Phục vụ hơn 4 thập kỷ trong lực lượng Hải quân Mỹ, ông Mattis, 66 tuổi, được coi là một trong số lãnh đạo quân sự có tầm ảnh hưởng nhất thời đại, một chuyên gia chiến lược với phong cách cứng rắn. Kể từ khi về hưu, ông làm cố vấn tại Viện Hoover và là chuyên gia của Đại học Stanford.
Để giữ vị trị Bộ trưởng Quốc phòng, ông Mattis cần Quốc hội thông qua luật Liên bang rằng Bô trưởng Quốc phòng không cần làm việc trong 7 năm trước đó. Quốc hội Mỹ từng đưa ra ngoại lệ này cho Tướng George C. Marshall khi ông giữ vị trí chủ nhân Lầu Năm Góc năm 1950.
| Chân dung tướng hải quân James Mattis, người vừa được Tổng thống đắc cử Mỹ Donald Trump chọn làm người đứng đầu Lầu Năm Góc. |
Ông Mattis thường khẳng định, Washington thiếu chiến lược toàn diện ở khu vực Trung Đông. Ông cũng duy trì quan điểm giống Tổng thống đắc cử Donald Trump về vấn đề thỏa thuận Iran. Phát biểu tại Trung tâm Nghiên cứu Quốc tế và Chiến lược hồi tháng 4, ông cho rằng các bàn luận an ninh thường tập trung vào những nhóm khủng bố như lực lượng Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng hay al-Qaeda, trong khi Iran mới chính là “nguy cơ gây bất ổn ở khu vực Trung Đông”. Ông cũng cho rằng Tổng thống tiếp theo của Mỹ sẽ “hưởng di sản là đống hỗn độn” và cho rằng thỏa thuận hạt nhân đạt được dưới thời chính quyền ông Obama là sai lầm. Tuy nhiên, ông cũng cho rằng khó có thể đi ngược lại thỏa thuận này. “Để tăng cường sức mạnh toàn cầu, rõ ràng Mỹ cần tập trung ở khu vực Trung Đông, nơi Washington có độ ảnh hưởng thấp nhất trong 40 năm qua”, theo ông Mattis.
Tuy nhiên, ông Mattis có thể mâu thuẫn với chủ trương ông Donald Trump đưa ra với các đồng minh Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO). Tổng thống đắc cử Mỹ cho rằng khối này “đã lỗi thời” và yêu cầu các thành viên khối này phải tăng chi quốc phòng để nhận được sự bảo hộ từ quân đội Mỹ.
Tướng về hưu James Mattis từng làm việc cho NATO với tư cách tư lệnh đồng minh cấp cao về chuyển đổi tại NATO. Giữ vị trí này từ tháng 11/2007 tới tháng 8/2010, ông Mattis chủ trương tăng cường sức mạnh quân sự của các đồng minh NATO trong cuộc chiến chống khủng bố. Với kinh nghiệm công tác tại đây, ông Mattis được kỳ vọng sẽ đảm bảo những quyền lợi của NATO bất chấp quan điểm của ông Donald Trump về vai trò khối này.
