượng, hiệu quả các HTX nông nghiệp hiện nay, góp phần thay đổi nhận thức của xã hội về HTX được tổ chức hoạt động theo Luật HTX 2012. Thứ trưởng Trần Thanh Nam cũng đề nghị trong thời gian tới, các địa phương căn cứ vào đặc thù và lợi thế của mình để xây dựng Đề án, nâng cao hiệu quả huy động nguồn lực và nhân rộng các mô hình HTX kiểu mới.
