Nhằm hỗ trợ người dân tiếp cận cách thức bán hàng trực tuyến, các sàn TMĐT đều khẳng định sẽ tổ chức hướng dẫn, đào tạo và đồng hành với bà con nông dân cách bán hàng trên sàn, cùng thực hiện livestream ngay tại vườn, hỗ trợ giải pháp quảng cáo số để thúc đẩy hoạt động bán sớm nhất. Thứ trưởng Bộ Công Thương Đỗ Thắng Hải: Phối hợp các kênh để tiêu thụ hết nông sản ở Bắc Giang, Hải Dương Bắc Giang và các địa phương có sản phẩm nông sản nổi trội không nên quá phụ thuộc vào một thị trường xuất khẩu truyền thống là Trung Quốc mà cần tập trung tiêu thụ sản phẩm tại thị trường nội địa trong thời điểm dịch Covid-19 hiện nay. Việc hỗ trợ bà con nông dân Bắc Giang hay Hải Dương tiêu thụ vải thiều đã, đang và sẽ luôn luôn là ưu tiên số một của Bộ. Bộ Công Thương phối hợp chặt chẽ với địa phương, trên tất cả các kênh để bảo đảm tiêu thụ hết sản phẩm cho người nông dân. Riêng các DN xuất khẩu cần đặc biệt chú ý xây dựng quy trình xuất khẩu theo đường chính ngạch. Quyền Giám đốc Sở Công Thương Hà Nội Trần Thị Phương Lan: Đẩy mạnh đưa nông sản lên sàn thương mại điện tử Trong thời gian tới, khi các tỉnh bước vào vụ thu hoạch trái cây chính vụ, TP Hà Nội sẽ chủ động kết nối, hỗ trợ tiêu thụ những sản phẩm này và hàng nông sản tại thị trường Hà Nội. Thêm vào đó, Hà Nội cũng ưu tiên DN vận chuyển hàng hóa, bán không lợi nhuận… qua đó tạo điều kiện tối đa cho sản phẩm nông sản, hoa quả như vải thiều (Hải Dương, Bắc Giang), xoài, nhãn (Sơn La) tiêu thụ tại siêu thị, chợ truyền thống. Sở Công Thương cũng sẽ đồng hành với Cục Xúc tiến thương mại đẩy mạnh việc đưa hàng hóa nhất là mặt hàng nông sản lên các sàn TMĐT tiêu thụ. Ngoài ra, Sở Công Thương Hà Nội giới thiệu, cung cấp thông tin tới DN Bắc Giang, Sơn La một số điểm bán cố định tại các quận nội thành, không thu phí qua để DN đưa hàng hóa trực tiếp đến người tiêu dùng. Cục trưởng Cục Xúc tiến thương mại Bộ Công Thương Vũ Bá Phú: Phát triển hệ thống truy xuất nguồn gốc sản phẩm Để bảo đảm chất lượng sản phẩm từ ruộng vườn đến tay người tiêu dùng, Cục Xúc tiến thương mại đã phát triển hệ thống truy xuất nguồn gốc hỗ trợ DN kiểm soát chất lượng, theo dõi nhật ký sản xuất, chống hàng giả, hàng nhái và kém chất lượng. Đơn cử, trái vải Thanh Hà đã được các đơn vị sản xuất của Hải Dương nhập dữ liệu từ nhiều tháng nay, đồng thời thực hiện đồng bộ với những giải pháp kỹ thuật, dán tem nhãn sản phẩm. Một số sản phẩm nông sản khách khác như bắp cải, su hào, cà rốt... cũng được áp dụng truy xuất nguồn gốc trong thời gian cách ly do dịch bệnh hồi đầu năm. Việc này sẽ giúp người tiêu dùng có đầy đủ thông tin minh bạch về sản phẩm từ nguồn nguyên liệu, sản xuất, chế biến. |
Nông sản trong dịch Covid-19: Đa dạng hóa cách thức tiêu thụ
Kinhtedothi - Dịch Covid-19 bùng phát trở lại đã làm gián đoạn thị trường tiêu thụ nông sản. Để khơi thông thị trường, bên cạnh hoạt động kết nối cung - cầu theo phương thức truyền thống, hàng nông sản còn được đưa lên các sàn thương mại điện tử (TMĐT).
Việc đa dạng hóa thị trường nông sản trong dịch Covid-19 sẽ giúp nông dân tiêu thụ hàng hóa bền vững.Nông sản tắc đầu raTheo Bộ Công Thương, ước tính niên vụ vải 2021 các tỉnh Bắc Giang, Hải Dương sẽ thu hoạch 250.000 tấn, theo kế hoạch trên 50% sản lượng vải sẽ xuất khẩu sang thị trường Trung Quốc. Tương tự, trong tháng 7 tỉnh Sơn La cũng bước vào vụ thu hoạch xoài, nhãn với sản lượng lên đến 163.700 tấn. Mặc dù sản lượng bội thu nhưng do dịch Covid-19 diễn biến phức tạp, hoạt động xuất khẩu sang thị trường Trung Quốc và tiêu thụ nội địa gặp nhiều khó khăn do ách tắc trong khâu vận chuyển, thông quan.
Thông tin từ Sở Công Thương tỉnh Khánh Hòa, thời gian tới các tỉnh miền Tây Nam Bộ, miền Trung bước vào vụ thu hoạch các loại trái cây như dưa hấu, thanh long, chôm chôm, nhãn… nhưng việc xuất khẩu sang thị trường Trung Quốc gặp khó sẽ tạo áp lực lớn về tiêu thụ nông sản.
Hiện người dân huyện Cam Lâm (tỉnh Khánh Hòa) cũng đang “khóc ròng” khi sản phẩm xoài Úc đang lâm vào cảnh được mùa mất giá, hàng nghìn tấn xoài không ai thu mua hoặc mua với giá rẻ khiến người trồng lỗ nặng. Cụ thể, mọi năm xoài Úc loại 1 có giá khoảng 20.000 đồng/kg, loại 2 khoảng 7.000 - 8.000 đồng/kg, còn năm nay thương lái chỉ thu mua theo giá cào bằng từ 2.000 - 3.000 đồng/kg.Thực tế cho thấy, trong quá trình lưu thông hàng hóa, tiêu thụ nông sản đã gặp phải nhiều khó khăn trong việc vận chuyển không dễ dàng do Covid-19. Hiện tỉnh Bắc Giang đã bắt đầu vào vụ thu hoạch vải nhưng dịch Covid-19 khiến 6 huyện Việt Yên, Lục Nam, Yên Dũng, Yên Thế, Hiệp Hòa, Tân Yên phải thực hiện giãn cách xã hội nên việc vận chuyển vải thiều sang các địa phương khác tiêu thụ, xuất khẩu sang Trung Quốc gặp khó. Cục trưởng Cục Xuất nhập khẩu Bộ Công Thương Phan Văn Chinh nêu rõ, đa phần nông sản Việt Nam chưa đáp ứng được các tiêu chuẩn những thị trường “khó tính” như châu Âu, châu Mỹ… nên phụ thuộc vào thị trường Trung Quốc. Ngoài ra, chi phí logicstics chiếm đến 15 - 20% tổng chi phí kinh doanh, khiến DN ngại xuất khẩu tới thị trường xa bởi kinh doanh không có lãi hoặc lãi thấp. "Muốn thúc đẩy xuất khẩu trong bối cảnh Covid-19 hiện nay, chúng ta phải giải quyết được vấn đề này" - ông Chinh phân tích.Doanh nghiệp tích cực vào cuộcNhững ngày này, hệ thống siêu thị Co.op Mart cũng đã bắt đầu tiêu thụ vải thiều Lục Ngạn (Bắc Giang) và Thanh Hà (Hải Dương). Giám đốc siêu thị Co.op Mart Hà Đông Nguyễn Thị Kim Dung cho biết, từ ngày 29/5, hơn 50 tấn vải tươi đã bắt đầu được đưa lên kệ hàng hệ thống siêu thị Co.op Mart khu vực phía Bắc tiêu thụ.
“Trong vụ vải năm 2021, hệ thống siêu thị Co.op Mart đặt mục tiêu sẽ tiêu thụ 400 tấn vải và sẽ vượt 500 tấn nếu dịch bệnh được kiểm soát khả quan” - bà Dung thông tin. Tương tự, Tập đoàn Central Retail (đơn vị quản lý vận hành chuỗi siêu thị GO/Big C Việt Nam) cũng đã làm việc với tỉnh Bắc Giang để thu mua và tiêu thụ vải trong vụ thu hoạch 2021.
Giám đốc Truyền thông Tập đoàn Central Retail tại Việt Nam Nguyễn Thị Bích Vân chia sẻ, trong bối cảnh tỉnh Bắc Giang đang chịu ảnh hưởng bởi dịch Covid-19, chúng tôi đã lên phương án vận chuyển, tiêu thụ trái vải Bắc Giang với số lượng khoảng gần 1.000 tấn cho niên vụ vải năm 2021.Có độ bao phủ khắp Hà Nội, năm nay, hệ thống cửa hàng thực phẩm sạch Sói Biển đồng hành cùng bà con nông dân Bắc Giang đưa tới thị trường nhiều loại trái cây tươi ngon. Những ngày vừa qua (từ ngày 28 - 30/5), hệ thống này đã tiêu thụ khoảng 1,5 tấn vải và 1,5 tấn dưa lê Bắc Giang. Tương tự từ nay đến 16/6, hệ thống siêu thị MM Mega Market tổ chức “Hội chợ trái cây nhiệt đới” và “Tuần lễ vải thiều Bắc Giang”, qua đó hỗ trợ người dân tỉnh Bắc Giang tiêu thụ vải thiều. Dự kiến, hệ thống siêu thị MM Mega Market sẽ tiêu thụ 500 - 700 tấn vải, dứa, bí ngô và dưa hấu Bắc Giang.
Chia sẻ về các phương án tiêu thụ nông sản trong bối cảnh dịch Covid-19 diễn biến phức tạp, Phó Tổng Giám đốc thường trực Công ty CP Thương mại Dịch vụ Tổng hợp VinCommerce Nguyễn Thị Phương thông tin, với 2.500 siêu thị trên toàn quốc VinCommerce sẵn sàng hỗ trợ các hộ nông dân, hợp tác xã nông nghiệp tiêu thụ sản phẩm. “Năm 2020, Vincommerce đã thu mua hơn 300 tấn vải thiều và mong muốn hợp tác sâu rộng và kết nối trực tiếp với các hộ nông sản nhỏ lẻ nhằm thúc đẩy nhanh hơn việc đưa hàng nông sản chất lượng cao vào hệ thống Vinmart, Vinmart+" - bà Phương chia sẻ.Thực tế cho thấy cùng với hỗ trợ các tỉnh tiêu thụ nông sản, DN bán lẻ luôn chú trọng chất lượng, nguồn gốc sản phẩm, bảo đảm an toàn phòng dịch. Giám đốc đối ngoại siêu thị MM Mega Market Trần Kim Nga khẳng định, tất cả các loại nông sản Bắc Giang tiêu thụ tại MM Mega Market đều thu mua tại huyện Lục Nam và huyện Lục Ngạn (Bắc Giang), được bảo quản lạnh trong quá trình vận chuyển đến điểm bán hàng trên cả nước và tuân thủ nghiêm ngặt các quy định về phòng, chống dịch Covid-19. Đại diện hệ thống cửa hàng thực phẩm sạch Sói Biển cam kết, sản phẩm đến tay người tiêu dùng đều đạt chất lượng và đã qua các khâu khử khuẩn nghiêm ngặt.Nói về lợi ích mà hoạt động kết nối cung - cầu tiêu thụ nông sản thông qua hệ thống siêu thị, chuyên gia bán lẻ Vũ Vinh Phú nêu rõ, đây là tiền đề vững chắc giúp DN nông nghiệp Việt Nam vươn ra thị trường quốc tế khi đã khống chế được dịch Covid-19; đồng thời giúp DN đánh giá chính xác nhu cầu thị trường nội địa, từ đó chuyển hướng sản xuất phù hợp thực tế. “Tuy nhiên, để làm được điều này, DN nên xác định rõ quan điểm không phân biệt thị trường trong nước hay nước ngoài để định hướng sản xuất, kinh doanh hiệu quả” - ông Phú khuyến cáo.Có thể nói, sự nhanh chóng vào cuộc của các nhà bán lẻ đã góp phần thúc đẩy tiêu thụ nông sản cho các địa phương, góp phần thực hiện “mục tiêu kép” vừa chống dịch, vừa phát triển sản xuất, kinh doanh.Lần đầu tiên nông sản lên “sàn”Thực tế hoạt động hỗ trợ người dân tiêu thụ nông sản cho thấy, năm nay bên cạnh hình thức kết nối cung - cầu truyền thống, các bộ ngành chức năng đã đẩy mạnh áp dụng ứng dụng công nghệ số trong việc vận chuyển, phân phối đưa nông sản đến tay người tiêu dùng một cách nhanh nhất, đảm bảo chất lượng.Nói về lợi ích các sàn TMĐT mang lại trong việc giúp người dân tiêu thụ nông sản, Cục trưởng Xúc tiến thương mại Bộ Công Thương Vũ Bá Phú nêu rõ, việc đưa nông sản lên sàn TMĐT sẽ tạo thêm một kênh phân phối bền vững cho sản phẩm nông sản tiềm năng của địa phương. Bên cạnh đó, hoạt động này sẽ góp phần nâng cao năng lực chuyển đổi số cho các tổ chức, DN sản xuất, kinh doanh.
Cục trưởng Cục TMĐT và Kinh tế số Bộ Công Thương Đặng Hoàng Hải cho biết, ngay trong tháng 5 khi mùa vải thiều Bắc Giang, Hải Dương đang bắt đầu vào vụ thu hoạch, Cục TMĐT và Kinh tế số đã, phối hợp chặt chẽ với UBND các tỉnh, hợp tác với các sàn TMĐT như Sendo, Voso, Postmart, Lazada... để hỗ trợ các tỉnh tiêu thụ sản phẩm. “Các sàn TMĐT lớn tại Việt Nam như Sendo, Voso (Viettel Post), Tiki, Shopee, Postmart (VNpost) đã thống nhất triển khai những phương án thu mua, vận chuyển logistics TMĐT qua đó đáp ứng mọi đơn hàng vải thiều” - ông Hải thông tin.Thực tế, từ ngày 24 - 26/5, 14 tấn vải thiều Thanh Hà (Hải Dương) đã nhanh chóng được tiêu thụ trên sàn TMĐT Sendo. Những sản phẩm này được dán tem truy xuất nguồn gốc, bảo đảm minh bạch thông tin về canh tác, thu hái và vận chuyển. Trước đó, từ ngày 19/5, vải thiều Thanh Hà cũng chính thức được mở bán ở vị trí ưu tiên trên sàn thương mại điện tử Voso thông qua “Gian hàng Việt trực tuyến”.
“Việc đưa vải thiều lên bán tại các sàn TMĐT đem lại lợi ích kinh tế lớn cho bà con. Lần đầu tiên vải chín sớm Thanh Hà được bán với giá 150.000 đồng/kg tại TP Hồ Chí Minh, đây là mức giá cao nhất từ trước tới nay. Đến nay, giá cũng giảm hơn so với đầu mùa nhưng nhìn chung giá vẫn cao hơn so với năm trước. Bà con nông dân rất phấn khởi” - Giám đốc Sở Công Thương Hải Dương Trần Văn Hảo chia sẻ.Các sàn TMĐT khác là Sendo, Postmart.vn cũng đã ký thỏa thuận hợp tác với 4 đơn vị sản xuất, thu mua vải và nông sản của Hải Dương. Đại diện sàn TMĐT Postmart cho biết, trước mắt chọn 3 loại nông sản đặc trưng của 3 miền là vải thiều Hải Dương, dưa hấu Quảng Bình và mít Thái trồng tại Đồng bằng sông Cửu Long để hỗ trợ tiêu thụ.
Tổng Giám đốc Lazada Việt Nam James Dong cho biết, sau vải Thanh Hà, Lazada sẽ tiếp tục hợp tác đưa thêm nhiều đặc sản Việt Nam lên sàn TMĐT. Tại Sơn La, bên cạnh việc tiêu thụ tại chuỗi phân phối của các siêu thị lớn như Vinmart, Big C, Lotte..., nhiều sản phẩm nông sản như mận hậu, xoài tròn Yên Châu cũng chính thức lên sàn TMĐT Shopee và được phân phối tại thị trường Hà Nội và TP Hồ Chí Minh.
Cùng với đó, các sự kiện nhằm hỗ trợ tiêu thụ nông sản trên nền tảng số theo chủ đề, như “Ngày đặc sản Sơn La”, “Ngày hội xứ dừa quê hương Bến Tre”... cũng đã được các sàn TMĐT đồng loạt triển khai. Ngay cả các trang mạng xã hội như Facebook, Tiktok trên ứng dụng của các sàn TMĐT cũng được tận dụng tối đa để hàng hóa, nông sản tiếp cận với người tiêu dùng khắp nơi.Để đưa sản phẩm lên sàn TMĐT, người sản xuất phải đáp ứng những tiêu chuẩn, quy định về bao bì, thương hiệu… trong khi người nông dân khó có thể đáp ứng, vì vậy hình thức bán hàng trực tuyến qua livestream được các chuyên gia kinh tế đánh giá là phù hợp và hiệu quả không kém sàn TMĐT. “Bán hàng trên kênh TMĐT sẽ liên quan đến các vấn đề bao gói, bảo quản, làm thương hiệu sau thu hoạch, trong khi đó, các trang trại, HTX còn yếu khâu này. Hình thức bán hàng trực tuyến qua livestream sẽ phù hợp với điều kiện của người nông dân sản xuất nhỏ lẻ” - ông Vũ Bá Phú nói.
